This War of Mine: The Little Ones

2. Gameplay en 'The Little Ones'

Het concept van This War of Mine is heel eenvoudig: overleef een periode van minimaal 20 tot maximaal 80 dagen in je schuilplaats, een half weggebombardeerde woning met enkele verdiepingen. Na zonsondergang trek je eropuit om materialen, voedsel en andere middelen bijeen te sprokkelen om zodoende je schuilplaats overdag uit te kunnen breiden met typische oorlogse home improvements. Denk hierbij aan stoelen, bedden en betimmering voor weggeslagen dakdelen, maar ook aan bijvoorbeeld geïmproviseerd groot huishoudelijk: een fornuis, een waterfilteringsysteem of een zelfstokerij voor zelfgemaakte sterke drank. Klinkt allemaal vrij rechttoe-rechtaan, maar simpel is het zeker niet.

Overdag blijf je binnenshuis en dus beschut, dit in verband met scherpschutters die overdag op de loer liggen. Je kunt je schuilplaats tussen 6:00 en 20:00 dan ook niet verlaten. Ook na zonsondergang ben je niet veilig voor de scherpschutters, een feit waar je meermaals op wordt gewezen in de vele locaties die je kunt bezoeken tijdens je nachtelijke plundertochten. Her en der staat 'Caution, Sniper' op de muren gekalkt. Dit werd tijdens de bezetting van Sarajevo een veel voorkomend verschijnsel onder de bevolking en de aanwezige veiligheidstroepen, die met zelfgemaakte bordjes of simpelweg een lik verf op de gevel elkaar probeerde te waarschuwen voor gevaarlijke gebieden in de stad. In This War of Mine zit zelfs een locatie genaamd Sniper Junction, gebaseerd op de beruchte Sniper Alley in Sarajevo. Lees meer over Sniper Alley op de laatste pagina.

Het grootste gevaar voor de speler in This War of Mine zit hem niet in vijandelijke troepen. Veruit de grootste bedreigingen zijn honger, kou, vermoeidheid, depressiviteit, ziekte, verwondingen, en een tekort aan water. Heb je 's nachts geen succes gehad bij je zoektocht naar voedsel en materialen, dan is dat de volgende dag meteen te merken aan hongerige en improductieve bewoners. Gelukkig begint iedere playthrough met een schuilplaats die een bescheiden voorraad aan middelen herbergt. Door meteen op dag één de hele toko uit te kammen kun je al vroeg in de game een enigszins respectabele inventaris bij elkaar verzamelen. 

Vanzelfsprekend geldt; hoe meer zielen hoe meer monden te voeden. In mijn derde playthrough besloot ik om te kiezen voor 'write my own story'. Dit is een speelmodus waarin je zelf de parameters van de game kunt bepalen. Dit gaat aardig diep, zo kun je bijvoorbeeld kiezen hoe lang de belegering duurt (20-80 dagen), met hoeveel en welke personages je wilt spelen en hoeveel locaties je kunt bezoeken. Het is zelfs mogelijk om te kiezen welk gedrag de NPC's op de verschillende locaties moeten vertonen (vijandig, neutraal, weerloos, etcetera). Zoals gezegd is jouw 'team' slechts een bij elkaar geraapt zooitje plebejers. Het leuke is dat iedereen wel een ambacht of karaktertrek heeft. In mijn 'storyline' had ik onder andere Bruno, die toevallig erg goed kan koken (dit scheelt resources bij het bereiden van maaltijden). Een eerdere playthrough bevatte een marathonloper en iemand met goede onderhandel-skills, dingen die weer op een heel andere manier goed van pas komen.

Iedere nacht is een gevecht van afwegingen. Laat je iemand 's nachts in bed slapen, dan kun je maar beter zorgen dat een ander wachtdienst heeft zodat de tent niet leeggeroofd wordt. Dat betekent wel dat diegene de volgende dag moe is en eigenlijk een groot deel van de dag moet slapen. Ook de rol van Scavenger is niet altijd een eenvoudige. Nog los van de sluipschutters en de rovende bendes die je voor je kiezen kunt krijgen, is het besluiten van wat je mee terug neemt naar je schuilplaats misschien wel het moeilijkst. Omdat je rugzak een beperkte inhoud heeft, moet je keuzes maken in wat je wegkaapt. Het is daarom vaak verstandig om de voorgaande dag te inventariseren wat je nodig hebt en hoeveel. Planken? Een verbandtrommel? Elektra? Medicijnen? Zorg in ieder geval dat je niet met lege handen terugkeert.

Te maken afwegingen zijn er opnieuw zodra een nieuwe dag aanbreekt. Het hout wat je vindt kun je gebruiken om een tweede bed te bouwen, maar in verband met de dalende temperaturen is het misschien verstandiger om er brandhout van te maken voor de kachel. Dan moet er wel wéér iemand op de grond slapen. Gebruik je je water om eten mee te bereiden, of om moonshine te maken zodat een depressieve bewoner zijn droefenis even een avond kan wegzuipen? This War of Mine confronteert je met buitengewoon schrijnende dilemma's, bijvoorbeeld zodra je genoodzaakt bent een bejaard echtpaar te overvallen, dat onderwijl smeekt of je alsjeblieft de medicijnen wil laten liggen.

Wanneer de winter aanbreekt krijgt de speler het pas echt lastig. Temperaturen dalen tot rond het vriespunt en er moet volop gestookt worden om het warm te houden. Doe je dit niet, dan worden je bewoners ziek. Zieke bewoners hebben vervolgens kostbare medicijnen en bedrust nodig, iets wat je niet absoluut niet kunt gebruiken in een periode waarin je alle handen keihard nodig hebt. Het grootste probleem van het warmhouden van je schuilplaats is dat je veel van je kostbare materialen moet reduceren tot brandstof voor de kachel(s), waardoor je deze niet kunt gebruiken om uit te breiden of apparatuur te bouwen. Ook worden tijdens de winter enkele locaties onbereikbaar vanwege de sneeuw.

Gelukkig zijn je inwoners behoorlijk creatief. Zo kun je na enkele updates behoorlijk wat gereedschap zelf in elkaar flansen, waaronder breekijzers, messen, scheppen en bijlen. De bijl komt vooral in de koudere maanden goed van pas aangezien je daarmee brandhout kunt maken van allerlei meubelstukken. 

Gameplay-technisch steekt het allemaal prima in elkaar. De besturing is eenvoudig te beheersen, hoewel het even wennen is dat je voortdurend moet switchen wanneer je twee of meer mensen onder je hoede hebt. Ook zijn de 'interact'-icoontjes soms akelig dicht naast elkaar geplaatst. Dit heb je deels zelf in de hand omdat je kunt kiezen waar je dingen bouwt. Deels, omdat de plekken waar je kunt bouwen beperkt zijn. Gelukkig is er nog de mogelijkheid om met de D-pad handmatig te wisselen tussen icoontjes, dus Witcher 3-kaarsjestaferelen zullen je bespaard blijven.

De nachtmodus biedt qua gameplay enkele wezenlijke verschillen. Zo is er nu een gevechtsmodus die met de D-pad eenvoudig geactiveerd kan worden. In deze staat kun je jezelf verweren, zij het met je blote vuisten of met een wapen. Dit is veruit de slechtste keuze om situaties te lijf te gaan. Je bent immers alleen (er kan maar één persoon tegelijk looten 's nachts) dus in een confrontatie ben je vrijwel altijd in de minderheid. Het combat-systeem is dan ook niet echt je van het. Je kunt doelwitten 'locken' met de ene trigger terwijl je met de andere trigger een schot lost of een tik uitdeelt met een slagwapen. Er is zelfs een coversysteem, waarmee je je achter deurposten of dozen kunt verschansen en van daar weg kunt vuren. Ongezien rondsluipen is het leukste en het spannendste tijdens de nachtelijke loot-gedeeltes van de game. Het is gewoon spannend en soms zelfs zenuwslopend om door de gebombardeerde huizen te sneaken terwijl je met je breekijzer her en der wat deuren en kastjes probeert open te breken. Een uitgehongerd meisje van 9 dat op jou rekent is de drijfveer om net even wat meer je best te doen om niet met lege handen terug te keren.

The Little Ones

Het opvallendste verschil in de Xbox One- en PlayStation 4-versies ten opzichte van het origineel uit 2014 is de toevoeging van kinderen. Zij geven een nieuwe dimensie aan de game die het er niet makkelijker op maakt. Kinderen hebben vermaak nodig om hun verdriet te vergeten en moeten af en toe met een volwassene praten om een poging te doen de huidige situatie te begrijpen. Gelukkig hebben de little ones ook voordelen. Zo kunnen volwassenen hen leren om bepaalde klusjes te doen, zoals koken en shaggies draaien. Hierdoor kunnen ze je overdag alsnog helpen om resources te vergaren.

In een van mijn storylines had ik een vader en zijn dochtertje als speelbare personages. Het moeilijkse waren de nachten, waarin de omstandigheden je dwingen om eropuit te gaan en je kind achter te laten. Het kan voorkomen dat je 's nachts overvallen wordt terwijl er niemand is om het fort te verdedigen. Als je 's ochtends vroeg terugkeert, kan het zijn dat je je kind in tranen aantreft en dat vol onbegrip vraagt waarom je haar alleen liet terwijl er vreemde mannen de boel leeg kwamen roven. Het is dan ook een enorme opluchting wanneer er na enkele helse weken opeens een eenzame verdwaalde vrouw aanklopt met de vraag of ze bij jou en je dochter mag komen schuilen. Hierdoor heb je eindelijk wat meer ademruimte en kan er iemand op wacht staan gedurende de nacht. De kinderen hebben erg veel aandacht nodig, als ze bedroefd zijn moet je met ze praten om te voorkomen dat ze in een nog ergere gemoedstoestand geraken, zoals een depressie of uiteindelijk zelfs 'gebroken'. De aandacht die de kinderen van je vragen is een aanslag op je productiviteit, omdat de gesprekken die je met ze moet voeren om ze op te beuren erg lang duren. Tijd die je eigenlijk keihard nodig hebt voor andere dingen.

Conclusie
This War of Mine is een dramagame van zwaar kaliber. De boodschap van de makers is dat oorlog iedereen kan overkomen en dat je er nooit op voorbereid bent. Ondanks het zware, zwartgallige thema, is het een uitstekende survivalgame. Typische elementen als looten en base-building zijn prima uitgewerkt. De grafische stijl, mede mogelijk gemaakt door het inscannen van echte mensen met behulp van een Kinect-camera en ReconstructMe, verzorgt een sfeer die perfect past bij de game. Het grootste nadeel van de game is dat je na een paar playthroughs het meeste wel gezien hebt, en het daarna meer een herhaling van zetten wordt.