Film: Last Days
De film gaat nog 20 minuten verder voordat we zijn gezicht goed kunnen zien. Dit is geen toeval, want Last Days gaat over een man die echt geleefd heeft. Of eigenlijk ook niet.
Last Days is een hypothese. Regisseur Gus Van Sant veronderstelt wat er zich zou kunnen hebben afgespeeld in de laatste dagen van een jonge grunge rocker die de druk van zijn platenmaatschappij, zijn bandleden en zijn vrouw niet meer aankan. De parallel met Kurt Cobain is overduidelijk. Toch benadrukt Van Sant dat zijn hoofdpersonage de fictieve Blake is, en niet Cobain; dit is immers maar één van de mogelijke scenario's. Toch is dat iets van een formaliteit, want close-ups van Blake zijn zeldzaam, om de kijker de kans te geven hem de gestalte van Cobain te geven, en zelfs van dichtbij is acteur Michael Pitt (The Dreamers) met wat goede wil nog wel voor de Nirvana-zanger aan te zien.
Niet alleen de cameravoering houdt Blake op een afstand. Zijn gezicht gaat bijna altijd verborgen achter zijn sliertige blonde haar en als hij al iets zegt, is dat niet meer dan onverstaanbaar gemompel en gestotter. Zijn enige uitspattingen zijn muzikaal: één vreemd experimenteel ritueel en een gevoelig, rauw nummer over, natuurlijk, de dood.
Deze Blake is een schim van een mens, op wie iedereen om hem heen zijn eigen verwachtingen projecteert, terwijl Blake alles lijdzaam ondergaat en in zijn eigen wereld verkeert. Meer dan een vluchtige blik op die wereld is ons als kijkers niet gegund, dus worden we geacht onze fantasie te gebruiken.
De laatste dagen van Blake zijn saai, traag en tegelijkertijd veelzeggend, doordat alles zo precies wordt bestudeerd. De camera registreert, en laat de interpretatie aan de kijker over. We mogen onze eigen conclusies trekken over de oorzaak en aanleiding van de dood van Blake. En die van Cobain, want ondanks Van Sants verklaring dat zijn werk fictie is, maakt de context van de realiteit de film des te interessanter.
Van Sant noemt Last Days en zijn vorige twee films Elephant en Gerry een trilogie. In alledrie neemt hij een beginpunt uit de realiteit en theoretiseert hij uitgebreid over de omstandigheden. Ook hanteert hij dezelfde montagestijl, waarbij sommige momenten vanuit verschillende personages bekeken worden en andere eindeloos worden uitgesponnen.
Maar waarom maakt Van Sant deze films dan, wat wil hij ons vertellen over de onderwerpen die hij uitkiest? Hij heeft geen conclusie, er is geen strekking en geen doel, anders dan waar de kijker zelf op komt tijdens de lange, verstilde, soms prachtige shots.
Last Days is als een trip, een hallucinatie die een nieuw inzicht wil bieden. Of de film daarin slaagt is niet aan de film, maar aan de kijker.
Kijkwijzer:    | Première: 25 augustus 2005 | Waardering:   |
| Officiële site Last Days | Topic Last Days (Gus Van Sant) | |
Must SeeAanraderRedelijkTsjaa...Stay away!
