Boek: Edward van de Vendel en Anoush Elman - De Gelukvinder

Sander (Anju-Kafei)
Edward van de Vendel staat vooral bekend als schrijver van kinderboeken en –gedichten. Gedurende de afgelopen twee decennia kwam hij met werken voor onder andere kleuters, basisscholieren en jonge pubers op de proppen. Voor de laatstgenoemde categorie schreef hij De Gelukvinder, een boek dat begin 2008 verscheen en behoorlijk positief ontvangen werd. Op verzoek van uitgever Querido heeft Van de Vendel het verhaal nu ook in een variant voor volwassenen gegoten.


Politieke ellende
De Gelukvinder draait om Hamayun, een Afghaanse jongen die al op zeer jonge leeftijd geconfronteerd wordt met de nare politieke ontwikkelingen in zijn moederland. De Taliban is aan de macht gekomen en tolereert in wezen slechts één levensstijl. De bewoners van Afghanistan worden geacht tradities en opgelegde verplichtingen tot in detail na te leven. Zo is het verboden om Westerse televisiezenders of –programma’s te bekijken en dienen mannen een behaarde kin te hebben. Een enigszins vrije denkwijze is al sowieso volledig uit den boze.

Om de laatstgenoemde reden wordt Hamayuns vader opgepakt en vastgezet in een of andere lugubere gevangenis. Na een korte periode komt hij weliswaar weer vrij, maar er blijft een constante angst dat deze wandaad niet eenmalig was. Niemand is zijn bestaan eigenlijk zeker, met mensensmokkelaars en een soort van inconsequente handhaving op de loer. Uiteindelijk wordt er besloten tot immigratie en komt het gezin na een turbulente tocht terecht in Nederland. En hoewel in eerste instantie de gedachte overheerst dat alle ellende door deze zet achter de rug is, blijkt ook het vergaren van een verblijfsvergunning lang niet zo eenvoudig te zijn.

Deels berust op waarheid
Dat de immigrant Anoush Elman een bijdrage heeft geleverd aan het boek en de hoofdlijnen van het verhaal gebaseerd zijn op zijn leven, is overduidelijk merkbaar. De gebeurtenissen worden zeer overtuigend beschreven. Zowel de bizarre levensomstandigheden in Afghanistan als het integratieproces in Nederland zijn interessant, maar bovenal gedetailleerd en doeltreffend uitgewerkt. Dit zorgt ervoor dat je al gauw intens meeleeft met de familie en betrokken raakt bij de gevestigde maatschappelijke standaard.

Spijtig genoeg weet het laatste segment van het werk niet echt te bekoren. Zonder uit de doeken te doen hoe het verhaal zich verder ontplooit, kan gezegd worden dat de vertelwijze niet al te best aansluit op het karakter van de rest van het werk. Na verloop van tijd maakt de zeer overtuigende insteek plaats voor een overdaad aan clichés. Het is de vraag of dit ligt aan het gegeven dat De Gelukvinder van oorsprong een jeugdboek is, maar om deze reden onderscheidt het laatste gedeelte van De Gelukvinder zich dan ook niet van de talloze werken met een vergelijkbaar plot. En dit is ontzettend jammer, want juist op dit vlak ligt tegelijkertijd de kracht van het boek.

Al met al is de Geluksvinder een degelijk werk, dat vooral uitblinkt in de uitstekende weergave van de gebeurtenissen uit het leven van een immigrant. Ondanks dat het laatste gedeelte wat teleurstelt, is het geen straf om het werk door te spitten. Al is het maar omdat de eerste helft zo meeslepend van aard is.

Uitgever: Querido ISBN: 9789021437316 Pagina's: 325
Waardering:

Kijk voor meer boeken in Boeken.