13,6 miljoen kiesgerechtigden bij gemeenteraadsverkiezingen
Op 16 maart houden 333 gemeenten in Nederland een gemeenteraadsverkiezing. Bijna 13,6 miljoen inwoners mogen daarvoor stemmen. Voor ruim 840 duizend jongeren is dat de eerste keer. De kiesgerechtigde bevolking is relatief jong in studentensteden, gemeenten met een groot aandeel oudere kiezers zijn met name te vinden in het noorden, oosten en zuiden van Nederland. Dat meldt het CBS op basis van voorlopige bevolkingscijfers van 1 januari 2022.
Inwoners die op 16 maart 18 jaar of ouder zijn en de Nederlandse nationaliteit hebben mogen hun stem uitbrengen. Stemmen is ook al mogelijk op 14 en 15 maart. Anders dan bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer mogen ook inwoners met de nationaliteit van een land in de Europese Unie stemmen, net als inwoners met een nationaliteit van buiten de Europese Unie die vijf jaar of langer in Nederland wonen. In totaal is 98 procent van de inwoners van gemeenten waar gemeenteraadsverkiezingen zijn kiesgerechtigd.
Relatief veel jonge kiesgerechtigden in studentensteden
Iets meer dan een kwart van de kiesgerechtigden, 26,4 procent, is jonger dan 35 jaar. In de steden, vooral in studentensteden, wonen naar verhouding veel jonge stemmers. In Groningen is 43 procent van de kiesgerechtigden jonger dan 35 jaar, gevolgd door Utrecht (41,3), Wageningen (39,9) en Delft (39,4 procent). Andere gemeenten met een relatief jonge kiesgerechtigde bevolking zijn te vinden in de Bible-belt, zoals Urk (37,8 procent), Renswoude (30,7 procent) en Staphorst (29,8 procent).
Laren heeft grootste aandeel oudere kiezers
Gemeenten met relatief veel kiesgerechtigden van 65 jaar of ouder liggen aan de randen van het land. In het noorden, oosten, Zuid-Limburg, Zeeland, langs de Noordzeekust, maar ook in de Gooi- en Vechtstreek is de kiesgerechtigde bevolking relatief sterk vergrijsd. In Laren is het aandeel oudere kiesgerechtigden het grootst (39,8 procent), gevolgd door Bergen (39,6 procent) en Westerveld (35,5 procent). In totaal is een kwart van de inwoners die bij de gemeenteraadsverkiezingen mogen stemmen 65 jaar of ouder.
Groter aandeel niet-kiesgerechtigde inwoners in en om grote steden
Van de inwoners van gemeenten die een gemeenteraadsverkiezing houden is 2 procent niet kiesgerechtigd. Zij hebben de nationaliteit van een land buiten de Europese Unie en wonen minder dan 5 jaar in Nederland. In Amstelveen is het aandeel niet-kiesgerechtigden het grootst (10,4 procent) , gevolgd door Wageningen (7,7 procent) en Diemen (7,2 procent). Gemeenten waar vrijwel alle inwoners naar de stembus mogen zijn te vinden in het noorden en oosten van het land.
Schatting
Het uitgangspunt voor de schatting van de kiesgerechtigde bevolking van 16 maart 2022 is de bevolking op 1 januari 2022. In de periode tot de verkiezingen verandert de kiesgerechtigde bevolking licht. In de periode tussen 1 januari 2022 en 16 maart 2022 worden bijvoorbeeld naar schatting 41.000 17-jarigen stemgerechtigd. Tegelijkertijd zullen er in de zelfde periode naar schatting 36.000 mensen overlijden. Dit is niet meegenomen in de schatting van de kiesgerechtigde bevolking. Er zal ook binnen- en buitenlandse migratie plaatsvinden en mensen kunnen in de tussentijd de Nederlandse nationaliteit aannemen. In de schatting van het aantal jonge kiesgerechtigden zijn ook jongeren met een EU-nationaliteit meegeteld die bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen nog niet in Nederland woonden.
