FOK!toen: OMD - Orchestral Manoeuvres in the Dark

Het afgelopen weekend was het op de kop af 35 jaar geleden dat het allereerste album van het duo Orchestral Manoeuvres in the Dark in de platenwinkels verscheen. Het titelloze album van het Britse tweetal was vooral in hun thuisland een hit en zou later door velen als één van de toonaangevende synthpopalbums van de jaren tachtig worden gerekend. In FOK!toen richten we vandaag het vizier op het album Orchestral Manoeuvres in the Dark van de gelijknamige band, die een grote inspiratiebron zou vormen voor artiesten zoals Depeche Mode, Moby, Radiohead en menig andere band.

Orchestral Manoeuvres in the Dark (eerste persing op Dindisc)
Orchestral Manoeuvres in the Dark (eerste persing op Dindisc)

De vroege jaren
Voor het ontstaan van de groep Orchestral Manoeuvres in the Dark moeten we terug naar het jaar 1978, toen zanger en bassist Andy McCluskey, zanger en toetsenist Paul Humphreys, drummer Malcolm Holmes en toetsenist Dave Hughes, geïnspireerd door de muziek van artiesten als Kraftwerk en Brian Eno, besloten dat het tijd werd voor een eigen bandje. McCluskey en Humphreys kenden elkaar al van de lagere school en kwamen elkaar in het midden van de jaren zeventig weer tegen als tieners. McCluskey speelde in die tijd in zijn eerste band Equinox, waarin ook schoolvriend en drummer Malcolm Holmes zat. Humphreys werkte voor de band als roadie. Het was zo rond dezelfde tijd dat de twee mannen ontdekten dat ze dezelfde passie hadden voor electronische muziek.

Na Equinox speelde McCluskey in de bands Pegasus en Hitlerz Underpantz en richtte in 1977 de zevenmansband The Id op, waarmee vooral rondom Liverpool werd opgetreden. Naast The Id speelden McCluskey en Humphreys ook in het project VCL XI waarmee vage electronische experimenten werden gedaan. In augustus zou de band door muzikale meningsverschillen ophouden te bestaan waarna McCluskey nog een blauwe maandag als zanger in het synthesizerbandje Dalek I Love You zou doorbrengen.

Orchestral Manoeuvres in the Dark - Electricity (Dindisc versie)
Orchestral Manoeuvres in the Dark - Electricity (Dindisc versie)

Orchestral Manoeuvres in the Dark
In september 1978 keerde McCluskey terug naar het project VCL XI, dat inmiddels de naam Orchestral Manoeuvres in the Dark had gekregen. Het duo begon vanaf oktober 1978 ook met hun eerste optredens, waarbij een backing track werd afgespeeld op een Teac viersporenrecorder, die de naam Winston had gekregen, vernoemd naar de antiheld uit het boek 1984 van George Orwell. Op 21 mei 1979 verscheen de eerste single van de groep op het legendarische label Factory Records. 'Electricity' zou door het gezaghebbende muziekblad New Musical Express worden uitgeroepen tot één van de beste singles van 1979.


I want some, some energy.
The ultimate discovery.
Electric blue for me.
Never more to be free.

Electricity.
Nuclear and HEB.
Come fuels from the sea.
Wasted electricity.

In augustus 1979 bezocht de groep de Studio Maida Vale 4 om daar een viertal liedjes op te nemen voor een John Peel sessie, die op 3 september van dat jaar op de BBC te horen was. Zowel 'Bunker Soldiers', 'Julia's Song', 'Messages' als 'Red Frame/White Light' waren tracks die we ook op de eerste elpee van de groep tegen zouden komen. Datzelfde jaar volgde ook de eerste echte tournee voor Orchestral Manoeuvres in the Dark als voorprogramma van Gary Numan. Numan was behoorlijk onder de indruk van het duo en liet hun is zijn eigen tourbus meereizen. Ook mochten de mannen van Orchestral Manoeuvres in the Dark zijn vrachtwagen gebruiken als ze hun apparatuur naar optredens moesten vervoeren. In het midden van de jaren negentig zouden de mannen van Orchestral Manoeuvres in the Dark op hun beurt Gary Numan uitnodigen om als special guest tijdens hun arena-tour op te treden.

Orchestral Manoeuvres in the Dark (Australische persing)
Orchestral Manoeuvres in the Dark (Australische persing)

De eerste elpee
Eind 1979 kreeg de groep een platencontract bij het label Dindisc, een subdivisie van het grote label Virgin Records. Na Martha & the Muffins was Orchestral Manoeuvres in the Dark de tweede band die een album uit zou brengen op het jonge label. Nadat de band een voorschot had ontvangen van Dindisc om de opnames van de eerste plaat te bekostigen, besloten de mannen om het geld in een eigen studio te steken. In The Gramophone Suite studio in Liverpool namen de mannen een tiental tracks op voor hun plaat die in de voorgaande vier jaar waren gecomponeerd door McCluskey en Humphreys. Bij het nummer 'Julia's Song' werd het duo bijgestaan door drummer Malcolm Holmes en toetsenist en saxofonist Martin Cooper, die vanaf 1981 tot de vaste bezetting van Orchestral Manoeuvres in the Dark mochten worden gerekend.

Het album Orchestral Manoeuvres in the Dark zou in zowel het Verenigd Koninkrijk als Nieuw Zeeland in de albumcharts te vinden zijn. In hun thuisland zou de plaat 28 weken in de album top 100 te vinden zijn waarbij de 27e plaats werd bereikt. Lang niet gek voor een debuutalbum van een voor die tijd best wel experimenteel gezelschap. Van het album werden de nummers 'Red Frame/White Light', 'Electricity' en een opnieuw opgenomen uitvoering van 'Messages' op single uitgebracht, waarvan laatstgenoemde single het meest succesvol was. 'Messages' was ook de eerste single van de groep die in Billboard Top 200 verscheen.

Orchestral Manoeuvres in the Dark 2003

De ontvangst van Orchestral Manoeuvres in the Dark
In de Britse media kreeg de plaat veel lovende reacties en ook in de muziekwereld werd Orchestral Manoeuvres in the Dark door veel vakgenoten geprezen. Zo noemde Vince Clark de single 'Electricty' voor hem het moment om zelf ook muziek te gaan maken. Ook ZZ Top, met wie de bandleden van Orchestral Manoeuvres in the Dark een kleedkamer deelden bij een optreden in The Old Grey Whistle Test, waren grote fans van de band en draaiden bij hun concerten de muziek van Orchestral Manoeuvres in the Dark als opwarmertje voor het publiek.

In maart 2003 zou het album in een geremasterde uitvoering opnieuw worden uitgebracht. Op deze versie van Orchestral Manoeuvres in the Dark treffen we naast het oorspronkelijke album ook een zestal bonustracks aan, waaronder de onuitgebrachte Martin Hannett-mixen van hun eerste single en een fijne cover van Velvet Underground's 'Waiting For My Man'.

Uit de Montreal Gazette van 6 maart 1982
Uit de Montreal Gazette van 6 maart 1982

Het album

Orchestral Manoeuvres in the Dark a

Kant A
01 Bunker Soldiers 2:50
02 Almost 3:40
03 Mystereality 2:42
04 Electricity 3:32
05 The Messerschmitt Twins 5:38

Orchestral Manoeuvres in the Dark b

Kant B
01 Messages 4:06
02 Julia's Song 4:39
03 Red Frame / White Light? 3:10
04 Dancing 2:58
05 Pretending To See The Future 3:45