Paus is geen regeltjesfetisjist
Als de katholieke kerk geen balans weet te vinden tussen zijn omstreden posities over abortus, homo's en geboortebeperking enerzijds, en de noodzaak om de kerk een barmhartige plaats voor iedereen te laten zijn anderzijds, bestaat het risico dat de gehele morele structuur van de kerk als een kaartenhuis in elkaar stort. Dat heeft paus Franciscus gezegd in een interview met het Italiaanse jezuitische tijdschrift La Civilta Cattolica, dat donderdag in zestien landen werd gepubliceerd.
In het interview gaat de kerkvader in op de opzienbarende uitspraken die hij in zijn eerste zes maanden als paus heeft gedaan over kwesties zoals homoseksualiteit. Maar hij spreekt ook over zijn favoriete componisten, auteurs en films (Mozart, Dostojevsky en La Strada) en bekent dat hij zelfs bidt als hij zit te wachten bij de tandarts.
Wat toch het meest naar voren komt in het vraaggesprek is het beeld van de kerk dat Franciscus voor ogen heeft, vooral omdat het zo sterk afwijkt van zijn meer doctrinaire voorgangers Johannes Paulus II en Benedictus XVI. "Het pastorale ministerie van de kerk kan niet geobsedeerd zijn met het uitdragen van een onsamenhangende massa doctrines, die rigoureus moeten worden geïmplementeerd", aldus de kerkvorst. "We moeten een nieuwe balans vinden; anders zal zelfs het morele bouwwerk van de kerk als een kaartenhuis in elkaar storten, en daarmee de frisheid en de geur van het evangelie verliezen."
Volgens Franciscus moet de katholieke kerk zijn als een 'veldhospitaal na een veldslag', waarbij de wonden van de gelovigen worden geheeld en men op zoek gaat naar diegenen die pijn hebben, zijn buitengesloten of zijn weggevallen. De kerk moet naar het bredere verhaal kijken, aldus Franciscus. "De kerk heeft zich af en toe opgesloten in kleine zaken, met kleinzielige regeltjes. Het belangrijkste is de eerste proclamatie: Jezus Christus heeft je gered. En de priesters van de kerk moeten boven alles de priesters van vergiffenis zijn."
De kerkvader heeft zich eerder al sterk gemaakt voor een grotere rol voor vrouwen binnen de kerk, hoewel hij vooralsnog vrouwelijke priesters uitsluit. In het interview leek hij toch weer een stap verder te gaan en te zinspelen op een rol voor vrouwen bij alle belangrijke beslissingen binnen de kerk. "Het vrouwelijk genie is overal nodig waar belangrijke beslissingen worden genomen. De uitdaging vandaag de dag is dit: om na te denken over de specifieke plaats voor vrouwen op die plekken in de kerk waar autoriteit wordt uitgeoefend."
