Paus stelt seksueel misbruik strafbaar

Paus Franciscus heeft donderdag het lekken van vertrouwelijke informatie uit het Vaticaan strafbaar gesteld. Verder worden het misbruiken of prostitueren van kinderen en het bezit van kinderpornografie specifiek als misdrijven genoemd. De Vaticaanse wetten gelden voor geestelijken en niet-geestelijken die wonen en werken in Vaticaanstad; ze staan los van het canonieke recht dat geldt voor leden van de Rooms-Katholieke Kerk.

Het strafrecht in het Vaticaan is grotendeels gebaseerd op het Italiaanse wetboek van strafrecht uit 1889. Het strafrecht moest worden aangepast omdat de Heilige Stoel zich heeft aangesloten bij internationale verdragen, zoals de VN-conventie over de Rechten van het Kind. Andere wetten moesten voldoen aan internationale normen voor de bestrijding van witwissen, in het kader van het streven van het Vaticaan naar grotere financële transparantie.

De wijziging die het meest opvalt is het strafbaar stellen van het lekken van informatie uit het Vaticaan. De aanleiding lijkt het uitlekken te zijn van pauselijke documenten, vorig jaar. Paolo Gabriele, de majordomus van de toenmalige paus Benedictus XVI, werd berecht en veroordeeld wegens diefstal van persoonlijke documenten van de paus, die hij doorspeelde aan de journalist Gianluigi Nuzzi. Die schreef een bestseller over intriges, bureaucratische janboel, corruptie en homoseksuele liaisons tot in de hoogste kringen in het Vaticaan. Gabriele, die volgens eigen zeggen slechts 'kwaad en corruptie' aan de kaak wilde stellen, kreeg achttien maanden gevangenisstraf. De paus schonk hem vergiffenis en hij is nu een vrij man, maar de affaire heeft wel de vertrouwelijkheid die altijd rond correspondentie met de paus hing kapot gemaakt. De straffen zijn nu flink verhoogd, naar zes maanden tot twee jaar gevangenisstraf en tweeduizend euro boete. Het kan zelfs acht jaar worden als de 'fundamentele belangen' van de Heilige Stoel of zijn diplomatieke relaties met andere landen worden geschaad.

Seksuele misdrijven waren al strafbaar, zij het in algemene termen als tegen de 'goede zeden'. De nieuwe wet heeft het nu specifieker over seksueel geweld tegen kinderen en het produceren of bezitten van kinderporno. De maximumstraf van drie tot tien jaar gaat omhoog naar vijf tot tien jaar, of zelfs twalf jaar bij verzwarende omstandigheden, zei de woordvoerder van het Vaticaan, Federico Lombardi. Als minderjarig geldt iedereen onder de 18 en aanklagers in het Vaticaan mogen zelf tot vervolging overgaan, ook als het slachtoffer of zijn of haar voogden afzien van een strafklacht. Dat deze feiten nu strafbaar zijn, wil volgens de Vaticaanse rechter Giuseppe Dalla Torre niet zeggen dat ze in het verleden wel waren toegestaan. Het betekent slechts dat kinderporno honderd jaar geleden niet specifiek als misdrijf werd genoemd in het Italiaanse strafrecht en dus ook niet in dat van het Vaticaan.