'Signalen ver voor dood Dolmatov niet opgepakt'

Al ver voor de dood van de Russische asielzoeker Aleksandr Dolmatov was bekend dat structureel fouten worden gemaakt in de vreemdelingenketen. Met die signalen werd echter niet veel gedaan, concludeert Trouw uit een inventarisatie van rapporten, jaarverslagen en vonnissen.

Dolmatov hing zichzelf op 17 januari op in zijn cel in een detentiecentrum in Rotterdam. Zijn asielaanvraag in Nederland was afgewezen en hij zou naar Rusland worden uitgezet. De Inspectie Veiligheid en Justitie oordeelde vorige week vrijdag dat de overheid grote fouten heeft gemaakt ten aanzien van de Rus. Organisaties in de vreemdelingenketen zouden onzorgvuldig hebben gehandeld. Zo werd door de IND in het systeem ingevoerd dat Dolmatov uit Nederland verwijderd mocht worden. Dit bleek een foutieve invoer, omdat er nog een beroep liep.

De inspectie oordeelde onder meer dat instanties fout op fout stapelden. Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie Fred Teeven (VVD) zei alle aanbevelingen over te nemen, maar veel van die aanbevelingen klonken volgens Trouw al eerder. De krant wijst op kritiek die onder meer de Inspectie voor de Sanctietoepassing, de Commissie Integraal Toezicht Terugkeer en het Europees Comité ter Voorkoming van Foltering en Onmenselijke Behandeling de afgelopen jaren uitten.

Ook die instanties wezen op het gebrek aan regie in de vreemdelingenketen, de gebrekkige kwaliteit en de toegang van medische zorg. Ook werd gewezen op de gebrekkige uitwisseling van informatie tussen de organisaties die zijn betrokken bij vreemdelingendetentie.

De problemen waren al voor de dood van Dolmatov bekend op bestuurlijk niveau, zei hoofd van de inspectie Gertjan Bos woensdag tijdens een hoorzitting. Het ministerie moet volgens de Nationale Ombudsman Alex Brenninkmeijer ook van de problemen hebben geweten.

Teeven moet donderdag uitleg geven in de Tweede Kamer. Die wil weten of hij inderdaad op de hoogte was van de problemen. In antwoord op Kamervragen schreef de staatssecretaris woensdag dat iets minder dan driehonderd asielzoekers in het computersysteem van de Immigratie- en Naturalisatiedienst net als Domatov ten onrechte als verwijderbaar zijn geregistreerd. Zeker zeven asielzoekers zijn de afgelopen anderhalf jaar ten onrechte het land uitgezet. Zij zijn allemaal op last van de rechter teruggehaald.