Lieberman voor de rechter

In Israël is zondag het proces begonnen van de rechtse politicus Avigdor Lieberman. De voormalige minister staat terecht op verdenking van fraude en vertrouwensbreuk. Als hij schuldig wordt bevonden, kan dat vergaande gevolgen hebben voor de samenstelling van de volgende Israëlische regering.

De leider van de ultranationalistische partij Yisrael Beitenu wordt ervan beschuldigd te hebben geprobeerd een voormalige diplomaat aan een baan te helpen die informatie aan hem doorspeelde over een strafrechtelijk onderzoek naar Liebermans zakelijke beslommeringen. Van de uitkomst van het proces hangt af of Lieberman weer plaats kan nemen in het kabinet, of dat er een vroegtijdig einde komt aan zijn politieke carrière.

De partij van Lieberman ging voor de parlementsverkiezingen van vorige maand een lijstverbinding aan met de Likud van premier Benjamin Netanyahu. Samen kwamen ze als grootste blok uit de bus en zullen ze het gezicht bepalen van de volgende regeringscoalitie, die Netanyahu nog bezig is te smeden.

Lieberman wil graag terugkeren als minister van buitenlandse zaken, maar dit kan niet zo lang zijn proces loopt. Als hij veroordeeld wordt zegt hij ook zijn parlementszetel te zullen opgeven. Bij een zware straf verspeelt Lieberman mogelijk voor jaren het recht om een ambt gekozen te worden.

Het proces van Lieberman duurt vermoedelijk op zijn minst tot eind mei. Netanyahu staat voor het dilemma of hij de buitenland-portefeuille al die tijd er bij wil blijven beheren, of de post aan een andere coalitiepartner gunt en de relatie met Lieberman op het spel zet. Netanyahu heeft tot half maart om een regering te vormen.

De in de Sovjet-Unie geboren Lieberman is een van de meest omstreden en polariserende figuren in de Israëlische politiek. Zijn partij trekt veel stemmen van immigranten uit de voormalige Sovjet-Unie. Met zijn openlijk beleden twijfel aan de loyaliteit van de Arabische bevolking van Israël, kritiek op de Palestijnen en ruzies met buitenlandse critici van Israël heeft hij soms Israëls bondgenoten van zich vervreemd. Soms ventileerde hij ook opvattingen die haaks stonden op het standpunt van de regering.

In Israëls omgang met de Verenigde Staten is Lieberman grotendeels op een zijspoor gezet. De contacten met Washington werden voornamelijk door Netanyahu zelf of door scheidend minister van defensie Ehud Barak onderhouden.

Voormalig onderminister van buitenlandse zaken Danny Ayalon, die luttele weken voor de verkiezingen zonder veel omhaal uit de partij van Lieberman werd gezet, zei tegen het dagblad Maariv dat Lieberman ongeschikt is om de functie van hoogste diplomaat te vervullen, omdat hij er niet in geslaagd is het vertrouwen van de internationale gemeenschap te winnen. "Als dit het resultaat is na vier jaar, dan moet hij voor het ministerschap van financiën gaan", zei Ayalon tegen Maariv.