Hof verwijst Duits kiesstelsel naar prullenmand
Het Duitse kiesstelsel moet nog voor de Bondsdagverkiezingen van volgend jaar worden gewijzigd. Dat heeft het Constitutioneel Hof woensdag bepaald. De hoogste Duitse rechtbank verwees een onlangs door de regering voorgesteld nieuw stelsel naar de prullenmand omdat het strijdig is met de grondwet.
De regering van bondskanselier Angela Merkel wijzigde in december vorig jaar de kieswet om het hardnekkige probleem van de zogenaamde 'überhangmandaten' in de Bondsdag op te lossen. Het Constitutioneel Hof had in 2008 de regering gelast het kiesstelsel te hervormen, maar verklaarde het nieuwe stelsel woensdag nietig. De gelijkheid van elke stem is in het geding, kiezers oefenen niet langer rechtstreeks invloed uit op de gekozene, en het nieuwe systeem biedt sommige partijen meer kans dan andere, oordeelde het hof in Karlsruhe.
Het probleem van de überhangmandaten ontstaat doordat Duitse kiezers in hun kiesdistrict niet alleen op een partij, maar ook op de politicus van hun voorkeur stemmen. Winnen meer individuele politici van een partij de zetel van hun kiesdistrict dan hun partij in totaal heeft veroverd, dan heeft die partij vervolgens een 'overhangende afvaardiging' in het Duitse parlement. Het is daarom denkbaar dat een partij die minder dan de helft van de stemmen wint, toch een meerderheid in de Bondsdag krijgt.
Het Constitutioneel Hof acht drie elementen in strijd met de grondwet. Het aantal parlementszetels voor elke deelstaat mag niet op grond van de opkomst, maar moet naar inwoner- of kiezertal worden verdeeld. Partijen mogen in verschillende deelstaten behaalde reststemmen niet optellen om zo restzetels in de Bondsdag te bemachtigen. Het hof staat in het vervolg niet meer dan vijftien überhangmandaten toe.
Omdat kandidaten van grote partijen meer kans maken op de winst in een kiesdistrict, krijgen die partijen vaak meer zetels in het Duitse parlement dan hun toekomen. Vooral de SPD en de CDU, de gevestigde regeringspartijen in Duitsland, hebben tot dusver geprofiteerd van de überhangmandaten
Hof verwijst Duits kiesstelsel naar prullenmand (Foto: Novum)
