'Prins Bernhard ging door met lobbyen'
Prins Bernhard was in 1994 betrokken bij een poging om Nederlandse marinefregatten te verkopen aan de Verenigde Arabische Emiraten. Ondanks zijn belofte aan de regering om al zijn zakelijke banden door te snijden, lobbyde hij daarbij ook voor vliegtuigbouwer Fokker, schrijft het AD dinsdag.
De conclusie wordt getrokken in een biografie over Eurocommissaris Neelie Kroes die woensdag verschijnt. De biografie is geschreven door AD-verslaggever Koen Voskuil en journalist Stan de Jong.
De Verenigde Arabische Emiraten zouden in 1994 op het punt hebben gestaan om meer dan drie miljard gulden neer te leggen voor in Nederland te bouwen marinefregatten.
De drie betrokken bedrijven zouden oud-minister Kroes hebben ingehuurd om de Nederlandse politiek achter het project te krijgen. Zij werd voorzitter van het Netherlands Marine Consortium dat de bedrijven hadden opgetrokken.
Zij regelde onder meer een ontmoeting tussen sjeik Mohammed bin Zayed al-Nahyan en prins Bernhard. Dat gesprek zou een onverwachte wending hebben genomen toen Bernhard van de gelegenheid gebruikmaakte de vliegtuigen van het noodlijdende Fokker aan te prijzen.
De lobby van prins Bernhard voor marineschepen en Fokkervliegtuigen is in strijd met de belofte die hij in 1976 deed aan toenmalig premier Joop den Uyl. Toen bleek dat de prins betrokken was geweest bij een omkoopschandaal met vliegtuigbouwer Lockheed moest Bernhard zijn militaire en zakelijke functies opgeven.
Het is niet bekend of de in 2004 overleden Bernhard toestemming aan het toenmalige kabinet-Kok heeft gevraagd om zich in de fregattendeal te mengen. De Rijksvoorlichtingsdienst wil volgens het AD niet op deze vraag ingaan omdat het 'een onderwerp van historisch onderzoek' betreft.
De sjeik toonde overigens interesse in de vliegtuigen. Het Netherlands Marine Consortium besloot volgens de krant in overleg met het ministerie van Buitenlandse Zaken en Economische Zaken dat de aandacht beter kon worden gericht op de fregattendeal. Die zou al ingewikkeld genoeg zijn. Kroes zou zich niet aan die afspraak hebben gehouden omdat ze een week later aanvullende informatie naar de sjeik stuurde.
Dat zou tot woede bij de bedrijven achter het consortium hebben geleid. Toen ze haar vriend en chemiemiljonair Joop van Caldenborgh naar voren schoof als nieuwe tussenpersoon, zou dat tot meer verwarring hebben geleid. Hierdoor zou ze zijn ontslagen. De order voor de fregatten werd in 1995 door de Arabieren afgeblazen.
