Erdogan geen kandidaat in Turkije
De Turkse premier Tayyip Erdogan wordt geen presidentskandidaat namens de islamitische regeringspartij AK. De partij heeft minister van Buitenlandse Zaken Abdullah Gül naar voren geschoven als kandidaat. Erdogan kondigde de kandidatuur van Gul vandaag zelf aan. Hiermee ziet Erdogan zelf af van een gooi naar het presidentschap, dat hem eigenlijk niet had kunnen ontgaan. Zijn AK-partij heeft namelijk een grote meerderheid in het Turkse parlement. Vanaf 27 april stemmen de parlementariërs in vier rondes voor een nieuwe president.
Erdogan, naast premier ook leider van de AK-partij, stond onder grote druk van het leger en de oppositie om af te zien van de hoogste positie in Turkije. Veel seculiere Turken hebben een enorm wantrouwen tegen Erdogan die zijn carrière ooit begon als moslimfundamentalist maar nu veel gematigder van toon is. Zo las hij tijdens een politieke bijeenkomst in 1997 een gedicht voor met de zinsnede: 'Minaretten zijn onze bajonetten, koepels onze helmen, moskeeën onze kazernes en gelovigen onze soldaten'. Hiervoor werd hij in 1998 veroordeeld tot 4 maanden celstraf wegens aanzetten tot religieuze haat en poging tot vestiging van een islamitische staat.
De huidige Turkse president Sezer waarschuwde eerder deze maand nog voor een presidentschap van Erdogan. Hij zei dat de dreiging van het islamitisch fundamentalisme groter is dan ooit en het politieke systeem bloot staat aan het grootste gevaar sinds het ontstaan van de Turkse republiek in 1923.
Minister Gül speelde de afgelopen tijd een belangrijke rol bij de onderhandelingen over toetreding van Turkije tot de EU. Of Gül, als hij gekozen wordt tot president, goed kan opschieten met het Turkse leger valt nog te bezien. Zo draagt Güls vrouw een hoofddoek, wat in die kringen totaal niet gewaardeerd wordt. Ook zou Gül dezelfde 'agenda' als Erdogan hebben.
Het machtige Turkse leger ziet zichzelf als hoeder van de seculiere grondslag van de staat, sinds het onder leiding van Atatürk die seculiere staat mee hielp te scheppen. Sinds 1960 heeft het leger drie keer ingegrepen door de regering af te zetten en tijdelijk het bestuur van het land over te nemen. Onder druk van Europa - in verband met de door Turkije gewenste toetreding tot de EU, moet het leger overigens een stap terug gaan doen.
Met dank aan Devrim_ voor de submit.
