Het mysterieuze fortuin van bin Laden
Osama bin Laden werd rijk geboren als telg uit een Saudische ondernemersfamilie. Osamas vader, sjeik Mohammed bin Laden, stond tot hij in 1967 overleed bij een helikopterongeval, aan het hoofd van de Saoudi Bin Laden Group (SBG), een grote bouwfirma. De Bin Laden Group was onder meer de exclusieve aannemer voor alle religieuze bouwwerken in de grote heilige steden van Saudi-Arabië. Daarnaast was de groep actief in zowat alle andere Arabische landen. Volgens niet-officiële cijfers werd het zakencijfer van de bank in 1991 geschat op een slordige 40 miljard dollar.
In 1994 viel Osama bin Laden bij zijn familie en de overheid in ongenade omdat hij het niet eens was met de manier waarop zijn land in 1991 de oorlog tegen Irak had gewonnen. Hij vond dat Saudi-Arabië zich als lakei van Amerika gedragen had. De Saudis ontnamen hem de Saudische nationaliteit en Bin Laden werd uit zijn land verbannen. Ook door zijn familie werd hij verstoten wegens zijn te extreme ideeën - verschillende bronnen beweren trouwens dat de verstoting slechts schijn was.
Osama trok naar Soedan, echter niet arm en berooid. Hij nam zijn erfenis mee. Als een van de 54 kinderen van sjeik Mohammed bin Laden, kreeg Osama, afhankelijk van de bron, tussen de 80 en de 330 miljoen euro mee. In Soedan deed Osama waar hij en zijn familie goed in waren geweest: wegen leggen en gebouwen optrekken. Stukje bij beetje bouwde hij in Soedan een belangrijk industrieel een financieel imperium op: hij richtte zijn eigen bank op, werd eigenaar van een chemische fabriek en een fabriek die Arabische gom maakte.
Netwerk
Volgens rapporten van verschillende inlichtingendiensten begreep Osama bin Laden toen hoe belangrijk het was een financieel netwerk op te zetten om zijn terroristische activiteiten te verbergen. Op dat moment bestond zijn fundamentalistische organisatie Al-Qaeda al. Ze werd gefinancierd met het geld dat de bedrijven van Bin Laden in Soedan verdienden en dat werd versluisd naar Londense banken, maar ook naar belastingparadijzen zoals de Bahamas, Malta en Cyprus.
In 1996 verliet Bin Laden Soedan, opnieuw onder Amerikaanse druk. Hij trok naar Afghanistan. Wat er na zijn haastige vertrek uit Soedan met zijn geld gebeurde, is nooit echt duidelijk geworden. Officieel werd zijn geld in Soedan bevroren, maar of dit ook echt is gebeurd, weet niemand met zekerheid. Volgens Saudische dissidenten was Osama bin Laden zo goed als failliet toen hij gedwongen verhuisde van Soedan naar Afghanistan. Andere bronnen doen dit af als onzin. Zij menen dat het geld van Bin Laden toen al lang in veiligheid was in belastingsparadijzen overal ter wereld.
Hoe Osama bin Laden in Afghanistan geld verdiende en verdient, daar hebben de geheime diensten het gissen naar. Amerikaanse inlichtingendiensten denken dat er nog steeds een officieus, wereldwijd moslimliefdadigheidsfonds bestaat dat in de jaren 80 opgericht werd om de strijd van de Afghanen tegen de Russen te financieren. Volgens de inlichtingendiensten is het niet uitgesloten dat Bin Laden erin geslaagd is de fondsen naar zichzelf af te leiden om zijn privé-oorlog te voeren. Sommige Saudische dissidenten menen ook dat Osama veel geld heeft gekregen van rijke inwoners van de Golfstaten toen de Amerikanen hem na de aanslagen van 1998 in Khartoem en Dar es Salaam tot staatsvijand nummer één bombardeerden. "Dat heeft zijn public relations enorm veel goed gedaan", klinkt het in Saudi-Arabië.
De geldstromen zouden hun weg gevonden hebben langs het officieuze hawala-systeem, een systeem van niet-officieel bankieren tussen winkels van Arabische immigranten over heel de wereld. Dat systeem is nauwelijks te controleren door de officiële instanties. Sommige bronnen menen dat Bin Laden ook actief is in de opiumhandel. Die viel een tijdlang droog toen de Taliban aan het bewind kwamen, maar nu zouden diezelfde Taliban en Osama bin Laden de handel zelf opnieuw opgestart hebben.
De strijd om het geld van Osama bin Laden dreigt lang en moeilijk te worden. President Bush maakte maandag al bekend dat zijn land de tegoeden van 27 terroristische bewegingen, organisaties en individuen blokkeert. Verschillende landen over de hele wereld kondigden al aan dat zij hetzelfde doen. Frankrijk blokkeerde al voor iets meer dan 4 miljoen euro gelden die in verband kunnen worden gebracht met Afghanistan. Pakistan blokkeerde de bankrekeningen van Al Rashid Trust, een humanitaire organisatie in Afghanistan, maar volgens de VS heeft ze banden met Osama bin Laden.
Het Amerikaanse gerecht vermoedt dat het financiële hart van de aanslagen in Duitsland ligt. Mohamed Ata, een van de kapers reisde heen en weer in Duitsland en woonde geruime tijd in Hamburg. Daar rolde het gerecht het bedrijfje Mamoun Darkazanli Import-Export Co op dat ervan verdacht wordt een doorgeeflijk te zijn Bin Ladens geld.
