Liever een verkrachte cavia dan een mishandelde hoer
Ik blijf er mezelf over verbazen. Hoe snel is een nieuwsfeit weer vergeten? Hoe snel kan oud nieuws weer helemaal “hot” worden? Hoelang blijft verontwaardiging hangen en binnen welke afzienbare tijd wordt die verontwaardiging niet vervangen door een nieuwe?
Nieuws komt snel. Maar nieuws gaat ook weer snel.
De zaak Milly Boele was goed voor twee maanden nieuws. Daarna verdween het naar de achtergrond. Een goede negen maanden later waren er de rechtszaak en de uitspraak en waren er nog wat naweeën over de hoogte van de straf. Kort daarna was het alleen de naaste omgeving, die hier stil bij bleef staan. Stil moest blijven staan.
Het meisje van Nulde - Rowena Rikkers – was langer in het nieuws. Er was de gruwelijkheid van een in stukken gesneden kindje. Het duurde enerzijds veel langer voor het meisje was geïdentificeerd en anderzijds duurde de jacht op de daders veel langer. Ook de rechtszaak kostte meer tijd door het continu wijzen met vingers en afwijzen van de verantwoordelijkheid. En hier speelde de woede over de werkwijze van de hulpverlening een grote rol.
Maar daarna vervloog de nieuwswaarde weer snel.
Tristran van der Vlis in Alphen a/d Rijn. Kan het gruwelijker in ons kleine kikkerlandje? Toch heeft dit maar een kleine twee maanden het nieuws beheerst. Bij het ontbreken van een levende dader, lijkt de houdbaarheid van nieuws nog lastiger te zijn. Pas als iemand als Karst Tates de koningin op de korrel neemt, duurt het wat langer. Omdat daar nog een paar Koninginnedagen lang op terug moet worden gekomen.
Anders Breivik hield en houdt het langer vol. Er werden en worden verbanden met de Nederlandse politiek gelegd, wat zorgde voor de nodige extra discussie. De Nederlander kon hier veel langer mee vooruit. Niet omdat men zo verontwaardigd was over de daad. Of omdat men zo veel medeleven voelde voor slachtoffers en nabestaanden. Nee. Omdat het zeer abstracte debat over links en rechts werd gevoed. En dat bleek stukken makkelijker te behappen te zijn.
Wellicht dat hier ook een stukje verklaring ligt in de manier waarop bepaalde zaken langer blijven hangen.
Neem de moord op Pim Fortuyn. Inmiddels alweer bijna tien jaar geleden. Maar nog steeds wordt het jaarlijks herdacht. Nog steeds wordt er naar gerefereerd. Nog steeds wordt er gewaarschuwd voor herhaling van een dergelijke moord. Terwijl het eigenlijk bij het grotere publiek haast niemand persoonlijk kon raken. Pim kwam en ging in korte tijd. Hij heeft geen daadwerkelijke macht gehad en heeft weinig meer gedaan dan dingen benoemen. En weinig mensen herkenden zichzelf in een kale homofiel. Het was toch allemaal op enige afstand, maar wel met raakvlakken die de mensen aanspraken.
Misschien is het nieuws wel zo groot, zo overdonderend, zo snel, zo veel en zo veelomvattend geworden, dat het haast onmogelijk is geworden om de kijker, luisteraar of lezer nog te blijven boeien. Mensen moeten kiezen tussen zaken die ze zich willen laten raken. Als je alles langer dan een paar dagen of weken vast blijft houden, word je gillend gek. Vers nieuws over nieuwe ellende, is net genoeg om even op je in te laten werken. Daarna moet je hoofd leeg zijn, om klaar te zijn voor het volgende.
Of je kiest alleen nog maar voor het makkelijke nieuws. Georgina Verbaan die haar kut laat pimpen. Hoeveel frikadellen eet Frans Duijts voor zijn ontbijt en met welke slettebak doet hij dit. Liever ouwehoeren over de vraag waarom Mark Rutte zijn lul nog nergens in heeft gestoken, dan jezelf afvragen wat voor een enorme lul Mark Rutte wel niet is. Liever bij Hart Van Nederland kijken naar nieuws over een door groepsverkrachting getraumatiseerde cavia, dan stilstaan bij vrouwenhandel. Beter met je debiele kop en de sjoelbakvereniging op televisie naast Piet Paulusma, dan gefilmd worden tijdens een massademonstratie tegen ernstig onrecht.
Is het zelfbescherming of is het asociaal? Moet je jezelf gewoon sparen voor alle ellende of is er geen plaats meer voor medeleven en mededogen? Is het nog wel mogelijk om het grote publiek te raken?
