Europees Parlement keurt Brexit goed

Het Europees Parlement heeft het terugtrekkingsakkoord woensdagavond met 621 stemmen voor, 49 tegen en 13 onthoudingen goedgekeurd. Het Parlement heeft de balans opgemaakt van het terugtrekkingsproces tot dusver en van de toekomstige uitdagingen in een debat met de Kroatische staatssecretaris voor Europese Zaken Nikolina Brnjac namens het voorzitterschap van de Raad, de voorzitter van de Commissie Ursula von der Leyen en de Brexit-onderhandelaar van de EU, Michel Barnier.

In reactie op het historische belang van de gebeurtenis benadrukten de meeste sprekers namens hun politieke fracties dat de terugtrekking van het VK uit de Europese Unie niet het einde van de EU-VK relatie betekent en dat de banden die de volkeren in Europa binden sterk zijn en blijven. Er werd ook benadrukt dat er lessen uit Brexit moeten worden getrokken die de toekomst van de EU vorm gaan geven. De sprekers dankten het Verenigd Koninkrijk en de Britse leden van het Europees Parlement voor hun inzet gedurende het Britse lidmaatschap van de Europese Unie.

Vele sprekers waarschuwden dat de onderhandelingen over de toekomstige relatie tussen de EU en het VK zeer moeizaam zullen verlopen, met name vanwege het strakke tijdschema van de terugtrekkingsovereenkomst.

De toekomstige relatie met het VK
De VK coördinatiegroep van het Europees Parlement, onder leiding van de voorzitter van de Commissie buitenlandse zaken David McAllister (EPP, DE), zal contact onderhouden met de EU-taskforce voor de betrekkingen met het Verenigd Koninkrijk en de coördinatie met de Commissie buitenlandse zaken en de Commissie internationale handel en alle andere bevoegde commissies op zich nemen. Het EP zal het werk van EU-onderhandelaar Michel Barnier op de voet volgen en de onderhandelingen door middel van resoluties blijven beïnvloeden. De definitieve overeenkomst moet door het Europees Parlement worden goedgekeurd.

Na de historische stemming zei EP voorzitter Sassoli: "Het stemt me zeer droevig dat we op dit punt zijn aangeland [...] Een periode van vijftig jaar integratie kan niet eenvoudig worden beëindigd. We zullen allemaal hard moeten werken om een nieuwe relatie op te bouwen, waarbij de belangen en de bescherming van de rechten van de burgers altijd centraal staan. Het zal niet eenvoudig zijn. Er zullen moeilijke situaties komen die onze toekomstige relatie op de proef zullen stellen. Dat wisten we al vanaf het begin van Brexit. Ik ben er echter van overtuigd dat we eventuele verschillen kunnen overbruggen en steeds een gemeenschappelijke basis zullen vinden."

Meer informatie over de volgende stappen:

Om in werking te treden zal het terugtrekkingsakkoord nu met een gekwalificeerde meerderheid van stemmen door de Raad worden goedgekeurd.

De overgangsperiode die op 1 februari begint, zal eind december 2020 aflopen. Een eventuele overeenkomst over de toekomstige EU-VK-relatie zal vóór die tijd moeten worden goedgekeurd om op 1 januari 2021 in werking te kunnen treden.

De overgangsperiode kan éénmalig met één of twee jaar worden verlengd, maar het besluit daartoe moet vóór 1 juli 2020 door het Gemengd EU-VK Comité worden genomen.

Het Europees Parlement zal elke toekomstige samenwerkingsovereenkomst moeten goedkeuren. Indien een dergelijke overeenkomst betrekking heeft op bevoegdheden die de EU met de lidstaten deelt, zullen ook nationale EU-parlementen de overeenkomst moeten ratificeren.

Achtergrond
De stemming in de plenaire vergadering van het Europees Parlement vond plaats na de afronding van het ratificatieproces in het Verenigd Koninkrijk en de positieve aanbeveling van de Parlementscommissie constitutionele zaken (AFCO), waar eerst een debat plaatsvond met onder meer Brexit-coordinator Guy Verhofstadt.

Deel twee van het terugtredingsakkoord beschermt de EU-burgers in het Verenigd Koninkrijk en de burgers van het Verenigd Koninkrijk in andere EU-landen, alsmede hun familieleden. Volgens de bepalingen van de overeenkomst zullen alle socialezekerheidsrechten uit hoofde van EU-wetgeving worden gehandhaafd en zullen de rechten van de burgers gedurende hun hele leven worden gegarandeerd. Daarnaast moeten de relevante administratieve procedures transparant, eenvoudig en gestandaardiseerd zijn. Op de uitvoering en toepassing van deze voorwaarden zal toezicht worden gehouden door een onafhankelijke autoriteit, die bevoegdheden zal hebben die gelijkwaardig zijn aan die van de Europese Commissie.

Om in werking te treden moest het terugtrekkingsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk door het Europees Parlement worden goedgekeurd met een gewone meerderheid van de uitgebrachte stemmen (artikel 50, lid 2, van het Verdrag betreffende de Europese Unie) voordat er in de Raad een eindstemming (met gekwalificeerde meerderheid) kan plaatsvinden.

De slotverklaring van David Sassoli