[Tour] Etappe van vandaag

De tweede en laatste rustdag van de Tour de France zit erop en dus mag het peloton weer opstappen. Het wordt zwaar, want er wachten direct drie ritten door de Pyreneeën. Vandaag is de langste van die ritten, en gelijk de langste etappe van de hele Tour, inclusief een zware berg van de buitencategorie.

Startplaats
De etappe begint vandaag in Carcassonne, waar de meeste ploegen tijdens de rustdag van gisteren al verbleven. Het is de zestiende keer dat de Tour Carcassone, een stadje van een kleine vijftigduizend inwoners, aandoet. De laatste keer was alweer in 2006, toen Yaroslav Popovych namens Discovery Channel de zege pakte. In 1962 ging de overwinning in Carcassone naar Jean Stablinski, kersvers wereldkampioen. Hij zou vier jaar later ook de allereerste Amstel Gold Race winnen.

Carcassonne zelf is een schitterende vestingstad, wat terecht op de lijst staat van werelderfgoed. Jaarlijks komen bijna drie miljoen bezoekers naar de enorme citadel, die gezien wordt als het mooiste voorbeeld van een middeleeuwse stad in Europa. Naar verluidt begon men 2500 jaar geleden al met de bouw van de voorlopers van de citadel, de Cité de Carcassonne. Van Romeinen tot kruisvaarders, de vesting heeft alles gezien. In de negentiende eeuw wilde de Franse regering het platgooien, maar gelukkig was de tegenstand van de lokale bewoners groot genoeg en werd de hele citadel zelfs gerestaureerd.

De schitterende citadel in Carcassonne (Foto: WikiCommons/Wikipeder)

Finishplaats
De finish ligt in Bagnères-de-Luchon, een plek met een enorme tourhistorie. Het is al de 52e keer dat de Tour dit stadje van amper drieduizend inwoners aandoet. De laatste keer was in 2012, toen Thomas Voeckler solo over de streep kwam. Opmerkelijk, want twee jaar eerder was de opvallende Fransman er ook al de beste. Luchon was eveneens de aankomst- en vertrekplaats van de eerste twee echte bergetappes in de geschiedenis van de Tour de France.

In 1910 besloot de organisatie om de Pyreneeën aan het parcours toe te voegen, een noviteit waar niet iedereen blij mee was. Van de 136 ingeschreven renners besloten 26 zich nog voor de start terug te trekken. Beide etappes werden gewonnen door Octave Lapize, die ook de Tour zou winnen. Tijdens de etappe die in Luchon vertrok kwam het peloton over de Tourmalet. Lapize vond de organisatie waanzinnig om ze over deze reus te sturen, en sprak al lopend de beroemde worden: "Vous êtes des assassins! Oui, des assassins!", waarmee hij de officials voor moordenaars uitmaakte. 

Octave Lapize 'beklimt' de Tourmalet in 1910 en maakt de officials uit voor moordenaars (Foto: WikiCommons)

Etappebeschrijving
Vandaag staat de langste etappe van de Tour op het programma, 237,5 kilometer. Een blik op het parcours, en vooral op de Port de Balès van de buitencategorie,  leert ons dat het een erg pittige rit gaat worden. De start in Carcassonne zal alvast genoeg moois te kijken geven, voor we na 25 kilometer boven zijn op de Côte de Fanjeaux van de vierde categorie. Weinig spectaculair, net als de Côte de Pamiers na ruim zeventig kilometer. 

Na een kleine honderd kilometer rijdt het peloton langs Le Mas d'Azil, een klein dorpje waar echter een enorme archeologische vondst is gedaan. In een grot in de buurt zijn vele menselijke resten gevonden van soms wel dertigduizend jaar oud. Niet belangrijk voor de renners, maar de vondsten van tienduizenden jaren oude culturen zijn voor historici buitengewoon interessant. De tussensprint ligt na 123 kilometer in Saint-Girons, waar Luis Léon Sánchez in 2009 een touretappe won.

Het momument voor Fabio Casartelli, die op 24-jarige leeftijd verongelukte in de afdaling van de Portet d'Aspet (Foto: WikiCommons/HubertduMaine)

Na Saint-Girons begint het peloton aan de Col de Portet d'Aspet van de tweede categorie, 5,4 kilometer à 6,9% gemiddeld. Vooral het bovenste stuk is steil, maar het gaat hier met name om de enorm steile afdaling met stukken van ruim over de 10%. In 1995 verongelukte Fabio Casartelli hier dodelijk, waardoor men nog elke keer stilstaat bij het overlijden van de Italiaan.

Profiel van de Port de Balès (Bron: letour.fr)

Via de Col des Ares van de derde categorie komen we dan bij de scherprechter van de dag, de Port de Balès, buitencategorie. Deze telt bijna twaalf kilometer aan bijna acht procent gemiddeld, terwijl er enkele kilometers te vinden zijn van 9 of zelfs ruim 10%. In 2010 werd de Tour beslist op de flanken van de Balès. Andy Schleck wilde rivaal Alberto Contador aanvallen, maar op dat moment liep zijn ketting eraf. Contador profiteerde, pakte 39 seconden en won met precies die marge de Tour, voor hij gediskwalificeerd werd vanwege de clenbuterolzaak. Na de top is het nog een kleine twintig kilometer dalen en ruim twee kilometer vlak tot aan de finish.

Profiel van etappe 16 (Bron: letour.fr)

Favorieten
Het kan vandaag een etappe zijn voor Michael Rogers, die in de Giro ook al naar een dagzege soleerde door in de laatste afdaling aan te vallen. Als er gedaald wordt zijn de ogen natuurlijk gericht op Vincenzo Nibali, maar de geletruidrager staat er zo comfortabel voor dat een aanval waarschijnlijk niet nodig is. Alejandro Valverde of Rafal Majka zouden op de slotklim weg kunnen springen, maar de vraag is hoe ze dat in de afdaling vol kunnen houden.

Een dag na de rustdag is er een prima kans dat een groep vluchters voor de zege gaat strijden. Naast Rogers kan Thomas Voeckler daarbij zitten, hoewel hij nog niet echt in vorm lijkt te zijn. Toch heeft de Fransman in Luchon al twee touretappes gewonnen en dus ligt deze omgeving hem zeker. Vorig jaar won hij er nog een rit in de Route du Sud, ook over de Balès. Voor Nederland lijken de kansen niet groot, misschien dat Tom Dumoulin mee kan zitten in een ontsnapping.

Thomas Voeckler pakt de vijftiende etappe in 2010, in de finishplaats van vandaag (PRO SHOTS/Dppi)