FOK!toen: Jimi Hendrix Experience - Are You Experienced
Het is vandaag op de kop af 47 jaar geleden dat het epische debuutalbum van The Jimi Hendrix Experience in de platenwinkels verscheen. Toen de plaat in 1967 uitkwam was het meteen een groot succes en tot op de dag van vandaag wordt de plaat nog steeds als één van de allerbeste debuutalbums aller tijden gezien. In FOK!toen richten we vandaag het spotlicht op Are You Experienced.
De vroege jaren
James Marshall Hendrix wordt op 27 november 1942 geboren in Seattle, Washington. Op 15-jarige leeftijd krijgt hij zijn eerste snaarinstrument, een afgeragde ukelele met maar één snaar, waarop hij zichzelf leert spelen. In 1961 moet hij in militaire dienst waaruit hij een jaar later eervol wordt ontslagen. De jonge Hendrix ging in Clarksville wonen waar hij al snel in de begeleidingsband van The Isley Brothers zou spelen. In maart 1964 is Jimi voor het eerst vanaf een plaat te horen als hij de single 'Testify' opneemt met The Isley Brothers. De single was echter geen groot succes.
Na een uitgebreide tournee met The Isley Brothers besloot Jimi dat het tijd werd voor een nieuwe band en sloot zich aan bij de band The Upsetters, de begeleidingsband van Little Richard. Begin 1965 neemt hij zijn eerste en enige single met Little Richard op, getiteld 'I Don't Know What You Got (But It's Got Me)'. Met deze band zou Hendrix in juli 1965 voor het eerst op de televisie te zien zijn in het programma Night Train van de uit Nashville afkomstige tv-zender Channel 5. Nadat Little Richard in de gaten kreeg dat de gitarist meer aandacht kreeg dan hem zelf duurde het niet lang voordat Jimi Hendrix uit de groep werd getrapt.
Vanaf dat moment werkte de gitarist regelmatig als sessiemuzikant en nam platen op met artiesten zoals Curtis Knight and the Squires, The Isley Brothers en Ray Sharpe. In 1966 gaat Jimi in Greenwich Village in New York wonen. Daar richt hij zijn eigen band op onder de naam Jimmy James and the Blue Flames, waarin we ook de latere gitarist van de band Spirit Randy California tegenkomen. Het was in deze tijd dat Hendrix zijn eigen manier van gitaarspelen zou ontwikkelen, zoals we die kennen van zijn werk met zijn Experience.
De Duitse persing van Are You Experienced
The Jimi Hendrix Experience
In mei 1966 kon Jimi maar moeilijk aan werk komen en besloot om nog maar een keer op te gaan treden met Curtis Knight and the Squires in de Cheetah Club, één van de meest populaire nachtclubs in New York. Het was bij dit optreden dat Keith Richards aanwezig was en de Rolling Stones-gitarist zag meteen dat dit een muzikant met een gave was. Richards introduceerde Hendrix bij zijn manager Andrew Loog Oldham maar deze zag niks in de gitarist. Chas Chandler, de voormalige bassist van The Animals, was net zijn eigen platenlabel Track Records begonnen en had wel interesse om met de Amerikaanse gitarist te gaan werken.
Nadat Jimi Hendrix in september 1966 in Londen aan was gekomen ging hij samen met Chandler op zoek naar bandleden voor zijn band. Samen met bassist Noel Redding (ex-The Loving Kind) en drummer Mitch Mitchell (ex-Coronets, ex-Blue Flames) richt hij de groep The Jimi Hendrix Experience op, een naam die trouwens werd bedacht door hun zakenmanager Mike Jeffery. De mannen raakten al snel op elkaar ingespeeld en zo vond op 13 oktober 1966 het debuutoptreden van het trio plaats in Évreux in Frankrijk. Diezelfde maand begint de groep aan de opnames van hun debuutalbum.
De Spaanse persing van Are You Experienced
De opnamesessies
Tussen hun optredens in diverse Europese landen ziet de groep kans om naar Londen te gaan om daar nummers op te nemen voor hun veelgevraagde debuutalbum. Vanaf eind oktober tot december 1966 is de groep dan ook regelmatig te vinden in de De Lane Lea Studios. Bij deze opnamesessies werden 'Hey Joe', 'Stone Free' en een demo van 'Can You See Me' opgenomen.
Omdat Chandler niet tevreden was over de opnames in De Lane Lea besloot hij studiotijd te huren bij de CBS studios. Studiotechnicus Mike Ross zou deze opnamesessies altijd blijven herinneren als de allerhardste opnames die hij in zijn leven had gemaakt. De opnamesessies zouden de volgende liedjes opleveren: 'Foxy Lady', 'Love or Confusion', 'Can You See Me' en 'Third Stone from the Sun'. Nadat de groep op 13 december 1966 haar tv-debuut maakte op de Britse televisie in het programma Ready Steady Go! verscheen een paar dagen later de allereerste single van The Jimi Hendrix Experience, getiteld 'Hey Joe'. Omdat Track Records nog niet operationeel was, verscheen de single op de moedermaatschappij Polydor. De single zou de 6e plaats halen in de Britse top 40.
De Nederlandse single van Hey Joe
Nadat eind 1966 een tweetal alternatieve versies van 'Red House' waren opgenomen, ging de groep in januari 1967 verder met de opnames voor de eerste elpee. Gedreven door het succes van de eerste single 'Hey Joe' ging de groep aan de slag met de opvolger 'Purple Haze'. Voor de opnames gingen de mannen weer naar de De Lane Lea Studios. Door het enorme volume waarmee Jimi zijn muziek opnam kwamen er al snel klachten van buurtbewoners over geluidsoverlast van de ondergrondse studio. In het gebouw boven de studio zat een bank waarvan de computers zelfs op hol sloegen door de loeiharde gitaarpartijen van Hendrix.
De Amerikaanse single van Purple Haze
Van Brian Jones en Bill Wyman kreeg Chandler de tip om eens te gaan kijken bij de Olympic Studios. Met producer Eddie Kramer achter de knoppen kon Hendrix eindelijk zijn nummers opnemen zoals hij dat zo graag wilde doen. Voor Kramer was het werken met Hendrix ook een bijzondere ervaring. De producer had eerder al gewerkt met artiesten zoals The Beatles, The Rolling Stones en Led Zeppelin, maar dit viel in het niets met de opnamesessies van Jimi Hendrix. Hendrix had de gewoonte om zijn vrouwelijke fans te laten weten wanneer hij in de studio was en zo werd de studio in die tijd veelvuldig door groupies bezocht. Toch slaagden de mannen er in om eind april 1967 de opnames voor het debuutalbum af te ronden.
Italiaanse her-uitgave van Are You Experienced
Are You Experienced
Nadat op 5 mei 1967 de single 'The Wind Cries Mary' was uitgebracht verscheen op 12 mei 1967 het langverwachte eerste album van The Jimi Hendrix Experience. Are You Experienced was de allereerste release van Track Records. Op 27 mei kwam het album de Britse albumcharts in en bleef daar 33 weken in staan, met de 2e plaats als hoogste positie. De plaat stond nog in de lijst toen het tweede album Axis: Bold As Love verscheen. De enige plaat die Hendrix van de 1e plaats kon weren was the Beatles' Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band.
De Engelse persing:
Kant A
01 Foxy Lady
Hendrix schreef dit liedje voor en over Heather Taylor, de latere vrouw van Roger Daltrey van The Who. Het was één van de eerste opnames waarbij zo uitgebreid gebruik werd gemaakt van effectpedalen door een gitarist. Toen de opname van 'Foxy Lady' naar de platenmaatschappij werd gestuurd zat er een aantekening bij de band die duidelijk maakte dat de effecten geen storing waren en dus niet aangepast moesten worden!
Uh, you know you're a cute little heartbreaker!
Foxy!
Yeah,
And you know you're a sweet little lovemaker!
Foxy!
I wanna take you home, haha, yeah.
I won't do you no harm, no, ah.
You gotta be all mine, all mine.
Ooh, foxy lady!
02 Manic Depression
Nadat Hendrix in 1966 een persconferentie had gegeven kreeg hij van Chas Chandler te horen dat hij sprak als een manische depressieveling. Dit inspireerde Hendrix tot het schrijven van dit krachtige nummer. Hendrix omschreef het liedje als 'a story about a cat wishing he could make love to music, instead of the same old everyday woman'.
Manic depression is touching my soul.
I know what I want but I just don't know.
How to, go about gettin' it.
Feeling sweet feeling,
Drops from my fingers, fingers.
Manic depression is catchin' my soul.
03 Red House
'Red House' was een liedje dat al in 1965 en 1966 werd gespeeld, toen Jimi nog in Curtis Knight and the Squires zat. Hendrix zou het liedje later nog meerdere keren opnemen.
There's a red house over yonder,
That's where my baby stays.
Lord, there's a red house over yonder,
Lord, that's where my baby stays.
I ain't been home to see my baby
In ninety-nine and one-half days.
04 Can You See Me
De B-kant van de single 'All Along the Watchtower'. Verscheen ook in Frankrijk op de Hey Joe-EP (1967) en in Portugal op de The Wind Cries Mary-EP (1968).
Oh, can you see me, yeah,
Beggin' you on my knees?
Woah, yeah!
Can you see me baby?
Baby, please don't leave.
Alright!
If you can see me doin' that,
you can see in the future of a thousand years.
05 Love Or Confusion
Een liedje vol met tegenstellingen. De eeuwige strijd tussen logica en emotie.
Is that the stars in the sky,
Or is it rain falling down?
Will it burn me if I touch the sun, yeah,
So big, so round?
Will I be truthful, yeah,
In, uh, choosing you as the one for me?
Is this love, baby,
Or is it, uh, just confusion?
06 I Don't Live Today
Hendrix noemde 'I Don't Live Today' een 'freak out'-nummer waarop hij vooral live helemaal los kon gaan. De live-uitvoeringen van dit nummer kennen dan ook compleet ander drumwerk dan de studioversie. Hendrix zou het liedje opdragen aan de Noord-Amerikaanse indianen van weleer. Op het moment dat Hendrix 'I Don't Live Today' was er nog geen wahwah-pedaal, maar wordt er gebruik gemaakt van een handgestuurd wah-effect.
No sun comin' through my windows,
Feel like I'm livin' at the bottom of a grave.
No-oh sun comin' through my windows,
Feel like I'm livin' at the bottom of a grave.
I wish you'd hurry up and execute me,
So I can be on my miserable way.
I don't Live today!
Kant B
01 May This Be Love
Ook wel bekend onder de titel 'Waterfall'. Hendrix schreef het liedje voor zijn overleden moeder. Nadat het nummer op 3 april 1967 werd opgenomen heeft Hendrix het nooit meer gespeeld.
I can see.
My rainbow calling me.
Through the misty breeze.
Of my waterfall.
02 Fire
Het idee voor 'Fire' toen Hendrix tijdens de kerst van 1966 op bezoek ging bij Noel en Margaret Redding. Jimi's eerste vraag bij het opendoen van de deur was of hij zich mocht opwarmen bij het haardvuur. Rover, de Duitse Herder van de Reddings lag ook bij de kachel en inspireerde de muzikant tot de tekst 'Move over, Rover, and let Jimi take over'. 'Fire' werd in Australië op single uitgebracht in 1967.
Alright, now listen, baby.
You don't care for me.
I don'-a care about that.
Gotta new fool, ha!
I like it like that.
I have only one burning desire.
Let me stand next to your fire.
03 3rd Stone From The Sun
Zonder enige twijfel één van de allermooiste eerbetonen aan onze planeet. Een jazzy instrumentaal nummer met zwaar vertraagde stemmen van Chas Chandler en Jimi Hendrix. Als je de lp op 45 toeren afspeelt hoor je onderstaande tekst voorbijkomen:
Hendrix : Star fleet to scout ship, please give your position. Over.
Chandler : I am in orbit around the third planet of star known as sun. Over.
Hendrix : May this be Earth? Over.
Chandler : Positive. It is known to have some form of intelligent species. Over.
Hendrix : I think we should take a look.
Daarna horen we Hendrix de geluiden van een ruimteschip nadoen.
04 Remember
Ook alweer zo'n nummer dat eenmalig werd opgenomen en dat daarna nooit weer door Hendrix zou worden gespeeld.
Oh, remember
The mockin' bird, my baby bun;
He used to sing for his supper, baby,
Yes, he used to sing for his dinner, baby.
He used to sing so sweet,
But, uh, since my baby left me,
He ain't sang a tune all day.
05 Are You Experienced
'Are You Experienced' werd op de laatste dag van de opnamesessies voor het gelijknamige album opgenomen. Het was het meest psychedelische nummer van dit album, compleet met achteruit afspelende gitaarpartijen en drums. Ondanks de complexe structuur van het nummer werd het gedurende 1967 en 1968 een aantal keren ook live uitgevoerd.
If you can just, get your mind together, then come on across to me.
We'll hold hands and then we'll, watch the sunrise, from the bottom of the sea.
But first, are you experienced?
Have you ever been experienced?
Well, I have.
Nadat The Jimi Hendrix Experience een vlammend optreden hadden gegeven op het legendarische Monterey Pop Festival verscheen de elpee Are You Experienced ook op de Amerikaanse markt. De elpee, die op het Reprise-label verscheen, werd op 23 augustus 1967 in Amerika uitgebracht, zou in totaal 106 weken in de Billboard Top 200 staan, waarvan 27 weken in de top 40 en zou de 5e plaats halen in de Amerikaanse charts. Op de Amerikaanse persing van Are You Experienced ontbraken de liedjes 'Red House', 'Remember' en 'Can You See Me', die waren vervangen door 'Hey Joe', 'Purple Haze' en 'The Wind Cries Mary'.
De Amerikaanse persing van Are You Experienced
De Amerikaanse persing:
Kant A
1 Purple Haze
2 Manic Depression
3 Hey Joe
4 Love Or Confusion
5 May This Be Love
6 I Don't Live Today
Kant B
1 The Wind Cries Mary
2 Fire
3 Third Stone From The Sun
4 Foxey Lady
5 Are You Experienced?
Het mooiste nummer op Are You Experienced volgens de FOK!kers
Op onze vraag wat jullie het mooiste nummer op Are You Experienced vinden kregen we zeer diverse reacties. Zo kan FOK!ker OllieWilliams geen keuze maken en prijst het album als geheel. FOK!ker Nemephis is vooral een liefhebber van het nummer 'Fire' omdat hij het in diverse uitvoeringen met diverse bandjes zelf gespeeld heeft.
FOK!ker Gedachtenstroom is daartegen weer zeer te spreken over het titelnummer van de plaat. "By far een van de beste nummers die hij ooit heeft gemaakt. Heel mooi ook met die achteruit gedraaide gitaar".
FOK!ker SiGNe is vooral gek op het nummer 'Foxy Lady'. "Foxy Lady was natuurlijk al bekend maar hoe het in Wayne's world werd nagedaan door Garth staat me nog altijd bij".
FOK!ker SJK's favoiete nummer op Are You Experienced is 'Red House', omdat 'gave slow blues en, zoals vaak bij hem het geval was, was ie elke keer als hij hem speelde anders'.
FOK!ker iRemco roemt vooral het nummer 'Manic Depression' vanwege de prachtige tekst van het nummer.
