'Clingendael ziet geen nut voor JSF in krijgsmacht'

De omstreden Joint Strike Fighter is alleen nodig als Nederland met de Verenigde Staten en grote Europese landen wil meedoen in de openingsfase van militaire interventies. Dat brengt echter hoge kosten met zich mee en daardoor kunnen andere belangrijke taken van de krijgsmacht, zoals het bestrijden van piraten, niet meer worden uitgevoerd. Dat schrijft instituut Clingendael donderdag in een advies aan minister van Defensie Jeanine Hennis-Plasschaert (VVD), meldt de Volkskrant.

Door de JSF in te zetten zou Nederland wel invloed op het internationale toneel houden en een belangrijke bijdrage aan onder meer de NAVO leveren. Toch is een krijgsmacht met de JSF volgens het instituut het minst aantrekkelijke scenario voor de toekomstige Nederlandse krijgsmacht.

Het instituut ontwikkelde vier modellen over hoe de krijgsmacht er in de toekomst uit kan zien. In drie van de vier modellen komt de JSF, officieel F-35 genoemd, niet voor. De JSF zit in het minst aantrekkelijke model, waarbij de deelname aan vredesmachten en de bijdrage van de krijgsmacht om mensenrechten te beschermen in het geding komen.

"Er moeten keuzes worden gemaakt", staat volgens de krant in het rapport. Door de vele bezuinigingen op Defensie is het volgens het instituut onvermijdelijk dat de doelstellingen worden bijgesteld. Het instituut ziet een scheefgroei tussen ambities, beschikbaar budget en de structuur van de krijgsmacht.

Een 'robuuste stabilisatiemacht' dient de Nederlandse belangen volgens het instituut het best. Daarin doet Nederland niet mee in de openingsfase van militaire interventies, maar draagt het vooral bij aan operaties die veiligheid en stabiliteit bevorderen. De onderzeedienst wordt in dit scenario opgeheven en de JSF is niet per se nodig. Wel koopt Nederland enkele andere vliegtuigen. Dit scenario scoort negen sterren, het scenario met de JSF scoort er slechts vijf.

Het kabinet neemt eind dit jaar een besluit of wordt overgegaan tot de aanschaf van de JSF als opvolger van de oude F-16?s. Nederland neemt deel aan de ontwikkeling van het toestel en heeft zich verplicht twee testtoestellen af te nemen. Het eerste daarvan moet voor eind volgende maand worden overgedragen. Het JSF-project wordt al jarenlang geplaagd door vertragingen en oplopende kosten.


'Clingendael ziet geen nut voor JSF in krijgsmacht' (Foto: Novum)