Verhalen vrijdag de dertiende zijn aangepraat
Veel mensen blijven binnenzitten of zijn extra alert als het vrijdag de dertiende is, maar hiervoor is geen wetenschappelijke basis. "Alle verhalen over zwarte katten, ladders en spiegels zijn allemaal aangepraat en komen bij iemand vandaan die daar toevallig iets mee te maken heeft gehad", zegt massapsycholoog Hans van de Sande van de Rijksuniversiteit Groningen.
Van de Sande deed twee jaar geleden onderzoek naar de 'ongeluksdag'. Hij zette een ladder op straat neer en onderzocht of voorbijgangers eronderdoor liepen of juist erlangs. Veel mensen bleken een omweggetje te maken. Ze gaven aan dat dat een automatisme was of lag aan de verhalen over vrijdag de dertiende.
Volgens Van de Sande hebben mensen de neiging om de oorzaak van gebeurtenissen niet bij zichzelf te zoeken. "Het is namelijk makkelijker als we iets bovennatuurlijks, zoals heksen, geesten of God de schuld kunnen geven", zegt Van de Sande. "Doordat mensen bang zijn dat hen iets overkomt, gaan ze ook voorzichtiger doen."
Het Centrum voor Verzekeringsstatistiek (CVS) telt op een vrijdag de dertiende gemiddeld minder schademeldingen dan op andere vrijdagen. "We krijgen op de meeste vrijdagen ongeveer 7800 schademeldingen binnen. Maar als het vrijdag de dertiende is, blijken de meeste mensen extra voorzichtig te zijn. Dan komen er ongeveer 7500 gevallen binnen", vertelt een CVS-woordvoerder. Of dit echt te maken heeft met de 'ongeluksdag' kon de zegsvrouw niet zeggen.
Voor de herkomst van het bijgeloof zijn wel verklaringen te geven, bijvoorbeeld bijbelse. Vrijdag is namelijk de dag waarop Jezus werd gekruisigd. Het ongeluksgetal dertien staat gelijk aan het aantal aanwezigen tijdens het Laatste Avondmaal.
In Griekenland, Spanje en Latijns-Amerikaanse landen is dinsdag de dertiende een ongeluksdag. In Italië is vrijdag de zeventiende juist weer de ongeluksdag.
