Tourhistorie: Bartali verijdelt burgeroorlog
 | Gino Bartali staat op 14 juli 1948 nog op een kansloze twintig minuten achterstand. Twee dagen later is de achterstand nog slechts één minuut. En dat allemaal door een telefoontje van de Premier van Italië. |
Op 14 juli 1948 belt de Christen-democratische premier De Gasperi Gino Bartali. De Gasperi heeft maar één vraag voor "Gino de vrome"; of hij even de Tour van 1948 wil winnen. De reden van dit toch wel vreemde verzoek is van politiek aard.
Italië bevindt zich na de tweede wereldoorlog en de heerschappij van Benito Mussolini in een machtsvacuüm. Links, rechts en de kerk vechten om de politieke macht.
Een aanslag op de secretaris van de Communistische Partij, Togliatti, doet Italië wankelen. Een burgeroorlog wordt gevreesd.Premier De Gasperi pleegt overleg met het Vaticaan. Men neemt een bijzonder besluit. De katholiek Bartali wordt gevraagd een overwinning in de Tour de France te behalen om de aandacht van de politieke strijd af te leiden. Alleen een overwinning van Bartali kan volgens De Gasperi het verdeelde Italië weer verenigen.
Er is maar één probleem. Een probleem van zo’n twintig minuten. Bartali moet dus aan de bak. Een verzoek van de minister–president, maar vooral van het Vaticaan kan niet geweigerd worden en dus maakt Bartali er echt werk van. Via een etappezege op 15 juli in de de eerste Alpenetappe tussen Cannes en Briancon maakt Bartali zijn achterstand al bijna ongedaan.
Op 16 juli 1948 heeft Bartali nog één minuut achterstand. De etappe die dag gaat van Briancon naar Aix les Bains. Drie serieuze Alpentoppen dienen er beklommen te worden. Maar dat is niet de grootste uitdaging. Het noodweer spreekt meer tot de verbeelding van de coureurs.
In de Alpen sneeuwt het, er hangt mist, er blaast een snijdende noordenwind, het is nagenoeg donker. Op de Galibier vriest het vier graden. Tegen de flanken ervan bewegen wielrenners, gekleed in truien met korte mouwen en korte wollen racebroeken. Geen regenjasjes, geen handschoenen. De coureurs lijken in de lichtbundels van de volgauto's op spoken.
Hoe hoger de renners de bergen ingaan hoe slechter het weer wordt. Regen wordt sneeuw. Sneeuw verandert in hagel. Ondanks het noodweer doet de Fransman Louison Bobet een wanhopige poging om Bartali een nederlaag toe te brengen.
Bobet demarreert op de Galibier en Bartali moet in eerste instantie het antwoord schuldig blijven. Maar als de Fransman op de top van de Galibier omkijkt, ziet hij in de sneeuwstorm op korte afstand het silhouet van “II Vecchio”, die hem rustig gevolgd is.
Op dit moment weet Bobet dat de Tour voor hem verloren is. Bartali heeft immers tijdens de vorige bergetappes gehakt gemaakt van zijn tegenstanders. Bobet vreest een afstraffing. Bartali blijft echter rustig. De etappe is nog lang. Er komen nog twee beklimmingen. Bartali en Bobet beklimmen zij aan zij de col de la Croix de Fer.
In de afdaling krijgt Bartali een lekke band en weer is Bobet alleen. Rustig laat Bartali zich terugzakken naar een achtervolgend groepje met Schotte, Camellini, Ockers, Jean Kirchen en Guy Lapebie. Met hen loopt hij een kwartier later de vertwijfelend vechtende Bobet weer in.
Nog één hindernis wacht de renners voor de finish in Aix-les-Bains, de col de Porte. Op deze steile klim laat de oppermachtige Bartali iedereen achter zich en stelt hij zijn eindzege veilig. Achter Bartali zal een waar slagveld volgen. Op bergpaden met soms dertig centimeter dikke lagen modder, lopen auto's en motoren vast en vervolgen verkleumde renners te voet hun weg.
Bartali wint na deze etappe nog tweemaal. De gele trui geeft hij niet meer uit handen. Bartali wint de Tour en behoedt- zo wil de legende- Italië van een burgeroorlog.
