Bos: debat over islam verziekt en verkrampt

Rob (R@b)
Vice-premier Wouter Bos is niet gelukkig met de beslissing van het Haags gemeentemuseum om af te zien van een voorgenomen tentoonstelling van een seksueel getint kunstwerk, waarin twee homo's zijn te zien die maskers dragen van de islamitische profeet Mohammed en diens schoonzoon Ali. Dat schrijft de PvdA-leider in een opinieartikel op zijn eigen weblog.

Door de manier waarop het debat over de islam in Nederland wordt gevoerd, schieten volgens Bos ''zelfs goedwillende mensen als museumdirecteur Wim van Krimpen in de verkeerde kramp.'' Van Krimpen selecteerde in eerste instantie de foto's van kunstenares Sooreh Hera op hun artistieke waarde. ''Ik vond het gewoon bijzonder werk'', was zijn reactie voordat de ophef ontstond. Volgens hem wist hij niet wie er op de foto's werd afgebeeld. Toen hij daar notie van kreeg cancelde hij de foto's omdat ze ''als beledigend worden ervaren in bepaalde groepen van de samenleving''.

Bos zegt over die beslissing: ''Je moet uit kijken om wat er door het museum besloten werd, neer te zetten als zelfcensuur. Ik geloof niet dat angst voor represailles van boze moslims een rol speelde. Maar toch wringt er iets. De foto’s werden niet geweigerd om artistieke redenen, integendeel, de artistieke kwaliteiten waren ook door het museum onderkend. Anders waren die foto’s niet gekocht.''

''Het was ook niet zo dat de museumdirecteur een probleem had met politieke kunst. Dat zou ook raar zijn, er is zoveel kunst met een politieke boodschap. Nee, één specifieke politieke mening, namelijk die van Wilders en Ayaan werd buiten de orde geacht. Maar het problematiseren van de verhouding tussen religie en homoseksualiteit is toch niet het monopolie van Wilders en Ayaan? En ook andere religies dan de islam hebben toch dat probleem? Dit is toch ook het land van Reve en zijn obsessie met het katholicisme, zijn verhaal over God en Ezel? Het land waarin het er soms wel op lijkt dat je als schrijver niet groot kunt worden als je niet ergens ooit met religie en seksualiteit hebt geworsteld?''

De vice-premier is wel blij dat de foto's nu alsnog getoond zullen worden in het MuseumgoudA. Voor hem toont de hele affaire vooral twee zaken aan. Ten eerste dat het debat over de islam in Nederland ''zo verziekt en verkrampt'' is geraakt dat zelfs goedwillende mensen in de verkeerde kramp schieten en daarmee precies het tegenovergestelde bereiken van wat ze wilden. Ten tweede dat er nogal eens verkeerde redeneringen tegen over respect, vrijheid en democratie worden gemaakt. ''Ik ben de laatste om een recht op beledigen te verdedigen zoals Ayaan destijds deed. Maar het omgekeerde geldt ook: in een democratie kennen wij het recht om niet beledigd te worden ook niet.''

Gouda
Ondertussen wordt er in Gouda volgens de Volkskrant zenuwachtig op de komende expositie van de omstreden foto's gereageerd. Het Goudse PvdA-raadslid Mohammed Mohandis vraagt zich af wat dat allemaal gaat losmaken, niet alleen in Gouda, maar in heel Nederland en misschien wel internationaal.

MuseumgoudA heeft volgens Mohandis wel ''het volste recht'' de foto's te tonen. ''Kunstenaar en exposant zijn daarin volledig vrij, maar we zitten nog midden in het debat over wat vrijheid van meningsuiting is, wanneer die vrijheid beledigend wordt en hoe ver je daarin kunt gaan. Wij zitten als moslimgemeenschap nog midden in een emancipatieslag en daarvoor komen deze foto's te vroeg.''

Gouda telt, na Amsterdam en Utrecht, de meeste Marokkaanse inwoners. Het is dan ook hierdoor dat de reacties van officiële zijde terughoudend zijn. Burgemeester en wethouders benadrukken, net als Mohandis, de vrijheid van een particulier museum om grenzen op te zoeken en doen een beroep op het incasseringsvermogen van de moslimgemeenschap. Burgemeester Wim Cornelis (PvdA) wil alleen via een persbericht laten weten: ''Gouda is een vitale stad en wij weten hiermee om te gaan.''

-
Link: Het artikel van Wouter Bos.