Valse start
Dion de Kievit, wil graag het MBO doen om gamedesigner te worden.
Hij heeft de vereiste vooropleiding en scoort bovengemiddeld bij het toelatingsexamen. Toch is hij afgewezen. Waarom?
Hij kreeg een brief waar geen duidelijke reden instaat. Volgens hem zelf zit de school niet zitten te wachten op een leerling met autisme.
In zijn vrije tijd maakt hij 3D ontwerpen en bedenkt hij verhalen.
Voor mij is Dion een voorbeeld. Hij heeft het talent en het zelfvertrouwen.
Ook tijdens Hollandse Zaken heeft hij gesproken.
Hoe kwam hij aan een diagnose? De school heeft de ouders onder druk gezet.
“Of jullie laten hem onderzoeken, of wij doen het”, hebben ze gezegd.
Dus hoe dan ook een psychiatrisch onderzoek.
Een school die zich goed in de kijker wil spelen, zit niet te wachten op een kwetsbare leerling.
De focus ligt op de cijfers en de opbrengsten.
De zogeheten auti-weigerscholen zijn een bekend fenomeen.
Zo worden leerlingen met de diagnose 'autisme' geweigerd, ook als zij aan de toelatingseisen voldoen.
Dion zat ruim boven het gemiddelde.
In de media doet hij zijn verhaal, hoe hij vanwege zijn autisme tot drie keer toe werd afgewezen op het Sint Lucas College voor de opleiding Game Design. Hoewel dat laatste nooit hardop door de school werd gezegd.
“Aan mijn talent lag het niet, lieten ze me weten. Maar er waren twijfels over de haalbaarheid van de opleiding.”
Dion zat niet bij het pakken neer. Nu werkt hij een tijdje in de bouw. Als hij 21 jaar is kan hij een toelatingsexamen doen voor het HBO en alsnog gamedesigner worden.
Dan trekt hij een lange neus naar de weigerschool.
Zelf zat ik eerst op een gewone basisschool.
In de eerste drie jaar had ik problemen met de juf.
Al toen ik vier jaar was, drong de school aan op een psychiatrisch onderzoek.
Met zes jaar kreeg ik de diagnose autisme.
In groep vier (toen was ik zeven jaar) kreeg ik een enthousiaste en eerlijke lerares. Ik wist waar ik aan toe was, kon er kind zijn en voelde me welkom. Zij droeg bij aan een positief groepsgevoel. Je had elkaar te accepteren. Pesten en buitensluiten kwam sporadisch voor.
Ik had er een paar leuke en goede jaren, waar ik met warme gevoelens aan terugdenk. Ook maakte ik vrienden en kon gewoon op de basisschool blijven.
Daarna moest ik naar de bovenbouw, waar de sfeer prestatiegericht was.
Ik werd en gepest en buitengesloten.
Mijn leraar deed alsof we beste maatjes waren, maar probeerde mijn autisme af te leren en ging me nadoen als mijn stem te futloos klonk.
Toen wilde ik naar een andere school, maar geen school durfde het aan.
Alleen het speciale onderwijs bleef over.
Een 'stoornis' impliceert een defect.
Mijn autisme heeft zowel positieve als negatieve kanten. Ik merk vaak dingen op, die anderen ontgaan. Ik heb moeite om me aan te passen aan deze maatschappij. Graag werk ik op mijn eigen manier. Ik leef zo goed mogelijk en handel naar eer en geweten.
Ik doe wat ik kan om iets positiefs bij de dragen een de maatschappij.
Schrijven, lezingen, ik sta zoveel mogelijk voor mensen klaar en doe vrijwilligerswerk.
Tijdens lezingen en in artikelen probeer ik mensen ook perspectieven te bieden. Vaak is er meer mogelijk dan deskundigen stellen.
Zo woon ik zelfstandig, tegen alle prognoses in.
Alleen kan ik niet werken op de manier die van me verwacht wordt. Ik raak snel overprikkeld.
Op sommige gebieden ervaar ik het 'anders' zijn als een handicap. Ik begrijp mensen vaak niet, omdat ze zich anders voordoen dan ze zijn.
Kinderen zijn nog puur en eerlijk, die voel ik goed aan.
Ik kan niet tegen onrecht.
De meeste bedrijven zitten niet te wachten op gevoelige mensen, met rechtvaardigheidsgevoel. Ook ben ik niet snel. Mijn geestelijke veerkracht is heel wisselend. Soms denk ik de wereld aan te kunnen en dan weer zie ik het niet zitten.
Meestal ben ik helder van geest.
Jetta Klijnsma wil alle Wajongers (mensen met een jonggehandicaptenuitkering), laten herkeuren. Degenen die voor een deel kunnen werken, komen in de bijstand terecht en de gemeente moet hen aan een baan helpen. De bijstand is veel strenger dan de Wajong. Zo mag iemand niets bijverdienen en wordt het loon aangevuld tot bijstandsniveau. Veel mensen komen in armoede terecht en kunnen moeilijker deelnemen aan het sociale leven. Na het werk kunnen ze niet met hun collega's iets gaan drinken.
Als mensen onder druk worden gezet om meer te doen dan ze aankunnen, kunnen ze helemaal uitvallen en zal het er alleen maar duurder op worden.
En hoe komen mensen met een arbeidshandicap aan een baan, terwijl de werkeloosheid alleen maar stijgt? Misschien krijgen ze een tijdelijk contract en worden ze er daarna uitgeknikkerd.
Dus enerzijds moeten we aan het werk en tegelijk komen we nergens binnen.
Mensen van Wajong Centraal hebben ook een paar gesprekken met Klijnsma gehad en met andere politici, om duidelijk te maken wat voor gevolgen de nieuwe participatiewet zal hebben.
Nu lijken sommige partijen werken toch lonend te willen maken voor mensen met een medische urenbeperking, die doen wat ze kunnen.
In Nieuwsuur kwam de Wajong ook aan bod.
Een paar mensen kwamen aan het woord, zoals een jongen met de diagnose autisme, die in de zorg werkt. Hij brengt mensen naar hun afspraak, zoals fysiotherapie. Hij is geliefd onder de cliënten. Hij is hartelijk en maakt tijd voor een praatje. Wel heeft hij moeite met veranderingen en als er veel tegelijk gebeurt, verliest hij het overzicht en weet hij niet meer wat hij moet doen.
Ook de werkgevers kwamen aan het woord. Zij zien het niet zitten als 5% van de mensen in dienst een arbeidshandicap hebben, want 'daar zijn we dan de hele dag mee bezig' Let op de woorden 'de hele dag'. Dat betekent ononderbroken, terwijl ik die mensen gewoon hun ding zag doen.
(Dat zij meer aandacht en begeleiding nodig hebben dan een 'gewone' werknemer, geloof ik wel.
Iedereen is ook anders.
Sommigen zijn echt zwaar gehandicapt en kunnen een werkritme niet aan.)
Bedrijven betalen nog liever een boete, dan iemand met een handicap in dienst te nemen.
Zo worden mensen met een diagnose neergezet.
Zelf ben ik er met een stage binnen drie dagen uit gewerkt, toen een gehaaide leidster mijn autisme opmerkte.
Via een telefoontje is mijn functioneren doorgegeven aan de academie, die het verhaal overnam.
Die leidster was niet degene die me begeleidde.
Het positieve hebben ze niet vermeld. Mijn gelijkmoedigheid en geduld met kinderen. De meesten vertrouwden me. Dan wilde iemand een hand geven, op schoot zitten of voorgelezen worden. De kinderen oordeelden niet en accepteerden me zoals ik was.
Klijnsma geeft wel toe dat werk bij iemand moet passen. Zelf is zij slecht ter been. Volgens haar hangt de loonwaarde af van de baan die iemand krijgt.
Zelf zou ze niets waard zijn als serveerster op een strand. “Maar als staatssecretaris ben ik het volle pond waard', hoopt ze.
Daar kan ik haar helemaal volgen.
Maar waar de politiek 'eigen verantwoordelijk' verwacht, worden mensen die graag willen meedoen, aan de kant gezet.
Pak liever de oorzaak aan in plaats van de mensen in de Wajong. Zorg dat mensen met een diagnose hun opleiding kunnen voltooien en hun kwaliteiten kunnen inzetten. Er is een cultuuromslag nodig in het onderwijs en de arbeidsmarkt, in plaats van bedrijven te beboeten als ze te weinig Wajongers hebben rondlopen.
Mensen als Dion kunnen een inspirerend voorbeeld zijn. Niet alleen hebben kinderen en jongeren met een diagnose daar iets aan, het draagt bij aan een veerkrachtige en diverse samenleving.
Hollandse Zaken.
www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1360821
Wie kan werken, moet werken.
www.nieuwsuur.nl/onderwerp/526616-wajong-wie-kan-moet-werken.html
PVDA wil zachte landing Wajongers.
www.nu.nl/politiek/3597906/pvda-wil-zachte-landing-wajongers.html
Een school die zich goed in de kijker wil spelen, zit niet te wachten op
Een manier van begeleiden die veel opvoeders op een wijs spoor zou kunnen brengen:
www.argusoog.org/japanse-levenslessen/
Hoeveel is genoeg?
www.nieuwsuur.nl/onderwerp/489390-hoeveel-is-genoeg.html
