Supermens of eeuwig tweede

In Nederland kan niets gebeuren, zonder dat een heel leger aan experts en aan de wal staande schippers er geweldige verklaringen voor gaan verzinnen. Als iets goed gaat, had het volgens deze criticasters beter gekund. Als het fout gaat, geven ze een inkijkje in alle valse motivaties van de lui die steken hebben laten vallen.

Doorgaans gaat men dan voorbij aan het feit dat mensen foutjes maken.

De eerste vraag die ik dan ook stel is de volgende: “Heb jij nog nooit een foutje gemaakt?”

Zelf heb ik er alweer dertig jaar aan werkervaring opzitten. Een groot deel als technicus.
De techniek is een ideale omgeving om fouten uit te sluiten. Alles is gebaseerd op elementaire wis- en natuurkunde. Als je de formules en de regelgeving volgt, kan er niets fout gaan. Je rekent uit hoe iets nooit in kan storten of exploderen en je gooit daar de wettelijk voorgeschreven veiligheidsnormen overheen. Kat in het bakkie. Hier gaat nooit iets fout.

Helaas. Ook ik heb met mijn dikke vingers verkeerde getalletjes ingevoerd. Na een zwaar weekend vergeet je wel eens iets. Je schat zaken verkeerd in.
Of één of andere andere sukkel heeft verkeerde gegevens aangeleverd. Een eigenwijze monteur heeft mijn tekeningen niet goed gelezen.
Kortom: er worden foutjes gemaakt. Heel menselijk. En juist die menselijke factor is iets waar je constant op moet anticiperen. Dat maakt het juist zo leuk.

De laatste jaren ben ik in het management van de technische detachering terechtgekomen. Dan komt die menselijke factor nog veel harder om de hoek kijken. Je moet het stukje technische kennis van een kandidaat koppelen aan de eisen van opdrachtgevers. Maar past hij wel bij het bedrijf? Komt hij goed over in de kennismaking? Kan een kandidaat een kennismaking wel alleen aan? Hoeveel wil de klant betalen? Hoe en hoe snel reageert een klant?
Missers? Verkeerde inschattingen? Legio! Je wilt niet weten hoe al die menselijke factoren de boel beïnvloeden!

Iedereen maakt fouten in het werk. Door controle van collega's proberen we de gevolgen te beperken. We leren van die fouten en in de praktijk worden we er beter van en voorkomen we fouten in de toekomst. Een natuurlijk proces, waar ieder mens mee te maken krijgt.

Maar wat als zaken publiekelijk misgaan? Dan stellen veel mensen ineens dat allerlei zaken bewust fout worden uitgevoerd, om eigenbelangen door te drukken of anderen te benadelen. De mogelijkheid van menselijke fouten en verkeerde inschattingen worden niet eens meer overwogen!

Een politicus doet dan alles voor macht. Fouten in de rechtsgang zijn het gevolg van corrupte rechters, agenten of advocaten. Een balkon dat van een gevel pleurt staat in verband met een bouwfraude. Ziekenhuizen houden massaal de hand boven het hoofd van falende medici, om vooral enorme bakken geld binnen te blijven harken. Rondom een toevallig gestrande bultrug horen we over corrupte dierenartsen, politici die hun macht uitoefenen, op geld beluste musea en bewust falende reddingswerkers.

Ik zie echter wel een stevige discrepantie in deze redenaties.

De heftigste reacties komen altijd vanuit een bepaalde hoek. Dat kan iedere hoek zijn, maar het is altijd die 'ene groep' die zich op een 'andere groep' richt. Daarmee wordt gesuggereerd dat in de ene groep zaken altijd bewust fout worden uitgevoerd en dat de eigen groep altijd vanuit een schoon geweten te werk gaat. Men deelt de samenleving op in twee kampen, waarbij het ene kamp corrupt is en het andere kamp hooguit 'foutjes' maakt.

Maak je van die tegenstanders daarmee eigenlijk niet supermensen? Jouw clubje laat tenslotte wél regelmatig steekjes vallen, terwijl die anderen volmaakt zijn en in principe in staat zouden zijn om alles perfect uit te voeren.

Ik weet het niet hoor. Volgens mij maak je jezelf daarmee altijd tot de gedoodverfde verliezer.