Wind voor
Niet alleen de verslaggevers van de Tour de France hebben hun eigen lexicon. Ook een vriend en een vriendin van mij praten regelmatig over hun gezamenlijke wielrenhobby. Zij hebben hun gedeelde jargon, maar gebruiken soms verschillende terminologie. Wat mij altijd opvalt is dat zij het altijd heeft over ‘wind voor’ en ‘wind achter’ als ze de windrichting duidt. Hij spreekt altijd over “wind mee” en “wind tegen”. Die laatste vorm is veel gangbaarder in Nederland. Sterker nog, ik ken buiten deze vriendin om niemand die 'wind voor' en 'wind achter' gebruikt. Terwijl het zoveel liefelijker en tegelijk stoerder klinkt.
De combinatie voor/achter wordt gebruikt door iemand die de omstandigheden als gegeven geaccepteerd. “Tisnieanders” is de lijfspreuk van deze uit marmer gehouwen bikkels. Voor me zie ik een noeste Achterhoeker die na twee bruine boterhammen met kaas en een glas verse melk op de fiets stapt. Na een half uur tegen de storm in ploeteren concludeert hij droogjes: “Ah, wind voor”. Heel anders is de groep die zich bedient van het woordenpaar wind mee en wind tegen. Dit zijn een beetje de aanstellers van het wielrennen. Fietsers die stijf staan van vitaminepillen en smoothies. Mannen met gladde bennen. Deze groep wielrent, omdat het moet. Verveelde stedelingen die wielrennen de minst vervelende manier van afvallen vinden. Mensen met een sportschoolabonnement, omdat je dan zo lekker je eigen sporttijden kan bepalen. Dat soort types.
Het duo wind mee /wind tegen refereert aan toeval. Tegenwind is voor mensen die een klaagzang richting de weergoden sturen en zich afvragen waarom er nou uitgerekend een stevige bries opsteekt als zij willen fietsen. Bij “wind mee” zullen zij iedereen in hun omgeving ervan verzekeren dat dit eerste keer in hun wielercarriere was dat ze wind mee hadden.
Deze verschillen zie je terug in de taal. 'Ergens 'tegen' zijn roept een beeld op van klagende mensen. Tegendraadse personen zijn vervelend, tegenspoed is ellendig en een tegenvallende date is gewoon een verpeste avond. Tegen is de uitgebreide versie van 'te'. En dat is nooit goed. Mee is daarentegen positief. Een financiele meevaller, meedenkende personen en meewerkende werkgevers zijn altijd prettig. Voor en achter zijn neutraler. Het is voor of achter de kast. Vooruit of achteruit inparkeren. Het maakt niets uit. Tenminste voor mannen. Je kunt ergens voor zijn, maar ook achter die zaak staan. Alhoewel, ik bedenk me nu dat het goed is als het 'je voor de wind gaat'. Daar gaat mijn theorie. Nouja, tisnieanders.