2000 jaar oude tekst: vrouwen hysterisch door te weinig seks

Onderzoekers van de Universiteit van Basel hebben een interessante ontdekking gedaan. Al zo'n 400 jaar lang lag er een stuk papyrus in het archief, vermoedelijk uit de collectie van de 15e-eeuwse professor Basilius Amerbach, maar nooit was duidelijk wat er nou op was geschreven.

Het was namelijk alsof er in spiegelschrift was geschreven: aan de ene kant stond er op het oog normale tekst, aan de andere kant in spiegelbeeld, en geen van beiden was duidelijk te lezen. Na onderzoek met ultraviolet en infrarood licht bleek dat het niet om één stuk papyrus ging, maar om diverse aan elkaar geplakte lagen, mogelijk om hergebruikt te worden als boekbinding.

Een restaurateur van zaken als oude manuscripten werd erbij geroepen om de lagen van elkaar te scheiden, met succes. De Griekse tekst kon zo gelezen worden en het was een bijzondere. "Het gros van de papyrusstukken bestaat uit documenten als brieven, contracten en bonnen, maar dit is een literaire tekst en die zijn véél waardevoller", aldus Sabine Hübner, professor op het gebied van de Oudheid in Basel.

"We kunnen nu zeggen dat het een medische tekst is, die het fenomeen 'hysterische apneu' beschrijft", zegt Hübner. "We gaan er daarom van uit dat het een tekst is van de Grieks-Romeinse arts Claudius Galenus of een nog onbekend commentaar op zijn werk." De ideeën van Claudius Galenus over anatomie domineerden de Westerse geneeskunde zo'n 1500 jaar lang, maar hij had meer op zijn naam staan.

Vooral over de zogenaamde hysterie schreef Galenus veel. Vrouwen raakten volgens een in die tijd rondgaande theorie hysterisch vanwege een 'dwalende baarmoeder', maar Galenus had een ander idee. Volgens hem zouden vrouwen hysterisch raken en last krijgen van 'hysterische apneu' - waardoor ze konden stikken - als ze geen seks meer hadden, vooral in het geval van weduwen die minstens één kind hadden gehad.

Of ons aller Galenus misschien gewoon een enorme MILF-liefhebber was die vrouwen aan wilde zetten om toch vooral veel seks te hebben, dat weten we niet, maar feit is wel dat zijn theorie lang geaccepteerd werd. Zo was het op een gegeven moment zelfs gewoon dat de genitaliën van vrouwen gestimuleerd werden tot een orgasme, om zo het 'vrouwelijk zaad' eruit te krijgen. Artsen lieten dit uit fatsoen doen door vroedvrouwen, dat dan weer wel.