Olympische geschiedenis in het kort - 4

Veel sporters zijn al volle bak bezig met de Olympische Spelen van Rio de Janeiro, die in augustus 2016 van start gaan. Ook bij FOK!sport zijn we in voorbereiding en dat gaan we onder meer doen met deze nieuwe rubriek. In de aanloop naar Rio komen we elke zondagochtend met een tiental statistieken, weetjes, korte verhaaltjes en meer uit de bijzonder rijke olympische geschiedenis, vaak geholpen door de enorme hoeveelheid informatie van Sports-Reference. Een vaste lijn zit er niet in: we houden geen chronologische volgorde aan en dus kan een statistisch weetje uit 2012 zomaar onder een opmerkelijke anekdote uit 1896 staan, maar we blijven zoeken naar opmerkelijke wetenswaardigheden. Let the Games begin!

De Portugees Francisco Lázaro was wel gewend aan warme omstandigheden en begon in de warmte hoopvol aan de olympische marathon van Stockholm in 1912. Hij dacht zijn prestatie te kunnen verbeteren door niet te zweten en dus smeerde hij zichzelf helemaal in met vet. Dit ging niet goed en na halverwege al gevallen te zijn, stortte Lázaro na 30 kilometer in elkaar. Hij werd naar het ziekenhuis vervoerd, maar overleed vroeg in de volgende ochtend op 21-jarige leeftijd. Een paar dagen later woonden 23 duizend mensen een herdenkingsdienst bij in het Olympisch Stadion van Stockholm en halverwege de route van de marathon, bij Sollentuna, werd een monument geplaatst voor de jonge atleet.

Francisco Lázaro overleefde de olympische marathon van 1912 niet (WikiCommons/Pasquins)
Francisco Lázaro overleefde de olympische marathon van 1912 niet (WikiCommons/Pasquins)

De eerste olympisch kampioen ooit op de Winterspelen was de Amerikaan Charles Jewtraw. Hij won de 500 meter bij het schaatsen in Chamonix 1924 in een tijd van 44.0 seconden, 0.6 seconden boven het wereldrecord en ruim 10 seconden boven de huidige snelste tijd ooit.

Elf sporters wonnen zeven of meer medailles op één enkel olympisch toernooi en stuk voor stuk zijn het Amerikanen of atleten uit de Soviet-Unie, waaronder slechts één vrouw. Drie keer won iemand acht medailles op de Spelen: Michael Phelps zwom in 2004 en 2008 naar dat aantal - in 2008 zelfs louter gouden plakken - en Alexander Dityatin turnde in 1980 acht medailles bij elkaar. 

Bijzondere beelden van de eerste olympische bobsleewedstrijden ooit, gewonnen door de Zwitserse slee van Eduard Scherrer. Het was een soort "viermansbob waarin ook vijf mannen toegestaan zijn". België deed met een team van vijf mannen mee en pakte brons (Bron: YouTube)

In Rio de Janeiro zal in 2016 voor het eerst gestreden worden om olympische medailles in het rugby sevens. Het betekent dat het nog altijd medailleloze Fiji plotseling topfavoriet is om een gouden medaille te winnen.

De Amerikaanse broers John en Sumner Paine hoorden over de Olympische Spelen in Athene in 1896 en hoorden dat schieten ook op het schema stond. John reisde naar Parijs, waar Sumner op dat moment was, en samen brachten ze een hele lading wapens mee. Ook sleepten de twee maar liefst 3500 kogels mee naar Athene. Het bleek een enigszins ruime schatting, want uiteindelijk vuurden ze op de Spelen bij elkaar 96 kogels af.

Vijf Nederlandse sporters wonnen vier gouden olympische medailles: schaatster Ireen Wüst, zwemster Inge de Bruijn, wielrenster Leontien Zijlaard-van Moorsel, ruiter Charles Pahud de Mortanges en atlete Fanny Blankers-Koen. Wüst is de meest succesvolle, ze won ook nog drie keer zilver en één keer brons. De Bruijn pakte van beide kleuren nog twee stuks en staat tweede. Amazone Anky van Grunsven heeft als enige Nederlandse sporter negen olympische medailles: drie keer goud, vijf keer zilver en één keer brons.

Fanny Blankers-Koen, een van de beste atleten die ooit op aarde rondgelopen hebben (Foto: Getty)

Bij de Belgen is duidelijk wie de meest succesvolle olympiër ooit is: Hubert van Innis won zes keer goud en vier keer zilver in het boogschieten, de enige Belg met meer dan drie gouden en meer dan vijf medailles in totaal.

Thorleif Haug en Johan Grøttumsbråten wonnen op de allereerste Winterspelen, Chamonix 1924, goud en zilver op de 18 kilometer langlaufen. Ze hadden echter gediskwalificeerd moeten worden…de 18 kilometer was ook een van de twee onderdelen van de noordse combinatie en als deelnemers in die wedstrijd waren beide Noren vergeten om zich in te schrijven voor de 18 kilometer als losse wedstrijd. Hun resultaat had dus alleen voor de noordse combinatie geteld mogen worden. De bronzen Fin Tapani Niku weigerde echter het goud en dus bleef het resultaat maar staan.

Een van de onderdelen op het olympisch schermtoernooi van 1896 was de floret voor professionals, wat er in dit geval op neerkwam dat het schermleraren en 'meesters' waren. Het was het enige evenement  waar professionals aan mee mochten doen tijdens de Spelen. Een heel uitgebreid toernooi was het overigens niet: de Griek Leonidas Pyrgos won met 3-1 van de Fransman Jean Maurice Perronet in de eerste en enige wedstrijd.