Hardliner wordt president Israël

Reuven Rivlin is door de honderdtwintig leden van het Israëlische parlement, de Knesset, gekozen tot president van Israël. Rivlin (74), een veteraan en havik van de Likud-partij, versloeg in een tweede stemronde zijn tegenkandidaat, parlementariër Meir Sheetrit. Rivlin kreeg 63 stemmen, Sheetrit 53.

Rivlin zei voorafgaand aan de verkiezingen dat hij door zijn populariteit en vermogen om met alle elementen van de Israëlische samenleving contact te leggen het meest geschikt is voor het ambt. Anders dan zijn voorganger, de globetrotter Shimon Peres, wil hij zich vooral op het binnenland richten. Maar hij huldigt harde opvattingen over het conflict met de Palestijnen. Zo is hij tegen een Palestijnse staat, iets waar zelfs premier Benjamin Netanyahu zich mee verzoend heeft.

Netanyahu heeft herhaaldelijk geprobeerd de kandidatuur van Rivlin, voormalig parlementsvoorzitter en een rivaal van hem binnen de Likud-partij, te blokkeren. Tevergeefs probeerde hij anderen over te halen om zich kandidaat te stellen en het tegen Rivlin op te nemen. Op een gegeven moment opperde Netanyahu zelfs om de functie van president maar af te schaffen, maar uiteindelijk legde hij zich er bij neer en sprak hij zijn steun uit aan Rivlin, die volgens peilingen ook de meeste publieke steun geniet.

Reuven Rivlin was in het verleden onder meer parlementsvoorzitter en minister. Hij sprak zijn steun uit voor de nederzettingen in Palestijns gebied. Ook stelde hij een bijzondere unie voor waarin joden en Palestijnen dezelfde nationaliteit hebben, maar ieder een eigen volksvertegenwoordiging.

Het Israëlische presidentschap, een overwegend ceremonieel ambt, werd zwaar bezoedeld door het beschamende aftreden van Moshe Katsav in 2007, die werd beschuldigd van en later ook veroordeeld wegens verkrachting. De vroegere premier en Nobel-vredesprijswinnaar Peres gaf het ambt weer aanzien, maar de campagne die over zijn opvolging is gevoerd voorspelt weinig goeds; kandidaten hebben geklaagd over privédetectives die in hun verleden zijn gedoken en twee zijn gestruikeld over schandalen.

De president van Israël heeft met name een verbindende rol, maar mag na verkiezingen ook een informateur aanwijzen. Doorgaans is dat de leider van de grootste partij. Door de opkomst van middelgrote partijen zou de president wel eens meer zeggenschap kunnen krijgen in de benoeming van de nieuwe premier, die in het land de politieke macht in handen heeft.