review

Film: United 93

Jelle Schot (JelleS)
Als er één onderwerp controversieel is in Hollywood op dit moment, dan is het wel 11 september. De aankondiging van Oliver Stones World Trade Center kon op zeer veel kritiek rekenen, en ook United 93 van regisseur Paul Greengrass kwam volgens velen nog veel te vroeg. Wat mij betreft veel te laat, want de dag waarop duizenden mensen de dood vonden en die zorgde voor de extreme polarisering van onze wereld schreeuwt natuurlijk om één of meerdere verfilmingen. De angst die waarschijnlijk bij veel nabestaanden bestond was dat Hollywood er zijn typische sensatie- en actiegerichte werkwijze op los zou laten. Gelukkig heeft Greengrass voor een haast on-Amerikaanse aanpak gekozen.




United 93 is een registratie van het 'heroïsche' verhaal van een aantal mensen aan boord van United Airlines Flight 93 die besloten niet met hun fatale lot in te stemmen en de kapers te overmeesteren. Je moet als regisseur wel erg veel moed en zelfvertrouwen hebben om überhaupt aan zo'n project te beginnen, maar Greengrass is wat dat betreft de aangewezen persoon. The Bourne Supremacy was dan misschien niet heel erg overtuigend en het schokkerige camerawerk irriteerden de meeste kijkers mateloos. Met het verbluffend mooie Bloody Sunday bewees hij echter al een gevoelig onderwerp perfect te kunnen verfilmen. Een film die mij een nummer van U2 kan doen waarderen moet immers wel erg uitzonderlijk zijn. Het prettige aan die film over de op een bloedbad uitdraaiende demonstratie in Noord-Ierland is dat Greengrass geen standpunt inneemt, en beide kanten van het verhaal worden getoond. Greengrass kiest ook deze keer voor dezelfde aanpak. In United 93 vind je dan ook geen subtiele sneren naar de Bush-regering of complottheorieën, en de terroristen worden niet vertoond als een stel dwaze karikaturen. Zo zien we in de openingsscène één van de kapers voordat hij het vliegtuig instapt nog even bellen en de op dat moment schokkende woorden "ich liebe dich" uitspreken. Een brok in mijn keel, en vanaf dat moment laat de film je niet meer los.




Het is waarschijnlijk één van de meest intense films die ik tot nu toe heb mogen aanschouwen, ook al komt United 93 langzaam op gang. De film speelt zich voor het grootste deel af in verschillende 'Air Traffic Control Centers'. Zo krijgen we in het begin vooral lange dialogen te zien over hoe men moet reageren op de verschillende berichten van kapingen, maar uiteindelijk zijn ook deze scènes zeer belangrijk voor het geheel. De werkelijke kaping neemt maar een zeer klein gedeelte van de film in, en dat is maar goed ook. Je wordt als kijker in de bioscoopstoel gedrukt, vastgebonden, en gedwongen om naar het onvermijdelijke gruwelijke einde te kijken. Geen prettige ervaring, en ondanks dat je zeker weet hoe de film gaat eindigen probeer je er toch tegen te vechten, ook wel 'willing suspension of disbelief' genoemd in de literatuur- en filmwereld. Als het einde snel in zicht komt zien we zowel de gegijzelden als de kapers naar hun god bidden voor de 'juiste' afloop. Kippenvel. Uitgeput en geschokt liep ik de perszaal uit, maar toch voldaan.

Dat is vooral te danken aan de haast documentaire-achtige manier van filmen, gecreëerd door het gebruik van handheld camera's. Je voelt je als kijker een zeer intieme toeschouwer, en leeft mee met deze totaal onbekende mensen, die godzijdank niet gespeeld worden door professionele acteurs. Het zijn geen typische Amerikaanse helden, gewoon een groep mensen die elk op hun manier proberen om te gaan met een onmogelijke situatie. Natuurlijk zal het niet helemaal een exacte weergave zijn van wat er precies heeft plaats gevonden, maar dankzij de vele telefoongesprekken die de mensen aan boord met hun familieleden hebben gevoerd is het ook absoluut geen fantasieverhaal.




United 93 is alles behalve een patriottistische film geworden, waar ook ik in eerste instantie bang voor was, en al helemaal geen actiefilm. Een film met respect en liefde gemaakt, die het verdient om gezien te worden. Met de rustdagen van het WK in zicht is er eigenlijk geen excuus denkbaar om deze prachtige intense film niet te gaan zien.


Label: UIP Releasedatum: 29 Juni 2006 Kijkwijzer:
Waardering:

Must See/Buy/Do
Aanrader
Redelijk
Tsjaa...
STAY AWAY!!!!