Rol allochtonen WO2 in Nederland 'erg klein'
PvdA-staatssecretaris Jet Bussemaker (VWS) wil allochtonen meer betrekken bij de herdenkingen van 4 en 5 mei, en wil daarom dat pabo-studenten meer leren over de rol van allochtonen bij de bevrijding, zodat ze dat aan hun leerlingen kunnen overdragen. De PVV van Geert Wilders is daar woest over, spreekt van geschiedsvervalsing en wil zelfs een spoeddebat. Het NRC Handelsblad vroeg daarom vandaag aan onderzoeker David Barnouw van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) of allochtonen enige rol van betekenis hebben gespeeld bij de bevrijding van Nederland.
Volgens het NIOD, dat in opdracht van Bussemaker de rol van allochtonen bij de bevrijding van Nederland onderzoekt (zodat daar lesmateriaal over kan worden ontwikkeld), is de rol van allochtonen ''bijzonder klein''. Of je moet de Canadezen als allochtonen zien. ''Wat we weten is dat er negentien Franse soldaten uit Marokko in het Zeeuwse Kapelle begraven liggen die bij oorlogshandelingen in 1940 zijn omgekomen. Twaalf van hen zijn omgekomen bij gevechten, zeven zijn omgekomen in Frankrijk en aangespoeld in Nederland.''
Marokkaanse strijders
De rol van allochtonen bij de bevrijding van Europa is volgens het NIOD echter ''wel significant te noemen''. Zo is er veel bekend over Marokkaanse strijders in Duitsland en Italië. In Noord-Afrika is ook heel hard gevochten. ''Wat dat betreft hebben Europa en Marokko een gedeeld oorlogsverleden''. Het NIOD benadruk echter wel dat er bij moet worden verteld dat veel Marokkanen in Franse dienst zaten om geld te verdienen. ''Nu hoor je wel eens dat ze Europa wilden bevrijden en het antisemitisme wilden stoppen. Dat is natuurlijk flauwekul.''
Bussemaker wil ook de rol van Surinamers en Antillianen beter belicht hebben. Barnouw legt uit dat de oorlog voor Suriname en de Antillen een enorme impuls voor de economie was. Er zaten veel Amerikaanse militairen met geld in de zak. Het Surinaamse bauxiet was belangrijk voor de Amerikaanse vliegtuigindustrie.
De vraag dient zich op, als je zou stellen dat Suriname profiteerde van de oorlog en Marokkanen in dienst zaten om geld te verdienen, of het onderzoek geen averechts effect krijgt. Barnouw: ''Je moet eerlijk zijn. Je moet niet proberen groepen met leugens bij de oorlog te betrekken. Geschiedschrijving moet voor nuancering zorgen.”
De NIOD-onderzoeker ziet er toch brood in om allochtone Nederlanders te wijzen op de rol die de Tweede wereldoorlog - het was immers een wereldoorlog - heeft gehad op hun vaderland. Het is noodzakelijk om meer allochtonen te betrekken bij 4 en 5 mei, want volgens Barnouw is dit nu echt een ''wit'' gebeuren. ''Verwacht er alleen niet ongelooflijk veel van. Wij leggen in Nederland veel nadruk op de moord op de joden. Maar voor een aantal niet-Nederlanders zijn het de joden die de Palestijnen onderdrukken. Dat zal een moeizaam punt blijven.”
