'Turkije houdt NAVO voor de gek'
Dinsdag heeft de NAVO topoverleg gehouden over terreurdreigingen tegen lidstaat Turkije. In de slotverklaring houdt het bondgenootschap echter de kaken op elkaar over de Koerdische kwestie. Het heeft er alle schijn van dat Turkije helemaal niet is geïnteresseerd in het bevechten van de zogenaamde Islamitische Staat. Die strijd zou enkel een dekmantel zijn om af te rekenen met de Koerdische PKK en aanverwante groepen en personen - zelfs met recent gekozen Turks-Koerdische politici.
Turkije heeft zich lang afzijdig gehouden in het conflict. Kwade tongen stellen echter dat het land er al lang een agenda op na houdt om via IS de Koerden te raken. Dat gebeurde naar verluidt in eerste instantie door de grens met Syrië en Irak zo lek als een mandje te houden: iedere IS-strijder erbij was immers extra mankracht om de Koerden in die landen een kopje kleiner te maken.
Onlangs pleegde een zelfmoordterrorist een aanslag op een Koerdische hulpverlenersbijeenkomst, met tientallen doden - veelal jongeren - tot gevolg. Conspiracydenkers zagen hierin de hand van het bewind-Erdogan, waarop extremistische Koerden een aanval op een Turks politieconvooi uitvoerden met twee doden als gevolg. Dit grijpt de regering nu aan om Koerdische stellingen over de grens te bombarderen.
Ook zijn duizenden sympathisanten opgepakt. Dinsdag hield president Erdogan een toespraak waarin hij zijn antiterreurstrategie besprak, en aan onlangs gekozen politici van de Koerdische HDP-partij liet weten dat zij ook kunnen worden opgepakt en hun immuniteit kwijt kunnen raken, wegens vermeende banden met verboden terreurorganisaties. Saillant detail: deze partij wordt gezien als degene die Erdogan's AK-partij van een tweederde-meerderheid afhield, de grens om de grondwet te kunnen wijzingen. "Het vredesproces is voorbij", aldus de Turkse president.
Rad voor ogen
Volgens inwoners van de Iraaks-Koerdische hoofdstad Erbil vecht Turkije eigenlijk helemaal niet tegen IS. De Turken zouden slechts het hoogstnodige doen om de schijn op te houden. "De analyse is hier dat Turkije vooral een paar keer IS bombardeert om af te kunnen rekenen met de PKK. Ze snappen hier dus niet dat de NAVO zich hier een rad voor ogen laat draaien", aldus NOS-correspondent Sander van Hoorn.
Hij doelt hier op de slotverklaring van de NAVO, waarin het zich 'solidair' verklaarde met Turkije in strijd tegen terreur. Over de strijd tegen de Koerden wordt namelijk helemaal niets gezegd. Thuis zal Erdogan dit natuurlijk uitleggen als steun van het bondgenootschap voor de strijd tegen de Koerden. Niets is echter minder waar: de Koerden vormen een fundamenteel belangrijke bondgenoot tegen IS op de grond, waar verder niemand het lef lijkt te hebben om zich te begeven.
Koerdistan
Al met al lijkt het Turkije er vooral om te gaan om te verhinderen dat de Koerden een strook in handen krijgen die aaneengesloten langs de Turks/Syrische en Turks/Iraakse zuidgrens loopt. Die wordt nu namelijk nog onderbroken door een stukje IS-gebied.
Er is Turkije schijnbaar alles aan gelegen om te voorkomen dat de Koerden die hele strook in handen krijgen. In Noord-Irak is al een stuk autonoom Koerdisch gebied, waarmee de Turken de afgelopen jaren uitstekende handelsbetrekkingen onderhielden. Maar met een groter aaneengesloten gebied zou het uitroepen van een onafhankelijk Koerdistan wellicht nog slechts een kwestie van tijd zijn.
Turkije lijkt er een levensgevaarlijk driehoeksconflict voor over te hebben om dat te voorkomen. Ondertussen zou de coalitie tegen IS onder leiding van de VS hiermee zijn boots on the ground kwijtraken, en is de NAVO blijkbaar niet eensgezind genoeg om zich ertegen uit te spreken.
De recente toestemming van Turkije om de VS een luchtmachtbasis in het zuiden te gebruiken waardoor er veel minder ver gevlogen hoeft te worden, heeft een oplossing van het conflict dus kennelijk geen stap dichterbij gebracht; eerder het tegendeel.
'Turkije houdt NAVO voor de gek' (foto: ANP)
