Plofkippen en windeieren
Het einde van de plofkip is nabij. Nu ik het zo opschrijf, klinkt dat toch een beetje gek. Wat ik bedoel is: de beweging die zich ervoor inzet om het razendsnel vetmesten van kuikens te stoppen, krijgt eindelijk vaste grond onder de voeten. Het proces is in gang gezet: nog even en we kukelen de plofkip definitief Nederland uit. En dat is mooi, want het is natuurlijk een uiterst onterende mestmethode en uiteindelijk worden we er zelf ook niets wijzer van. Kuikens worden in zulke erbarmelijke omstandigheden zo ontzettend snel vetgemest dat ze bol staan van ziektes die standaard met antibiotica bestreden worden. En dat pakketje ellende schuiven wij door onze mond ons lijf in. Dat moet je niet willen. Wij zijn toch geen kliko’s! Een beetje bewuster met ons voedsel omgaan, dat is het hele eieren eten. Of kippen, dat mag u zelf bepalen.
Waar we ook niets wijzer van worden, dat zijn marketeers. Marketeers van grote voedselproducerende bedrijven. Die gebruiken toverwoorden voor hun producten. Plantensterol bijvoorbeeld, of bifidus, omega 3, Q10 en lactobacillus. Geen idee wat het is of wat het doet, laat staan of het werkt, maar het klinkt zo lekker belangrijk, dus dan zal het wel goed zijn. ‘Uitvoerig getest’ laten ze ook nog weten, maar niet wat de uitslag was. En zo laten wij ons als sufgemeste plofkippen naar de marketeersslachtbank brengen, waar we vakkundig kaalgeplukt worden.
Maar er zijn ook toverwoorden die iedere kleuter begrijpt. En dat zijn nog de mooiste, want daar trapt echt iedereen in. ‘Puur’, ‘natuurlijk’, of nog mooier: ‘puur natuur’. ‘Biologisch’, ‘gezond’ en ‘eerlijk’. Allemaal termen die wij – consumenten – graag willen horen. Zo graag dat we ze blindelings geloven. En terecht. Want het staat er toch zeker niet zomaar? Liegen mag niet. En toch doen sommige verpakkingen en advertenties dat. Alsof het gedrukt staat. Niks puurs en eerlijks aan.
Gelukkig is er foodwatch. ‘De voedselwaakhond’ noemen ze zich op de website. Die denken heel anders over de kreten van de merken waar wij allemaal zo heilig in geloven. Becel bijvoorbeeld, dat met Pro-activ de indruk wekt dat je er hart- en vaatziekten mee kunt voorkomen. Of Hero, die onder ‘vernieuwde receptuur’ gewoon ‘meer suikers’ verstaat. Afijn, zo kunnen we nog wel even doorgaan. De trukendoos blijkt omvangrijk.
Ook leuk van foodwatch: het Gouden Windei, een trofee voor het product dat het beste is in misleiding. Vorig jaar uitgereikt aan dat magische witte volkorenbrood van Blue Band en beleefd geweigerd. Maar de misleidende verpakking is uit de schappen. Dit jaar helaas weer nieuwe genomineerden en mijn favoriet is Zonnatura, het merk dat zo veel vertrouwen inboezemt met zijn puur natuuruitstraling. Maar hun Avondmelange oplosthee blijkt toch een stuk minder ‘natuurlijk en biologisch’ dan ze doen voorkomen. Daar gaat hun zorgvuldig opgebouwde imago.
Het is wat met die kip en dat ei. Eeuwenlang al houden ze onze gemoederen bezig, al was het alleen al om welke van de twee er nu eerder was. Voor de eigentijdse varianten, plof- respectievelijk Gouden Wind-, moesten we de discussie maar eens omdraaien: wat zal er als laatste zijn? Want we mogen toch hopen dat ze binnenkort allebei geen bestaansrecht meer hebben.
