Perspresentatie: the Beatles Remastered
*Remastered = een digitaal opgepoetste versie van een origineel nummer. Denk hierbij aan het fijnstellen en opkalefateren door middel van elektronische snufjes zoals klankcorrecties, equalizers, compressors en dergelijke
De Beatles leven
Voordat de presentatie echt begint worden alle journalisten en fotografen in de kantine van de studio gezet. Een echte high tea staat er voor ons allen klaar, wat dus ook inclusief heerlijke versnaperingen betekend. Onder het genot van dit alles hoor je de leukste verhalen en anekdotes van 'collega's ' om je heen. Gamekings is er (hoe kan het ook anders) voor de Rock Band-game naar Hilversum gegaan met Dennis de Bruin en zijn cameraman. De cameraspullen liggen op tafel en de laatste informatie wordt nog met elkaar en met andere personen van de Gamekings-horde besproken. Natuurlijk zijn er ook andere grote media aanwezig. Niels 't Hoofd van de NRC.Next, een persoon van de VPRO, Hans Schiffers en een reporter van de Parool, met wie ik een tafel deel. Maar naast de schrijvende media zijn natuurlijk ook personen van het Beatles-museum aanwezig.
Wat duidelijk is, is dat de Beatles bij iedereen nog leven. Hier en daar ontpoppen gesprekken over Sgt. Pepper, Abbey Road en the White Album. Want ja, welk album is nou het beste? Niemand lijkt er echt uit te kunnen komen. Wat wel duidelijk is, is dat de Beatles voor jong čn oud is. Een verslaggever van de VPRO grapt dat de man van de Parool en ik veel te jong zijn en we ‘maar weg moeten’. De Parool-journalist komt meteen scherp uit de hoek: “Dan moet je ons maar inlichten over de Beatles, hč?” Een klein lachje volgt, waarna de VPRO-er zegt dat hij eerlijk gezegd ook maar weinig van die tijd heeft meegekregen. Maar niet alleen uit gesprekken kun je opmaken dat de vier rockers nog diepe indruk hebben achter gelaten, ook aan de kleding valt dit op. Hoogtepunt van de dag was een fotograaf die een overhemd van droeg, waar over het hele hemd gekleurde blokken te zien is. In ieder van de blokken is een afbeelding van een van de Beatles te zien.
De toekomst van het verleden
Na de gezellige gesprekken is het toch echt tijd om de geluidsstudio in te duiken. Als een menselijke rups lopen we van de kantine naar de studio waar we de toekomst van het verleden gaat horen. Eenmaal binnen begint de presentatie onder leiding van Arjan Boonacker. Vrijwel direct is het stil, want iedereen wil horen wat we de negende kunnen verwachten. Voordat we echt remastered materiaal horen, krijgen we eerst een uitleg van Boonacker wat er precies aan de tracks is gedaan. "Alle analoge mastertapes hebben we overgezet op digitaal. Wat we gaan horen is een geluid wat mooier is dan we nu kennen van de cd. Er zijn ook meerdere fouten verwijderd." Hier en daar is wat gemompel te horen, want ‘hoe is zoiets nou mogelijk? Dat klinkt toch niet meer Beatlesque?
"Er zijn twee edities, namelijk de Stereo-editie en de Mono-editie." Bij deze woorden vallen we allen stil. Twee edities. Een grote, langwerpig zwarte doos wordt gepresenteerd, samen met een kleine vierkant witte. Eerstgenoemde is de Stereo-editie, die in een enkel woord adembenemend is te noemen. Voordat Arjan dieper op de verschillen van de twee boxen in gaat, noemt hij eerst nog een overeenkomst. "Bij elke cd zit een boekje. Hier kun je zien en lezen hoe het opnameproces van de Beatles verliep, foto’s, informatie et cetera." Dat heeft iedere box dus wel gemeen. Het volgende nadrukkelijk niet. "Bij de Stereo-editie staat op elke cd een minidocumentaire. De Beatles praten hier over het album, je ziet oude beelden van die tijd en ook speciale opnames van tijdens het opnameproces." Hiermee doelt Arjan op het geklooi wat de heren onderling hadden tijdens de opnames. Voor en tussen nummers door hebben ze veel zitten grappen onderling, waarvan delen zijn terug te horen op de documentaire. Wil je de Stereo-editie in bezit hebben, wees er dan als de kippen bij. "Het is een limited edition. Nederland telt een eenmalige oplage van duizend exemplaren, dus wees er snel bij." De limited edition en de 'regular' edition hebben het enige verschil dat op de gelimiteerde uitgaven geen documentaires zijn en misschien ook een ander boxontwerp heeft. Dit laatste is gokken, want over deze uitgave is verder geen woord gerept.
Wat bijzonder is aan de remastered albums is dat er naar de Stereo-editie ook een Mono-editie te horen is. "De Beatles waren vroeger altijd bij het opnameproces van de mono mastertape. Ook zijn de eerste tien albums van de Beatles tot en met the White Album allemaal mono. Daarna is het allemaal stereo geworden." De witte vierkante verpakking wordt geopend en er komt een kleine hoes uit van het eerste album (Please Please Me). Het doosje is, in plaats van een jewelcase, een ‘minivinylhoesje’. "Er zitten ook posters in zoals die ook bij de originele uitgaven zaten." Hij laat een poster aan het publiek zien, waarbij de echte Beatle-kenners meteen zitten te knikken.
Opname
Maar hoe kan een presentatie van een remastercollectie compleet zijn zonder zelf ook te luisteren naar enkele voorbeelden? Inderdaad, dat kan niet. In groepjes van maximaal vijftien mensen worden we een muziekstudio binnengeloodst. Arjan komt binnen en hij laat ons tien minuten horen van de Beatles remastered. "De eerste tien seconden zijn van de originele opnames, daarna hoor je een stukje van de remastered versie." Min of meer gespannen zitten vijftien volwassen mannen te luisteren naar de stilte die eerst de studio vult. Als de eerste tonen van het nummer 'Twist & Shout'. De min of meer vertrouwde tonen van het doffe LP-geluid en de rauwe John Lennon galmen door de kleine studio heen. Recensenten en journalisten tikken mee op de vloer met het nummer. Als de tien seconden voorbij zijn is het stil. Dan begint de gerestaureerde versie te spelen. Exact hetzelfde stuk horen we...maar wat een enorm verschil. Het doffe geluid is weggepoetst, Lennon is scherper te horen dan ooit en de instrumenten komen ook veel sterker en beter naar voren. Zo goed als de hele tien minuten was het een waar genot. Gerestaureerde snippets van 'Yesterday', 'Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band', 'The Long And Winding Road' en 'Can't Buy Me Love' klinken alsof ze gisteren zijn opgenomen. Kraakhelder, zuiver en puur. Arjan grapt nog even. "Alsof je van de speakers een deken haalt. Ineens is Ringo's drum gestemd en heeft hij een basdrum staan." En ik kan Arjan niet meer dan gelijk geven.
Digibeatles
Naast de cd's komt ook de game Rock Band: the Beatles uit. Na een korte presentatie van Ferry Brands, werknemer van EA-games, is het tijd om te spelen. Want ja, "wat is er nou leuker dan zelf Beatle te zijn?" Het antwoord was voor velen al snel duidelijk; er naar luisteren. De game startte en na een grappige intro werden enkele mensen naar voren gevraagd om te spelen. Naast Brands stond ook het nummer 'Drive My Car' te spelen en te zingen. Velen waren hier niet gecharmeerd en vonden 'zo'n plastic gitaartje maar niks.' En om eerlijk te zijn: veel over de game valt niet te zeggen. De animaties zijn in vergelijking met de gewone Rock Band een stuk minder, de gameplay is nagenoeg hetzelfde en erg vernieuwend is het niet. De Beatles zijn in de game ook niet sterk geanimeerd. Het lijken meer karikaturen dan dat er echt veel moeite is gedaan om de Beatles te digitaliseren.
Na een teleurstellend einde is het toch tijd om maar weg te gaan. Deels omdat 'Drive My Car' verre van zuiver werd gespeeld, en omdat er toch niet veel bijzonders meer zou komen. Met een hoofd vol Beatlenummers is het weer tijd om naar huis te vertrekken. Ik kan niet wachten tot 9 september.