Massale vrouwenbesnijdenis in Somalië
Somalische migranten die zich in Noordwest-Kenia voorbereiden op hun vertrek naar de Verenigde Staten, besnijden op grote schaal hun dochters. Dat erkent de vluchtelingenorganisatie van de VN (UNHCR). Om hoeveel gevallen het gaat, is onduidelijk. Meisjes vanaf twee jaar zouden illegaal worden besneden. De operaties worden 's nachts uitgevoerd.
Volgens de Amerikaanse ambassade in Nairobi riskeren families hun entree in de VS als duidelijk wordt dat zij de afgelopen maanden hun dochters hebben laten besnijden. Sommige hulpverleners vinden die reactie overdreven. Volgens hen is het aantal besnijdenissen de afgelopen maanden juist afgenomen.
De Bantoe-Somaliërs in Noordwest-Kenia, ook wel Mushunguli geheten, bestaat uit nakomelingen van slaven die eeuwen geleden van Tanzania, Malawi en Mozambique naar Somalië werden gehaald om op plantages te werken. Duizenden van hen ontvluchtten Somalië bij het begin van de burgeroorlog in 1991. Een groep van bijna 12.000 mensen is in 1997 uitgenodigd naar de VS te komen en bereidt zich sinds augustus in een kamp voor op culturele integratie. Terugkeer naar Somalië is onmogelijk wegens discriminatie door etnische Somaliërs.
Amerikaanse functionarissen hebben de Mushunguli de afgelopen maanden duidelijk gemaakt dat vrouwenbesnijdenis verboden is in de VS.
Bij de besnijdenis, ook Vrouwelijk Genitale Verminking (FGM) genoemd, worden delen van het geslachtsorgaan weggesneden opdat seksuele prikkeling onmogelijk is. Bij de zwaarste vorm van FGM worden zowel clitoris als schaamlippen weggesneden en de vagina deels dichtgenaaid.
Deze praktijk is in een brede strook van West- naar Oost-Afrika gebruikelijk, hoewel formeel verboden in de meeste landen. De oorsprong van de traditie is onbekend. Vrouwenbesnijdenis komt voor in samenlevingen die sterk door mannen worden gedomineerd.
Nomadische volkeren achten FGM de beste garantie tegen overspel wanneer mannen op stap zijn met het vee. Organisaties als Unicef, het kinderfonds van de VN, voeren in Somalië al jaren campagne tegen FGM, maar boeken weinig succes. Religieuze groepen beroepen zich op `de druppels bloed' waarvan de koran melding zou maken. Imams uit onder andere Saudi-Arabië zien de extreme vorm van vrouwenbesnijdenis als niet-islamitisch. Ook in het overwegend christelijke Ethiopië en Kenia komt FGM voor, hoewel veelal minder extreem dan onder Somaliërs.
In Kenia is de traditie sinds vorig jaar verboden. Gehinderd door onvermogen, desinteresse en corruptie ziet de Keniaanse politie echter nauwelijks toe op naleving van de wet.
In het vluchtelingenkamp Kakuma, waar de Mushunguli verblijven, houdt de politie zich nauwelijks bezig met zaken als FGM. De tienduizenden bewoners `reguleren zichzelf', de politie grijpt alleen als de spanningen tussen verschillende nationaliteiten te hoog oplopen.
