Balkenende wil missionair verder

Icoon Politiek Minister-president Jan Peter Balkenende wil het liefst dat het kabinet missionair verder gaat, zodat het de begroting van volgend jaar nog kan maken. Ook vindt hij de missionaire status van belang in verband met de militaire missie in Uruzgan. Hij benadrukte wel dat het kabinet dit niet meer zal beslissen. De koningin besluit na een consultatieronde met ondere andere de fractievoorzitters hoe het verder moet. Balkenende heeft vandaag bij de koningin het ontslag van het kabinet ingediend. Het lijkt erop dat de verkiezingen in ieder geval dit jaar nog gehouden zullen worden.

Een missionair kabinet kan in de huidige situatie tot stand komen als CDA en VVD samen een minderheidskabinet vormen. Dit minderheidskabinet is dan afhankelijk van steun van oppositiefracties. De fracties LPF en D66 steunden vaak het kabinetsbeleid, waardoor het minderheidskabinet wellicht genoeg meerderheden in de Tweede Kamer zou kunnen halen. De fractievoorzitters Maxime Verhagen van het CDA en Mark Rutte van de VVD zijn voor deze variant. Dergelijke kabinetten zijn er in de geschiedenis al meerdere malen geweest. Deze variant is mogelijk, omdat de Tweede Kamer het vertrouwen in het kabinet niet heeft opgezegd.

De koningin zou ook kunnen kiezen voor een lijmpoging. Daarbij zouden er consessies gedaan worden aan D66, waardoor het kabinet verder kan regeren tot aan mei 2007. Deze variant lijkt vrijwel onmogelijk, doordat de kabinetsleden van D66 uit het kabinet gestapt zijn. Daarbij heeft de D66 fractie het vertrouwen in het gehele kabinet opgezegd.

De koningin kan ook kiezen voor het zo snel mogelijk uitschrijven van nieuwe verkiezingen. Het kabinet blijft dan demissionair tot het nieuwe kabinet aantreedt. Een demissionair kabinet kan geen controversiële besluiten meer nemen, maar mag alleen 'op de winkel passen'. Vooral de linkse oppositie van PvdA, GroenLinks en SP zien deze variant zitten.

Balkenende heeft achteraf "geen plezierig gevoel" bij de motieven van D66. Hij vindt dat er geen zakelijke discussie mogelijk was met D66, maar dat zij razendsnel en misschien wel doelbewust aangestuurd heeft op de val van het kabinet.


Icoon Politiek
Jan Peter Balkenende biedt zijn ontslag aan bij de koningin