Over Van Swieten, Kah en Kuipers
Al even zo weinig aandacht was er voor het drama dat Roda JC-verdediger Pa-Modou Kah meemaakte. De stoere Noorse stopper met Gambiaanse roots raakte betrokken bij een auto-ongeluk, waarbij zijn vriendin het leven liet. Zij was pas 26, veel en veel te jong om te overlijden. Natuurlijk, er gebeuren dagelijks verkeersongevallen en omdat het nu een voetballer en zijn vriendin betrof, betekent niet dat de kranten vol moeten staan. Maar toch, iets meer aandacht had gemogen.
De reden is simpel. De voetbalwereld is keihard en gunt zichzelf zelden de tijd om stil te staan bij de echt belangrijke gebeurtenissen in het leven. De afgelopen week ging het slechts spaarzaam over Van Swieten en Kah. Veel meer ging het om een al dan niet geldige goal van een Spaanse Liverpool-aanvaller, de last minute exits van PSV en AZ, de degradatiestrijd in de eredivisie, de promotiestrijd tussen Heracles en Sparta en de kampioenschappen in het buitenland. Natuurlijk, uiterst belangrijke voetbalzaken, maar futiliteiten voor hen die meemaakten wat Kah mee moest maken. Pa-Modou Kah had vorige week met alle liefde een Europese finale gemist, als dat het ergste was wat hem was overkomen.
Mooi is het dan om te zien dat zijn club en zijn meest nabije collega’s er wel even bij staan. In Groningen speelde Roda, uiteraard zonder Kah, een uitwedstrijd die eigenlijk nergens meer om ging. De Limburgers droegen rouwbanden en vooraf was er een minuut stilte. Het zal de pijn nauwelijks verzachten, maar het is wel een klein hart onder de riem. Net zoals het gebaar van Arouna Koné dat was. De Ivoriaanse spits had vooraf besloten een goal aan Kah op te dragen. Toen Koné ook daadwerkelijk het net liet ritselen, volgde er geen extatisch gejuich, maar een ingetogen gebaar. Koné tilde zijn wedstrijdtenue op en toonde een wit shirt met opdruk “for Kah”. Een kleine, mooie steun. Een vleugje vriendschap wellicht, collegialiteit en medeleven zeker.
Nu is er sinds dit seizoen een regel die dit soort uitingen verbiedt. Sterker nog, die dienen bestraft te worden met de gele kaart. De wedstrijd in Groningen stond onder leiding van Björn Kuipers. Een jonge arbiter die soms op fluistertoon wel eens genoemd wordt als talent voor de toekomst. Nu weet ik dat ook Ignace van Swieten zich bezig hield met het begeleiden van jonge scheidsrechters. Zou Kuipers onder zijn hoede hebben gestaan, ooit? Je bent haast geneigd te denken van niet.
Kuipers besloot namelijk om strikt de regeltjes te hanteren en trok de gele kaart voor Koné, waarmee hij de verborgen schoonheid in een anonieme wedstrijd in de eredivisie wreed te niet deed. Wat is dat toch met onze arbiters? Kuipers wist toch waarom hij nota bene een minuut stilte had gehouden voor de wedstrijd? Was hij in zijn blinde ambitie ooit net zo groot te worden als Van Swieten zo bezig met zijn eigen beoordeling, dat hij alle menselijkheid vergat? Kuipers werd van mens een fluitmachine met een regelboek in de hersenen getatoeëerd. Zo begaan van zijn eigen poging om een schamel zeventje weg te peuteren bij de rapporteur, dat hij ook vergat waarom iemand als Van Swieten, maar ook Uilenberg en Jol als arbiter zo gewaardeerd werden.
Zij hadden en hebben namelijk de gave zich in te leven in sporters, in de wedstrijd, in mensen, in emoties. Nooit maar dan ook nooit hadden zij zelfs maar overwogen geel te trekken. Soms moet je als arbiter bewust boven de wet gaan staan. Van Swieten is bij leven verketterd door publiek, door spelers vaak genoeg uitgescholden, maar altijd bleef hij menselijk en werd zo een legendarisch arbiter. Zo ver is Kuipers nog lang niet en de vraag is of hij ooit zo ver gaat komen. Goed gefloten, Björn! Geel voor Koné, precies volgens de regels. In dat geval wil ik een schaamrode kaart uitdelen aan Kuipers, die ongetwijfeld talent heeft, maar in Groningen bewees dat er bij fluiten meer komt kijken dan spelregelbeheersing. Waarmee is aangetoond dat er ook best meer aandacht besteed had kunnen worden aan de dood van Ignace van Swieten.
