Stemherkenning is gevaar op de weg

Autoradio's en smartphones met stemherkenning maken het er op de weg niet veiliger op. Integendeel: ze leiden chauffeurs alleen maar af. Dat is gebleken uit twee wetenschappelijke onderzoeken die dinsdag werden gepubliceerd.

Een ander radiostation kiezen, een sms'je sturen of iemand opbellen kan allemaal met de ogen op de weg en de handen aan het stuur. De systemen zijn echter dermate ingewikkeld of gevoelig voor fouten dat ze van bestuurders niet minder maar meer concentratie vereisen.

De AAA Foundation for Safety en de Universiteit van Utah voerden de onderzoeken uit. Een studie keek naar de infotainmentsystemen van de merken Chevrolet, Chrysler, Ford, Hyundai en Mercedes. De andere groep onderzocht Siri van Apple, waarmee onder meer gesms't, genavigeerd, gefacebookt en getwitterd kan worden. Apple werkt, net als Google, samen met autofabrikanten aan systemen om smartphones te integreren in de entertainmentsystemen van auto's.

De stembedieningssystemen kregen een cijfer tussen 1 en 5, waarbij 1 geen enkele afleiding betekent en 5 vergelijkbaar is met het oplossen van ingewikkelde wiskundige problemen of het onthouden van woorden. De systemen werden uitgeprobeerd door 162 studenten in drie omgevingen: een laboratorium, een rijsimulator en in een auto terwijl ze door een wijk in Salt Lake City reden.

Siri kwam er het slechtst van af met een 4,14. Twee keer klapten de testchauffeurs achterop een andere auto terwijl ze het systeem gebruikten. Van de systemen die met auto's worden meegeleverd scoorde MyLink van Chevrolet met een 3,7 het slechtst. Ook de systemen van Mercedes, Ford en Chrysler bleken een sterkere afleiding te vormen dan niet-handsfree mobiel bellen.

Chevrolet zegt de systemen toch in te bouwen omdat klanten er behoefte aan hebben. Apple verdedigt zich door te zeggen dat de onderzoekers geen gebruik hebben gemaakt van CarPlay of Siri Eyes Free, diensten die beide speciaal ontworpen zijn voor in de auto. De onderzoekers merken echter op dat er vooraf contact geweest is met Apple en dat het geteste systeem min of meer identiek was aan de nieuwste besturingssoftware voor de iPhone en iPad: iOS 8.

Het grootste probleem is dat systemen de gebruikers ondanks duidelijke stemcommando's verkeerd begrijpen, zegt onderzoeker David Strayer van de Universiteit van Utah. Daardoor moesten chauffeurs goed op hun woorden passen om de juiste respons van hun radio of telefoon te krijgen. Dat leidt tot veel frustratie. "Naarmate deze systemen geavanceerder worden en bijvoorbeeld in staat zijn sms'jes te verzenden of berichten te plaatsen op Facebook komt de werkbelasting op een tamelijk hoog niveau en vormt die mogelijk een gevaar op de weg", aldus Strayer.

Twee systemen leiden de gebruiker bijna niet af: Entune van Toyota scoorde een 1,7, vergelijkbaar met luisteren naar een audioboek, en Blue Lin van Hyundai scoorde een 2,2. "Het goede nieuws is dat zeer goed ontworpen systemen ons in de gelegenheid stellen om ermee te communiceren op een manier die niet zo afleidt", zei Strayer.