Politieke reacties op moord Van Gogh

Alle politieke partijen hebben hun afschuw uitgesproken over de moord op Theo van Gogh evenals het kabinet en de koningin Beatrix. De koningin reageerde volgens de Rijksvoorlichtingsdienst ''geschokt en ontzet.'' Premier Balkenende constateerde dat het klimaat in Nederland is verhard. ''Maar geweld heeft nooit het laatste woord. Zodra kogels de dienst uitmaken, zijn oplossingen onbereikbaar geworden.'' Hij zei "pal" te staan voor het verdedigen van de vrije meningsuiting.

Minister Gerrit Zalm, die Van Gogh persoonlijk kende en meewerkte aan zijn flim 'Cool', over de besognes van een groep Marokkaanse criminelen, reageerde geschokt. Na de moord op Theo van Gogh is het volgens Zalm een stuk minder aangenaam geworden in Nederland. De vrijheid van meningsuiting dreigt teloor te gaan. Zalm typeerde Van Gogh als een enorme vrijdenker, die zich soms van grove taal bediende, ''maar hij was een aardige man.''

PvdA: Wouter Bos zegt ''diep ontgoocheld'' te zijn van de moord op de filmmaker. ''Dit is verschrikkelijk en moet ondubbelzinnig veroordeeld worden. Wij roepen iedereen op om deze moord compromisloos te veroordelen en zich met de grootst mogelijke urgentie in te zetten voor het vrije woord en de vrije samenleving.''

CDA: CDA-fractieleider Maxime Verhagen zei ''geschokt en verbijsterd'' te zijn. Het is natuurlijk volstrekt onacceptabel dat iemand in Nederland wordt doodgeschoten vanwege zijn opvattingen en ideeën, aldus Verhagen.

SP: Jan Marijnissen noemde Van Gogh een getalenteerde ''topgozer'' met een mening, waar hij voor uit kwam. ''Een mens zoekend naar een gelukkig bestaan.'' Marijnissen zegt, hoewel vaak met Van Gogh van mening te hebben verschilt, ''zijn goede kennis te zullen missen. We konden heel goed met elkaar overweg.''

Wilders: ''Natuurlijk ben ik bang. Mijn maag draait zich om. Ik stond te rillen op mijn benen'', zei het onafhankelijke Kamerlid in een reactie. ''Ik ga verder geen olie op het vuur te gooien. Maar u weet wat ik denk over de uitwassen van de islam. Ik zal zeker mijn mening niet kuisen.''

VVD: Fractievoorzitter Van Aartsen van de VVD vraagt zich af of de moord op Theo van Gogh wellicht een ''terroristische moord'' is. De 26-jarige verdachte is volgens minister Remkes namelijk een bekende van de veiligheidsdienst AIVD, zo verklaarde Van Aartsen zich nader. De VVD-leider herhaalde zijn stelling dat Nederland ,,grenzeloos slordig'' is omgesprongen met de komst van grote groepen Turken en Marokkanen naar Nederland. ''Op de veranderingen is te traag gereageerd. Ik pleit voor waakzaamheid''.


Van Gogh
Met de dood van Van Gogh verliest Nederland een van zijn grootste provocateurs en belangenbehartigers van de vrije meningsuiting. Nimmer nam hij een blad voor de mond, over niemand niet. Forse beledigingen schuwde hij daarbij niet, maar hij stond immer open voor welke discussie dan ook. Ook de joodse belangenorganisatie CIDI beaamt dit: ''Theo van Gogh was voor alles een verdediger van het vrije woord. Zijn dood is een trieste bevestiging van het verharde klimaat waarin het publieke debat wordt gevoerd.'' Hoewel de meningen van Theo van Gogh soms provocerend of zelfs kwetsend waren - in het verleden ook voor joden - is moord nooit en te nimmer gerechtvaardigd, zo stelt het CIDI.

Het laatste boek dat Van Gogh schreef was een bundeling van columns, beschouwingen en briefwisselingen over de periode van ruim voor (maart 2000) tot ruim na de moord (september 2003) op Pim Fortuyn. Veel gaan over de islam, de titel van het boek luidde dan ook: 'Allah weet het beter'.


Allah weet het Beter, uitgegeven eind 2003