CD Review: Tool - Lateralus

De CD verdwijnt al snel in de speler, en al meteen ben ik bang dat het fout zit. De eerste 7 seconden is er vrijwel niets te horen, maar gelukkig verdwijnt die angst snel als er een typisch Tool-geluid uit mijn boxen komt. De gitaar in The Grudge zet meteen de toon voor het hele album. Het klinkt meteen erg goed, geölied, afgewerkt en erg lekker natuurlijk. Al snel klinkt ook de stem van Maynard James Keenan en een warm gevoel vervult me. Niet alleen luister ik eindelijk naar het nieuwe album van Tool, het klinkt ook nog eens erg lekker, al meteen de eerste keer! Het nummer duurt langer dan 8 minuten, maar dat merk je totaal niet. The Grudge verveelt je geen moment, wordt niet eentonig en kent geen zwakkere momenten. Ik kwam dan ook pas net tot de ontdekking dat het nummer zo lang duurde. Opvallend is dat Maynard met verschillende stemmen lijkt te zingen. Dan weer een hoge stem, dan weer een lage, agressieve stem.

Nummer 2 heet Eon Blue Apocalypse, dat me doet denken aan het nummer (-) Ions. Alleen vanwege de titel hoor. (-) Ions is een zwaar experimenteel nummer,

waarbij enkel ruis en elektriciteit te horen is. Ik weet het, elektriciteit horen klinkt raar, maar dat is het ook wel. Eon Blue Apocalypse blijkt echter totaal niet de zwaar experimentele weg op te gaan, aangezien het nummer na een dikke minuut alweer is afgelopen, zonder echt te zijn begonnen. Het had zo de intro kunnen zijn voor het volgende nummer, The Patient. En daarom is het na-

tuurlijk ook vlak ervoor gezet. The Patient begint erg rustig, met een bas en een vervormde gitaar.

Als Maynard begint te zingen, is het nummer nog steeds erg rustig, zonder bass-drum of iets dergelijks. Dat komt pas na dik 2 minuten rustig aan doen. Net als The Grudge, is ook dit nummer dan nog lang niet op zijn eind. The Patient duurt 7 minuten. Na de dik 2 minuten durende inleiding volgt een typisch Tool-stukje met de gebruikelijke drums er weer gewoon bij. Op het eind begint het nummer erg melodieus te klinken, en lijkt het of Tool een heel klein stapje richting dance-muziek heeft gemaakt. Er dreigt een beat te ontstaan, maar dit verdwijnt even snel als het is gekomen.

Mantra is weer een intermezzo-nummer van een dikke minuut. Er klinken galmende geluiden, die tegelijk doen denken aan in de verte loeiende koeien en in de verte optrekkende motoren. Een opwarmertje voor de eerste single van Lateralus, Schism. Tot nu toe mijn favoriet, maar dat komt omdat ik het nummer al veel vaker heb gehoord dan de rest. Dit nummer blijft net binnen de 7 minuten, en is wellicht het nummer met het hoogste hit-potentiaal van het album, als daar al sprake van is bij Tool. De zang tussen voor de refreinen klinkt ongeduldig, en kondigt stil het komende onweer aan. De gitaren beginnen te galmen en een paar momenten later schreeuwt Maynard bijna als het tot een hoogtepunt komt. Na een minuut of drie neemt het allemaal af, en komt er een rustig tussenstukje, met een sterk vervormde gitaar. Het nummer lijkt op zijn einde te lopen, maar als de zang weer doorbreekt is het wachten op de rest. Schism gaat gewoon verder en eindigt even later met een lawaaierig einde nadat er meerder malen is verteld dat Maynard weet dat "the pieces fit".

Op naar Parabol, niet te verwarren met het daarop volgende nummer Parabola. Parabol duurt net iets langer dan drie minuten en lijkt op wederom een intermezzo. Op een of andere manier doet de klank me erg religieus aan. De gebruikte gitaar klinkt net zo somber en regelmatig als vroeger de klokken in kerken sloegen, en de galm in Maynard's stem heeft ook iets kerkelijks. Even uit-

rusten van Schism, en waarschijnlijk energie opsparen voor de bijna naamgenoot Parabola. En ja hoor, de laatste gitaar gaat rechtstreeks over in het heavy begin van Parabola, een 6 minuten lang nummer, waar al snel een agressieve gitaar te horen is, die doet denken aan de legendarische (mag ik dat zeggen?) gitaar in Creep van Radiohead. Het refrein klinkt poppy, ook al zit er een zware gitaar doorheen. Het is een snel nummer en het samenspel is melodieus, net zoals de gitaarsolo die er zomaar even tussendoor komt. Dit is een echt feestnummer, wat het tijdens concerten erg goed gaat doen denk ik. Snel, pakkend, afwisselend en wederom duidelijk Tool. Het nummer verliest naarmate de tijd vordert wel wat van haar snelheid, maar die overgang gaat geruisloos. Parabola ontpopt zich als een erg veelzijdig nummer, waarbij het er soms erg hard aan toegaat, soms dus snel, dan weer melodieus, dan weer rommelig (door een erg distorted gitaar) en eindigt met een heel rustig gitaartje.

Tijd voor een intermezzo-nummer! Hmm, dik 8 minuten lijkt me niet echt gebruikelijk voor een tussendoortje. Meteen weer er tegenaan dus. Ticks & Leeches begint met een prachtige drumpartij, zoals we die van Tool gewend zijn en al snel wordt het plaatje compleet. Het wachten is op de melodieuze stem van Maynard. Maar dan komt er een grote verbazing. Een enorme schreeuw klinkt door het nummer heen, erg hoog, zoals we bijvoorbeeld van AC/DC kennen. Pak dit geschreeuw, voeg daarbij een agressieve gitaar, hevige drums en je hebt het ruigste nummervan de CD te pakken. Maynard heeft al laten weten dit nummer niet live te zullen opvoeren, aangezien zijn stem na de opname van Ticks & Leeches een weeklang weg was. Toch is dit een nummer met wederom een hoog live-potentiaal. Wie weet halen Danny, Justin en Adam hem nog over, of wordt het nummer opgevoerd zonder geschreeuw.

Het geschreeuw is overigens al snel opgehouden en heeft plaatsgemaakt voor een intermezzo in het nummer. Een rustig stukje gitaar, waarvan er naar mijn mening net iets teveel staan op Lateralus, dient als stilte voor de storm, want pas nu begint het geschreeuw echt. Veel is er niet van te verstaan, maar het klinkt wel lekker. De drums uit het begin komen nog even terug, als begeleiding voor een goed stuk gitaar, en daarmee loopt het nummer na een tijdje met behulp van Maynard, die weer verstaanbaar schreeuwt, op zijn eind. Naast Parabol en Parabola is er nog een mogelijkheid tot vergissen, en wel tussen de titel van het album, Lateralus, en de titel van nummer 9, Lateralis. Het nummer duurt dik 9 minuten en begint met een opbouwende gitaar, bas en donkere, lage drums op de achtergrond. Lateralis klinkt in den beginne vrij standaard, maar als de zang begint, komt er een duidelijk verschil naar voren. De bijna fluisterende, kwaad klinkende stem van Maynard wordt begeleid door nadrukkelijke drums, en voeren de luisteraar naar een melodieus, maar kort refrein, waarna het weer verder bromt. Er volgt een lange tijd waarbij de gitaar duidelijk naar voren komt, waarna het nummer op zijn einde dreigt te lopen. Het nummer neemt gelukkig alleen een rustigere wending en gaat melodieus verder met de prachtige stem van Maynard James Keenan als sterk punt.

Na een erg rommelige overgang komt het enige punt op de CD waarbij Tool me herinnert aan het oudere werk (dus van Opiate en Undertow). De enigszins ouderwetse metal steekt zijn kop nog eenmaal boven water, om daarna voor altijd te verdwijnen. Een goede zaak, vindt deze jonge luisteraar. Nummers als Sober staken altijd boven de rest uit vanwege het geraffineerdere geluid, het modernere geluid. Sinds Aenima is dat de overheersende toon, en nu is het bijna alleen nog maar zo. Disposition, nummer 10, duurt 'maar' 4 minuten en 48 seconden en begint zoals we nu wel gewend zijn, met een rustig gitaartje, waar na een dikke minuut inheemse tam-tam geluiden doorheen klinken. Een verrassend geluid, wat meteen aan Soulfly doet denken. Het nummer blijkt een intermezzo van bijna 5 minuten, wat door de lichte, fluisterende zang en de verrassende tam-tam eigenlijk niet als intermezzo mag worden afgedaan, maar ook zeker niet als volledig Tool-nummer gezien mag worden.

In het meer dan 11 minuten durende Reflection worden de verrassende klanken verder doorgezet. Niet alleen klinkt er weer een soort tam-tam geluid, de gitaar is sterk vervormd en doet futuristisch aan, iets wat we niet gewend zijn van Tool. Ook lijkt er vaag een trompet of iets dergelijks aan te pas te komen, iets wat het nummer de nodige charme geeft in de beginnende minuten. De elektronische sfeer die wordt opgewekt geeft een ruimtelijk gevoel, terwijl de drums toch nog een ruiger stuk voorspellen. Het is een kwestie van lekker chillen en wachten op het moment dat het gaat beginnen. Maar gaat het wel beginnen, vraag je je af als je hoort dat ook Maynard's stem en erg futuristische echo meekrijgt. Terwijl je dit denkt en je afvraagt, merk je dat in een minuut tijd het nummer langzaam maar zeker aanzet en nu stiekum al lekker rockt. Prachtig om naderhand te concluderen dat dit proces geruisloos heeft plaatsgevonden zonder dat je het merkt. Het nummer bereikt echter niet de staat waarin je verwacht dat het zou komen, maar wordt op het einde met behulp van gierende gitaren toch zeker wel volwaardig.

Triad, het op een na laatste nummer duurt weer een dikke acht minuten, en werkt zich al snel naar een hoogtepunt toe, maar lijkt vlak voor dat hoogtepunt vast te lopen, omdat de drums, bas en gitaar niet veranderen. Uiteindelijk komt de gitaar dan toch duidelijk naar voren, terwijl zang achterwege blijft. De drums op de achtergrond maken Triad een druk nummer, totdat met een schreeuw het nummer overgaat in een typisch Tool-nummer. De gitaar ronkt, de drum is niet meer zo opvallend aanwezig en het is wachten op de zang. Die dus niet komt. Een fantastisch stuk 'heavily distorted' gitaar wordt opgevolgd door tonen die doen denken aan Stinkfist.

Ik weet niet hoe mijn CD-speler het gedaan krijgt, maar met nog 2:30 te gaan neemt het volume af en 20 seconden later begint het dik vier minuten durende Faaip de Oiad. Nou ja, het aftellen tot Faaip de Oiad. Dat duurt ongeveer twee minuten, dus daar zal de fout op mijn CD-speler wel zitten. Faaip de Oiad betekent zoiets als Stemmen van God. Het is duidelijk waarom dit nummer achteraan de CD staat. Het is zwaar experimenteel, en buiten wat lawaai en een duidelijk erg bange stem is er niet veel te horen. Het schijnt over Area51 te gaan, en allerlei X-files-achtige dingen, en halverwege wordt het telefoon-gesprek op geheimzinnige wijze afgebroken. Schijnt echt gebeurd tezijn...