'Amsterdam pas 25 jaar hoofdstad'
Is Amsterdam dit jaar nou 200 jaar de hoofdstad van Nederland, of niet? In Mokum zijn ze er nog niet uit. Vorige week werd bericht dat Amsterdam 'vergeten' was dat het dit jaar 200 geleden is, dat ze hoofdstad van het Koninkrijk Holland werden.
Het Stadsarchief meldt in het Parool dat Amsterdam sinds 1984 formeel als hoofdstad in de Grondwet wordt vermeld. Maar de Grondwet van 1983 is op 17 februari van dat jaar gepubliceerd en van kracht geworden. Dat had een reden kunnen zijn om dit jaar het 25-jarig jubileum te vieren. Maar Hans Wiegel, toenmalig minister van Binnenlandse Zaken, zegt dat hij het toen alleen in de Grondwet heeft gezet als bevestiging van wat in de samenleving is gegroeid. ''Amsterdam was de hoofdstad vanaf het moment dat een koning er zijn hoofdstad van maakte, in 1808.''
Volgens Piet de Rooy, hoogleraar Nederlandse geschiedenis en medeauteur van de grote Geschiedenis van Amsterdam, heeft het Stadsarchief in strikt juridische zin gelijk. ''Want nadat in 1814 in de Grondwet is gekomen dat Amsterdam de hoofdstad is, is dat in 1815 weer geschrapt toen de Belgen bij het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden kwamen.''
De Rooy ziet zelf 1813 als het jaar waarin Amsterdam de hoofdstad werd. Toen kwam koning Willem I nadat hij bij Scheveningen was geland, meteen naar Amsterdam. Dat dat daarna geschrapt is uit de Grondwet en pas in 1983 hersteld, doet niet ter zake meent hij. Want Amsterdam ''bleef de belangrijkste stad van Nederland en heeft die functie behouden''.
Wanneer men zou vieren dat de Amsterdam dit jaar 200 jaar bestaat, gaat men uit van het jaar 1808 toen Lodewijk Napoleon zijn intrek nam in Amsterdam als hoofdstad.
Eerder werd vermeld dat in 1908 op grootschalige manier is gevierd, dat Amsterdam 100 jaar hoofdstad was. Volgens het Stadsarchief blijkt dat echter uit geen enkele historische bron. Waarschijnlijk was het het jaarlijkse bezoek van Wilhelmina aan Amsterdam dat de stad op de been bracht. De Oranjes hadden de gewoonte een week te blijven.
Amsterdam kan dus dit jaar (2008), in 2013 of in 2014 vieren dat het 200 jaar hoofdstad is. Of dit jaar dat het 25 jaar de hoofdstad is.