Media-Mangel: Keuringsdienst van Waarde
Iedere zaterdagochtend bespreekt Luc van Lier een hoogte- of dieptepunt van het Nederlandse medialandschap. Vandaag aandacht voor de op Nederland 3 uitgezonden serie Keuringsdienst van Waarde.
Met een buitengewoon stralend humeur schrijf ik dit stukje. Mijn grootste vrees kwam niet uit. Gisteren werd in Londen het flauwekulhuwelijk van de eeuw voltrokken. Van die kroonprins met dat burgermeisje, waar de voormalige conservatieve premiers wel, en de voormalige Labour-premiers niet waren uitgenodigd. Ik was als de dood dat die verschrikkelijke Jeroen Snel de koninklijke plaatjes aan elkaar zou neuzelen. Die dweper met alles wat maar een béétje met een paleis te maken heeft. Maar dat viel dus reuze mee. Snel was door de NOS gewogen, en te licht bevonden. Mooi zo. Ik beloof u, dat ik binnenkort in deze rubriek wat uitgebreider bij deze blauwbloedvazal zal stilstaan. Maar goed, verlost van Jeroen Snel heb ik een humeur als een zonnetje. Over enkele uren ga ik de deur uit, het feestgedruis van Koninginnedag tegemoet. Nu alvast een wijntje.
Een wijntje. Dat was het thema van de jubileumuitzending van het prachtige programma Keuringsdienst van Waarde. Een schoolvoorbeeld van hoe je met weinig middelen een buitengewoon bekijkenswaardig journalistiek topprogramma kunt maken. Het grootste deel van de zendtijd gaat op aan close-ups van journalisten die wat zitten rond te bellen. En op die manier heel bijzondere feiten boven tafel krijgen over wat u en ik eten en drinken. Af en toe gaan ze nog ergens op locatie langs, op een plek waar ons eten wordt verpest, ons drinken ongezonder gemaakt.
Jubileumuitzending dus. En daar hoorde een wijntje bij. Wat een toepasselijk thema. Maar is wijn wel wijn? Een binnengekomen lezersbrief, waarin stond dat een energiecentrale overtollig gedestilleerd water leverde aan een wijnproducent, liet alarmbellen afgaan. Grappig, NUON-huiswijn. Kun je mooi afrekenen via je meterstand. Ongekende mogelijkheden dus.
Maar nu zonder dollen. Even de definitie van wijn: geprakte druiven die in een vat of tank aan het gisten zijn geslagen. Dat leidt tot een alcoholische drank, waaraan slechts enkele zaken mogen worden toegevoegd. Maar geen water. Nooit. Wijn bevat uitsluitend het vocht uit de druiven zélf, qua nat. Aangelengde troep mag dus helemaal geen wijn heten. Veel wijn komt uit het buitenland, want zo'n druifvriendelijk klimaat hebben we hier niet. Dure grap qua invoerrechten. Dat komt door de alcohol. Maar daar hebben wijsneuzen wat op gevonden.
Druivenpulp wordt eerst verscheept naar, zeg, Zuid-Afrika. Daarna wordt die troep naar Nederland gevaren. Zit geen alcohol in, dus qua accijns kost het passeren van de douane geen rooie cent. Hier wordt er wat gist bij gesodemieterd, en gedestilleerd water. Poosje laten gisten en hopla. Wijn. Nou ja... Wijn?
De Keuringsdienst van Waarde kreeg al telefonerend deze schokkende waarheid boven tafel. Beetje rondbellen met voorlichters van de NUON en andere waterdestillateurs. Met een internationale druivenpulphandel. Met nog wat deskundigen en betrokkenen. Het werd allemaal steeds duidelijker: de wijnflessen die onmiskenbaar afkomstig waren van Albert Heijn (al mocht dat blijkbaar niet expliciet worden gezegd), waren dus gevuld met gistende druivenpulp en water. Niks wijn.
Prachtig hoe tussen de bedrijven door ook de Voedsel- en Warenautoriteit in zijn hemd werd gezet. Want de wijnspecialist van deze overheidsinstelling had geen idee dat dit gerotzooi allemaal onder zijn neus plaatsvond. De brave borst had het wel over zijn "inspecteursbloed" dat "weer sneller door de aderen stroomde", en dat hij "in zijn netwerk wel wat zou rondvragen", maar het lukt hem niet, de vinger achter het probleem te krijgen. Wat de Keuringsdienst van Waarde dus wel lukte. Niet dankzij de Voedsel- en Warenautoriteit maar dankzij de Keuringsdienst van Waarde weten we nu dus, dat we de huiswijnen van Albert Heijn maar beter kunnen mijden, omdat de kans groot is, dat die rommel niets met wijn te maken heeft! Ik vraag me opeens af, in hoeverre Albert Heijn die flessen ook aan minderjarigen mag verkopen. Wijn kun je het toch niet noemen?
Ik wil in deze serie kritisch en streng naar televisieprogramma's, websites, kranten en andere media kijken. En het ligt niet in mijn aard, veel door de vingers te zien. Maar zelfs door de strengste bril bekeken, past de makers van de Keuringsdienst van Waarde slechts een hartelijk proficiat met hun jubileum, en een compliment voor hun programma. Hulde. Ik buig diep.
