Her
We leven in tijden dat mensen steeds meer één worden met hun multimedia en dit haast hun belangrijkste relatie lijkt, waarin de druk te participeren op sociale media zo hoog is dat men in een fysiek sociaal isolement geraakt. Regisseur Spike Jonze schetst met Her een toekomst waarin dit soort relaties daadwerkelijk bestaat en hoewel dit in die tijd iets relatief nieuws is, kijkt niemand er vreemd van op als je zegt dat je vriendin een besturingssysteem is.
Hier zijn al meerdere films over gemaakt, maar Jonze onderscheidt zich door films te maken met wat eigenzinnige plots. Sla zijn kleine doch indrukwekkende oeuvre er maar op na. Her speelt zich af in de toekomst, of eigenlijk een geëxtrapoleerde versie van het heden: de technologie is nog wat verder ontwikkeld, mensen leven en lopen nog meer langs elkaar heen, er wordt letterlijk gecommuniceerd met computers en zelfs retrokleding is nog een graadje hipper geworden. En dat allemaal met parallellen naar nu: misschien lijkt het ver weg, maar tegelijkertijd ook weer dichterbij dan ooit.
De mens is al jaren geïntrigeerd door techniek. Steeds weer worden er nieuwe technologieën ontwikkeld en het is wachten op het eerste systeem dat op menselijk intelligentieniveau met de homo sapiens kan communiceren. Tegelijkertijd bestaat daarbij de angst dat de techniek de mens vooruitstreeft, dat de artificiële intelligentie het beperkte brein van de mens aftroeft en wij het moeten afleggen tegen iets dat wijzelf hebben gecreëerd. Deze strijd tussen mens en machine wordt in Her op sublieme wijze vormgegeven door een script dat overal aan lijkt te denken: van de pro’s tot de contra’s en alles wat daartussenin past, zonder ook maar ergens de realiteitszin uit het oog te verliezen. Plus nog ietsje meer, want waarom kan dit niet gecombineerd worden met een bijzondere, maar enorm voelbare romance?
In deze toekomst probeert Theodore Twombly, een fantastische rol van Joaquin Phoenix, namelijk over zijn eenzaamheid te komen en vindt vriendschap (en meer, het moge geen spoiler meer zijn) in een hyperontwikkeld besturingssysteem met de naam Samantha - de stem van Scarlett Johansson. Ondanks dat Johansson geen moment te zien is, is dit misschien wel haar beste rol tot dusver. De emotie die ze in haar sexy, ietwat schelle stem legt is ongekend en zorgt ervoor dat iedere scène met haar aanvoelt alsof ze erbij is, ondanks dat het Phoenix is die vrijwel altijd in beeld is. Ze stelen allebei op hun eigen manier de show.
Zij zijn echter niet de enigen die de show stelen, want Jonze heeft een bijzonder aangename sfeer gecreëerd, die wordt gekenmerkt door een zacht en overwegend warm kleurenfilter, met een prominente rol voor de kleur van de liefde. De beelden van Hoyte van Hoytema ogen daarbij eenvoudig, maar ieder shot is raak en daarmee een nieuw bewijs van zijn vakkundigheid. De humor varieert van subtiel tot grover, maar is bovenal enorm gevat en de romance die ontstaat spat van het scherm.
En toch rijst meer dan eens de vraag op hoe Jonze de fantastische lijn door kan trekken. Even zo vaak weet de regisseur het hoge niveau vast te houden of zelfs naar een hoger plan te tillen. Soms even een grap, dan weer wat gas terug, om vervolgens met een glimlachopwekkend en subtiel stukje romantiek te komen, gevolgd door weer een grapje en dat wordt afwisselend gecombineerd met de rode technologische draad. Her lijkt erg veel op een perfecte film, want het combineert twee van de meest boeiende filmthema’s op een haast ongeëvenaarde manier.
Van het begin af aan pakt Jonze je met Her bij je strot om je daarna geen moment te laten vervelen - of eigenlijk aait hij je vertederend over je rug om je zo nu en dan even te kietelen of stiekem ergens te knijpen. Hij laat je meeleven met een wat melancholisch, maar erg aandoenlijk personage. Daar waar hij zijn slimme besturingssysteem laat zoeken naar een muziekje dat precies bij zijn gemoedstoestand past en het even zoeken is naar het juiste nummer, zet Jonze in een keer de goede track op. Een track die vol zit met slimmigheden en die barst van de kwaliteit, maar die bovenal een hartverwarmend gevoel weet te creëren waar woorden geen eer aan kunnen doen.
