Israël neemt omstreden wet aan om macht Hooggerechtshof te beperken

Jippie

Het controversiële wetsvoorstel over justitiële hervorming is maandag door de Israëlische Knesset aangenomen met 64 tegen 0 stemmen.

Alle leden van de regerende coalitie stemden voor. Alle leden van de oppositie verlieten de kamer terwijl de hoofdelijke stemming plaatsvond. 

Het Hooggerechtshof is nu de bevoegdheid ontnomen om regeringsbesluiten onredelijk te verklaren en terug te draaien.

Deze 'redelijkheiddoctrine' is niet uniek voor de Israëlische rechterlijke macht. Het principe wordt gebruikt in een aantal landen, waaronder het Verenigd Koninkrijk, Canada en Australië.

De norm wordt daar vaak gebruikt door rechtbanken om de grondwettigheid of rechtmatigheid van een bepaalde wetgeving te bepalen en stelt rechters in staat om ervoor te zorgen dat beslissingen van overheidsfunctionarissen 'redelijk' zijn.

De norm werd dit jaar gebruikt toen de Israëlische premier Benjamin Netanyahu belangrijke bondgenoot Aryeh Deri ontsloeg van alle ministerposten, in overeenstemming met een uitspraak van het Israëlische Hooggerechtshof dat het onredelijk was om hem te benoemen op posities in de regering vanwege zijn strafrechtelijke veroordelingen en omdat hij vorig jaar in de rechtbank had gezegd dat hij zich zou terugtrekken uit het openbare leven.

Het wetsvoorstel over 'redelijkheid' is slechts één onderdeel van een breder pakket hervormingen van het Israëlische rechtssysteem. Andere onderdelen zijn erop gericht om de rechtse coalitieregering meer controle te geven over de benoeming van rechters en om onafhankelijke juridische adviseurs uit ministeries te verwijderen.

Demonstranten tegen de hervorming omsingelen de Knesset sinds maandagochtend vroeg, met gekruiste armen en zittend op straat om hun verzet tegen de wet te tonen. Er zijn minstens 19 demonstranten gearresteerd.

Wat zeggen de voorstanders?
Premier Netanyahu en zijn bondgenoten noemen de maatregelen 'hervormingen' en zeggen dat ze nodig zijn om de bevoegdheden tussen de rechtbanken, wetgevers en regeringen opnieuw in evenwicht te brengen.

Waarom zeggen de tegenstanders?
Tegenstanders van het plan noemen het een 'staatsgreep' en zeggen dat het Israël dreigt te veranderen in een dictatuur door de belangrijkste controles op regeringsacties weg te nemen en alle macht nu in handen te geven aan de zittende overheid.