Student die opgeplakte banaan al eerder bedacht is de pisang

De Amsterdamse student Merel Engelman was behoorlijk verbaasd toen ze haar kunstwerk, bestaande uit een aan de muur geplakte banaan, opeens verkocht zag worden voor 150.000 euro. Ze bedacht -op haar 16e- exact hetzelfde werk al in 2013, nu werd het verkocht onder de naam 'Comedian'. Het is onduidelijk of er echt sprake is van plagiaat, maar juridisch heeft ze in ieder geval geen poot om op te staan.

Het kunstwerk van de voor anderhalve ton verkochte banaan is gemaakt door de Italiaanse kunstenaar Maurizio Cattelan. "Ja jezus, wat een geld", dacht Merel toen ze het nieuws hoorde. Haar banaan, te zien in een boek met werk van haar, is een exacte kopie van dit recente werk.

Appel van Yoko Ono
Merel overwoog juridische stappen, maar volgens Aernoud Bourdrez, advocaat gespecialiseerd in auteursrecht en conflictbemiddeling, is haar kans op succes erg klein: "Als Merel een duidelijke instructie had gemaakt hoe die banaan moet worden opgeplakt èn ze had een 'certificate of authenticity' èn hij had dat gezien en allemaal overgenomen, dan is het een ander verhaal. Maar nu gaat het om een banaan die op de muur geplakt is."

Daarnaast is het bij conceptuele kunst erg ingewikkeld om auteursrecht toe te passen. Bourdrez: "Yoko Ono heeft in 1966 een keer een appel tentoongesteld, dus fruit presenteren als kunst is ook niet nieuw."

Positie van jonge makers
Gelukkig voor Merel gaat het haar niet per se om het geld, zij wil nu vooral een discussie voeren om aandacht te vragen voor de positie van jonge makers die hetzelfde overkomt: "Je ziet heel vaak dat jonge ontwerpers met een heel tof idee naar buiten komen en dat een groot bedrijf of grote naam er mee vandoor gaat. Die komen daar dan ongestraft mee weg, want er is geen patent aangevraagd en probeer dat maar eens aan te vechten."