'Gasdeal China en Rusland bijna rond'

Moskou en Beijing zijn het op de prijs na eens over de levering van Russisch gas aan China. De miljardenovereenkomst moet een looptijd van dertig jaar krijgen. Over de deal is bijna tien jaar onderhandeld en de hoop is dat op korte termijn de handtekeningen worden gezet.

"Er is significante vooruitgang geboekt wat betreft het gas, maar er zijn nog enkele financiële kwesties die moeten worden opgelost", zei Dmitri Peskov, woordvoerder van de Russische president Vladimir Poetin, dinsdag. Dat lijkt echter een formaliteit, want volgens Peskov kan het contract 'ieder moment' worden getekend.

Een dergelijke overeenkomst is belangrijk voor de Russische economie, zeker in het licht van de westerse sancties tegen Moskou. Vorige week drong de Amerikaanse minister van financiën Jacob Lew er nog bij China op aan om geen stappen te zetten die de effectiviteit van de sancties in gevaar brengen. Washington heeft eerder echter ook gezegd in te zien dat China een grote behoefte heeft aan nieuwe energiebronnen. China leunt voor zijn energiebehoefte vooral op kolencentrales en heeft een groot tekort aan aardgas. Rusland op zijn beurt probeert de export van aardgas te spreiden, omdat het voor de export nu vooral afhankelijk is van Europa. De betrekkingen met Europa zijn als gevolg van de crisis in Oekraïne aardig bekoeld.

In een voorlopige overeenkomst, die in maart 2013 werd gesloten, kwamen China en Rusland overeen dat het Russische gasbedrijf Gazprom jaarlijks 38 miljard kubieke meter gas aan China levert. De eerste levering moet in 2018 plaatsvinden. In de overeenkomst werd ook opgenomen dat de gaslevering kan worden uitgebreid naar zestig miljard kubieke meter.

Poetin, die in China is voor een staatsbezoek, en de Chinese president Xi Jinping tekenden dinsdag in Shanghai 49 samenwerkingsovereenkomsten op het gebied van energie, transport en infrastructuur. Over de inhoud van de overeenkomsten werd niets bekendgemaakt. Voorafgaand aan het staatsbezoek zei Poetin tegen het Chinese staatspersbureau Xinhua dat de samenwerking tussen Beijing en Moskou niet eerder zo nauw was. "China is een betrouwbare vriend. De uitbreiding van de samenwerking met China is zonder twijfel een diplomatieke prioriteit voor Rusland."

Als China de overeenkomst voor de levering van aardgas ondertekent, dan komt dat volgens China-deskundige Vasili Kasjin neer op een 'de facto alliantie met Rusland'. In ruil voor de levering van aardgas is Moskou mogelijk bereid om de beperkingen op Chinese investeringen in Rusland te versoepelen en ook de export van militaire technologie behoort tot de mogelijkheden. "In de toekomst moet een volledige militaire alliantie niet worden uitgesloten", aldus Kasjin. "Het kan echter jaren duren voordat China in de Russische economie een rol kan spelen die vergelijkbaar is met die van de Europese Unie. Als dat gebeurt dan zijn China en Rusland veel minder kwetsbaar voor westerse druk en dat heeft uiteraard gevolgen voor het buitenlandbeleid van beide landen."