'Meer bevoegdheden voor AIVD en MIVD'
De geheime diensten AIVD en MIVD moeten de bevoegdheid krijgen op grote schaal telefoon- en dataverkeer te onderscheppen. Wel moet daarvoor elke keer toestemming worden gegeven door de minister. Dat staat in een maandag verschenen advies aan het kabinet.
De Nederlandse inlichtingendiensten mogen nu alleen ongericht en grootschalig telefoongesprekken en dataverkeer onderscheppen als dat via de ether gaat. Aftappen via kabelverbindingen mag alleen in individuele gevallen. Die bepaling stamt van voor de opkomst van internet. Verreweg het meeste verkeer loopt nu via kabelverbindingen.
Een commissie onder leiding van voormalig topambtenaar Stan Dessens vindt de beperking achterhaald. "Door de explosieve groei van internationale kabelnetwerken wordt het steeds belangrijker dat de diensten ook het kabelgebonden internetverkeer kunnen verkennen en analyseren in het belang van de nationale veiligheid."
De commissie vindt wel dat AIVD en MIVD voor elke keer dat zij grootschalig willen aftappen, toestemming moeten hebben van 'hun' minister. De algemene inlichtingendienst AIVD valt onder minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk (PvdA), de militaire inlichtingendienst MIVD onder minister van Defensie Jeanine Hennis-Plasschaert (VVD).
Ook moet de commissie die toezicht houdt op de twee inlichtingendiensten, de CTIVD, meer bevoegdheden krijgen. De CTIVD moet telkens een oordeel geven als de AIVD of de MIVD iets doen wat de 'persoonlijke levenssfeer van burgers' kan raken. Oordeelt de CTIVD negatief, dan moet de inlichtingendienst meteen stoppen en al verzamelde gegevens vernietigen.
Het ongericht onderscheppen van data is omstreden sinds klokkenluider Edward Snowden heeft onthuld dat de Amerikaanse geheime dienst NSA dit wereldwijd op grote schaal doet. Daarover doet de commissie geen uitspraken. Wel is voorzitter Dessens bezorgd omdat mensen geheime diensten als een gevaar voor de privacy zien.
Onlangs kwam uit dat de MIVD voor zeventien miljoen euro een systeem heeft besteld waarmee kabelverkeer kan worden afgetapt, bekend als Argo II. Een deel van de Tweede Kamer is daar verontwaardigd over, omdat het systeem volgens de huidige regels niet mag worden gebruikt.
