Onleesbare boekrollen nu leesbaar
Een groot deel van alles wat ooit geschreven is, is verloren gegaan. Helaas kunnen ook vele wellicht unieke boekrollen die we wel hebben niet gelezen worden. Het perkament is zo broos dat het niet uitgerold kan worden. Gelukkig hebben Engelse wetenschappers daar iets op gevonden.
Ze gebruikten een techniek die veel lijkt op de computertomografiescan (CT-scan). Bij een CT-scan (van Oud-Grieks 'tomos', 'snee, deel' en 'grafein', 'schrijven) wordt met röntgenapparatuur telkens een dunne schijf van het object gescand. Die dunne schijven worden vervolgens met de computer samengevoegd tot een 3D-beeld van het object.
Om de techniek te kunnen toepassen op de rollen, hebben de onderzoekers zelf nog wat dingen moeten ontwikkelen. Ten eerste hebben ze zelf een methode moeten ontwikkelen voor microtomografie. De bestaande methoden van tomografie waren niet precies genoeg voor hun doeleinden.
Toen ze de methode fijn genoeg hadden gekregen, hebben ze die zo ingesteld dat de scanapparatuuur specifiek ijzer zou oppikken. Veruit de meeste documenten van de 12e eeuw tot de 19e eeuw werden namelijk geschreven met een mengsel tussen ijzer en galnootsap, de zogenaamde ijzergalnootinkt.
Vervolgens schreven de onderzoekers een speciaal computerprogramma. Daarin kunnen ze aangeven hoe het papier gevouwen of gerold is, zodat het programma kan berekenen waar de inkt zich precies op het blad bevindt. Op die manier hebben ze het mogelijk gemaakt het document virtueel uit te rollen.
Professor Tim Wess van de University of Cardiff is duidelijk blij met wat hij heeft ontwikkeld: "Over de hele wereld kunnen nu letterlijk duizenden documenten van wel een millennium oud gebruikt worden voor historisch onderzoek, hoewel ze eerst onbruikbaar waren. Het zal waarachtig mogelijk zijn om het onleesbare te lezen."
Toch was dit geen loze vingeroefening ten gunste van een paar bibliofielen, zo vertelt professor Graham Davis van het Institute of Dentistry at Queen Mary, University of London: "We hebben onze eigen geavanceerde scanner ontwikkeld die op het moment ook aangepast wordt om gebruikt te kunnen worden in een heleboel andere wetenschappelijke functies."
