Psychopaat heeft slechte impulsregulatie

Het hersendeel dat impulsen reguleert, functioneert slecht bij criminele psychopaten. Deze afwijking maakt het voor een psychopaat bijzonder moeilijk zijn impulsen en emoties te reguleren en te controleren. Dat stelt onderzoeker Sylco Hoppenbrouwers in zijn onderzoek waarop hij vrijdag promoveert aan de Universiteit Utrecht.

Het is voor het eerst dat een wetenschapper heeft aangetoond dat bij psychopathische criminelen de zogenoemde prefrontale cortex verstoord is. De neurowetenschapper wist veertig extreem gewelddadige gevangenen, die voorwaardelijk vrij waren, bereid te vinden mee te werken aan zijn onderzoek. Ruim de helft van hen vertoonde hele sterke psychopathische trekken.

Hoppenbrouwers stimuleerde tijdens zijn onderzoek bepaalde gedeelten van de hersenen door middel van een speciale techniek. Het effect daarvan bracht hij in kaart met een andere techniek. Het gebruik van deze combinatie is volgens de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) nieuw.

Als de hersenen worden gestimuleerd, horen bepaalde hersencellen ervoor te zorgen dat de activiteit in het gestimuleerde gedeelte snel wordt onderdrukt. Dit proces blijkt in de prefrontale cortex van psychopaten echter verstoord.

Volgens de wetenschapper is adequate behandeling van psychopathische patiënten in gevangenissen en tbs-klinieken zeer gewenst. "Aan het eind van mijn onderzoek waren vrijwel alle psychopathische criminelen die aan mijn onderzoek meededen opnieuw opgepakt, bijvoorbeeld voor een gewelddadige overval. Dat geeft wel aan hoe groot de problematiek is."

Bij schizofrene patiënten is volgens Hoppenbrouwers eerder aangetoond dat door middel van de door hem gebruikte stimulatietechniek de hersencellen beter gaan reageren. "Als hetzelfde bij psychopathische criminelen zou lukken, dan geven we hen misschien de kans om hun gedrag beter te controleren en niet telkens door impulsieve daden in de gevangenis te raken."

Het gevaar bestaat echter dat de motieven van psychopaten niet veranderen en dat als ze hun gedrag beter onder controle hebben, ze juist sluwer worden, erkent de wetenschapper. Omdat echter vrij weinig bekend is over de toepassing van de techniek op psychopaten, vindt hij dat de behandelingsstrategie zeker moet worden overwogen.