Wat zijn linkse hobby's?
Linkse hobby's. Het is een term die je enkele jaren terug nog nooit had gehoord en die nu als een irritant gezoem in je schedel blijft hangen. Als ik sta (of zit) te pissen, begin ik me al onbewust de vraag te stellen of urineren ook een linkse hobby is. Is het wassen van de handen na het plassen een linkse hobby? Of als je net naar het toilet bent geweest en een ongewassen hand geeft aan je beste vriend? Is dat dan een linkse of juist een rechtse hobby? Of hangt dat weer af van de hand die je bij voorkeur gebruikt om te pissen?
Ja. Ik stel mezelf die vraag dus vaak. Ik kies er écht niet voor, maar diep in mijn ziel blijft een vervelend stemmetje me die vraag stellen bij bijna alles wat ik doe. Doorgaans hoor ik dat stemmetje vooral als ik het gevoel krijg dat ik iets doe waar ik of iemand anders blijer van wordt. Als ik het vijftig cent muntje uit mijn winkelwagen aan de verkoper van de daklozenkrant geef. Als ik een wildvreemde goedendag zeg. Als ik geld geef aan een straatmuzikant. Als ik luister naar goede muziek. Als ik een goed boek lees. Als ik naar een willekeurig museum ga. Steeds weer dat verdomde stemmetje.
Als ik iemand hoor over linkse hobby's, gaat het om te beginnen meestal over maatregelen van de overheid, om iemand te helpen. Ontwikkelingshulp. Klimaatonderzoek. Projecten om mensen meer bij de samenleving te betrekken. Uitkeringen en subsidies aan personen of organisaties lijken bij voorbaat al linkse hobby's. Of in ieder geval aan sommige personen en organisaties, want personen en organisaties met een tintje zijn wat sneller verdacht. Zelfs biologisch voedsel en vegetarisme worden nu aangedragen als linkse hobby's. Maar subsidies aan kunst en cultuur staan helemaal behoorlijk hoog op de lijsten van de strijders tegen linkse hobby's.
Tja. Misschien is het ook onzin om al je geld uit te geven aan kunst en cultuur. We hebben meer dan genoeg Nederlandstalige soaps, die uitstekend gedijen zonder subsidie. Piraten-festivals weten zichzelf uitstekend te bedruipen. Fransje Bouwer, Jantje Smit en Vader Abraham blijven volledig op eigen kracht nog altijd pareltjes aan onze cultuur toevoegen. Er zijn inmiddels uitstekende reproductietechnieken om op betaalbaar wijze, reeds geproduceerde kunst aan het volk beschikbaar te stellen. Denk aan de zigeunerjongen met de traan en de steigerende, porseleinen paarden in vensterbanken. Denk aan al het moois dat IKEA aan schilderijen heeft te bieden, die qua kleurstelling ook heel mooi bij het nieuwe bankstel passen.
Waarom zou je dan in vredesnaam geld uitgeven aan kwaliteitstelevisie, cultuurprogramma's, conservatoria, dansscholen, musea, symfonieorkesten, ballet of aan publieke omroepen? Als je geld pompt in een product waar de grote massa naar vraagt, levert het tenslotte ook meteen veel meer geld op.
Nu hebben we die gedachte al vaker gezien. In de Sovjet Unie, Roemenië, China, Nazi-Duitsland en Noord-Korea werd en wordt door de staat bepaald welk cultureel erfgoed in stand wordt gehouden en in welke mate er nog nieuwe onderdelen aan toe worden gevoegd. Het oude erfgoed is dan doorgaans kunst waar de overheid zijn superioriteit mee kan bevestigen en nieuwe kunst is enkel ter meerdere glorie van diezelfde overheid. Maar dat laatste heeft dan altijd weer voor een behoorlijk standaardisering van kunst gezorgd. Het ene portret van Hitler leek tenslotte al snel op het volgende. De ene strijdende soldaat op die enorme poster had ook door de schilder van die andere poster kunnen zijn gemaakt. En in de immer dreunende marsmuziek ontbrak al snel iedere vorm van hernieuwde inspiratie.
Die overheden werkten dit natuurlijk ook in de hand door niet enkel de geldstromen te stoppen, maar door andere uitingen van kunst ook simpelweg te verbieden. Een beetje zoals je wel miljoenen Euro's in de renovatie van de Sint Jan in Den Bosch blijft stoppen, maar de bouw van een nieuwe Moskee gewoon op alle mogelijke manieren tegen blijft houden.
Wat nu als we al die linkse hobby's inderdaad de nek omdraaien? We sluiten alle buurthuizen waar nog workshops en cursussen worden gegeven, maar bingoavonden blijven gehandhaafd. Al het onderwijs waar een hogere kunstvorm wordt onderwezen, krijgt geen cent meer van de overheid. De kamerorkesten en symfonieorkesten moeten in de voetsporen van André Rieu treden en ons Nationaal Ballet moet gaan paaldansen. Nederlandse les wordt nog enkel aan blanke autochtonen gegeven. Alleen kunst en cultuur waar de grote massa om vraagt, mag blijven. De rest mag gewoon langzaam uitsterven. Zelfs op het gebied van voedsel gaat de overheid bepalen dat we alleen nog Hollandse stamppot, varkensvlees en snert mogen eten en dat halal en al die andere biologische en vegetarische onzin uit onze keukens moet worden verbannen.
Ik word daar dus wel een beetje ongerust van. Persoonlijk vind ik dat beeld nogal saai en benauwend.
In iedere tastbare, hoorbare en zichtbare uiting van creativiteit bestaan altijd verschillende lagen van kwaliteit. Er is altijd een enigszins elitaire bovenlaag waar enkel zeer hoge kwaliteit wordt geleverd en gewaardeerd. Daaronder heb je dan weer enorm veel kwalitatieve lagen, tot aan amateurisme. Als je nu de bovenste lagen steeds meer wegneemt, zal ook de kwaliteit van het amateurisme steeds verder dalen. Tot er uiteindelijk alleen nog rotstekeningen worden gemaakt en er ritmisch op een boomstam wordt geramd.
Nu gun ik iedereen absoluut zijn eigen muziek, zijn eigen cultuur en zijn eigen keuken. Niet iedereen hoeft naar klassieke muziek te luisteren, van kunst met enorme diepten te genieten of iedere denkbare keuken in de wereld uit te proberen. Maar weet wel dat je kwalitatief alleen nog naar beneden kunt, als je van Vader Abraham de nieuwe Beethoven maakt. En dan heb ik het hier alleen nog maar over de kwaliteit van muziek. Wat als we het over de kwaliteit van leven gaan hebben?
