In de Noord-Amerikaanse ijshockeycompetitie NHL is het spannend in de eerste ronde van de playoffs. Maandagavond was daar ook een flink Nederlands tintje in te vinden, die uiteindelijk zelfs doorslaggevend bleek om de serie naar in elk geval een zesde wedstrijd te tillen.

New York Rangers - New Jersey Devils (2-1)
De Rangers wonnen de twee eerste wedstrijden in New Jersey, de Devils sloegen terug in New York. Jack Hughes opende na nog geen drie minuten de score, waarna het tot vroeg in de derde periode duurde voor Vincent Trocheck de stand toch gelijk wist te trekken. Zeven minuten later schoot Jonas Siegenthaler fraai raak: 1-2, waarna Ondrej Palat het kort voor het einde afmaakte. De Devils wonnen met 1-3 en de serie staat weer helemaal gelijk.

Game 5: Donderdagavond 27 april, 01.30u (NL); New Jersey Devils - New York Rangers

Tampa Bay Lightning - Toronto Maple Leafs (1-2)
In de serie waarin flink gescoord wordt was het ook in de eerste periode alweer twee keer raak: Alex Killorn en Mikhail Sergachev zetten Tampa Bay op een 2-0 voorsprong. Noel Acciari deed voor Toronto wat terug, maar nog in de tweede periode waren Steven Stamkos en nog eens Killorn trefzeker: 4-1. Het was feest in de Amalie Arena, maar halverwege de derde periode begonnen de Leafs aan een flinke comeback: Auston Matthews scoorde twee keer in een paar minuten tijd, Morgan Rielly trok nog een paar minuten later de stand gelijk. Overtime was nodig en de stilte in Tampa Bay werd na vier minuten nóg pijnlijker: Alexander Kerfoot bezorgde de Leafs de winnende goal en de 3-1 voorsprong.

Game 5: Donderdagavond 27 april, 01.00u (NL); Toronto Maple Leafs - Tampa Bay Lightning

Winnipeg Jets - Las Vegas Golden Knights (1-2)
Na twee nederlagen op rij kwamen de Jets dankzij Blake Wheeler vroeg op voorsprong, maar dat was van relatief korte duur: Brett Howden trok de stand exact vier minuten later gelijk en in de tweede periode zorgden William Karlsson en Ivan Barbashev voor een 1-3 voorsprong. Wheeler bediende Pierre-Luc Dubois in de powerplay nog wel voor 2-3, maar Howden maakte het af door de 2-4 in het lege doel van de Jets te tikken en de Golden Knights op matchpoint te zetten.

Game 5: Donderdagavond 27 april, 04.00u (NL); Vegas Golden Knights - Winnipeg Jets

Seattle Kraken - Colorado Avalanche (1-2)
Na de verrassende zege in wedstrijd één leek Seattle het toch moeilijk te gaan krijgen, maar in eigen huis begonnen ze wedstrijd vier erg lekker: Will Borgen opende de score, ruim zes minuten later werd de voorsprong verdubbeld door niemand minder dan de Nederlander Daniël Sprong. Mikko Rantanen deed dat teniet door in de tweede periode in korte tijd twee goals te scoren, waarna een goalloze derde periode voor overtime zorgde. Daarin kwam de puck voor de stick van Sprong, die uithaalde, zijn schot van richting veranderd zag worden en zag hoe de puck zo precies bij Jordan Eberle eindigde, die Seattle de 3-2 zege bezorgde en de serie op 2-2 bracht.

Game 5: Woensdagavond 26 april, 03.30u (NL); Colorado Avalanche - Seattle Kraken

Ongeveer honderd activisten liepen dinsdagochtend het centrum van Londen in om voor de tweede keer een aantal wegen te blokkeren. Dit, om hun eis aan de Britse regering om alle nieuwe olie- en gasvergunningen te schrappen, kracht bij te zetten.

De Just-Stop-Oil demonstranten kwamen echter enkele woedende automobilisten op de route tegen, die spandoeken van de actiegroep afpakten en verscheurden, luid toeterden, ze de huid vol schold en probeerden de groep aan de kant te duwen.

De Metropolitan Police liet alles op zijn beloop, nadat een verzoek van de minister van Binnenlandse Zaken Suella Braverman om hardhandig op te treden tegen de demonstranten werd afgewezen in het House of Lords.

Het Rijk zet stappen in de goede richting. En het komt met miljarden over de brug. Maar bestuurders van Groningse overheden betwijfelen of dit pakket toereikend is om de problemen met schadeherstel en versterking werkelijk op te lossen. Het is zeker onvoldoende om de ‘ereschuld’ recht te zetten die in decennia van gaswinning is ontstaan. Vanmiddag presenteerden de Minister-president Rutte en Staatssecretaris Vijlbrief vijftig maatregelen naar aanleiding van het enquêterapport 'Groningers boven gas'. "De doelen zijn goed", aldus Groninger bestuurders, "maar de maatregelen en de middelen zijn te mager".

Voorop staat dit: de ellende rond schadeherstel en versterking voor de inwoners van Groningen moet zo snel mogelijk worden opgelost. Geld hoort geen rol te spelen. Gemeenten, waterschappen en de provincie waarderen de inzet van de staatssecretaris die met veel Groningers in gesprek is gegaan. De voorstellen gaan zeker in de goede richting.

Maar volgens commissaris van de Koning René Paas, namens de Groninger bestuurders, is het de vraag of de woorden en de maatregelen voldoende zijn om mensen te bevrijden uit gekmakende bureaucratie. Om niet langer aansprakelijkheid en causaliteit centraal te laten staan, maar mensen werkelijk te helpen. "Wij willen een cultuuromslag, waarin niet het geld bepalend is, waarin een eind komt aan juristerij en onbegrijpelijke verschillen tussen mensen in hetzelfde dorp. Dat moet koste wat kost en zo lang als nodig is, zoals de parlementaire enquêtecommissie bepleit", aldus Paas.

Volgens de regionale bestuurders is er iets recht te zetten. De parlementaire enquêtecommissie gebruikt niet voor niets het woord ‘ereschuld’ aan onze regio. Want ook als je schadeherstel en versterking beter organiseert, dan nog is het verdriet. De belangen van de getroffen Groningers telden niet mee bij de winning van aardgas en evenmin bij de verdeling van de aardgasbaten, zo stelde de parlementaire enquêtecommissie vast. Dat moet alsnog anders.

Dit is de kans om recht te doen aan de belangen van de inwoners van onze regio. Om een ereschuld in te lossen. De regio heeft daarvoor voorstellen gedaan. Het kabinet heeft de doelstellingen daarvan overgenomen in zijn reactie. De gemeenten, waterschappen en de provincie herkennen zich dus in de voorstellen om woningen energiezuinig te maken, kinderen betere kansen te geven en te investeren in de brede welvaart en de sociaaleconomische kracht van Groningen.

"Het kabinet heeft dezelfde doelen als wij, maar denkt die te kunnen realiseren met een derde van het geld. Vooral op het gebied van de verduurzaming van huizen en de noodzakelijke infrastructuur overtuigt het antwoord van het kabinet ons niet", aldus Paas. "We gunnen het kabinet dat het tenminste één groot maatschappelijk probleem werkelijk oplost. Dat gunnen we natuurlijk vooral onze inwoners. Maar de maatregelen en de middelen zijn daarvoor te mager."

De regio roept de Tweede Kamer op om tijdens het debat over de kabinetsreactie in de benen te komen. "Om recht te doen aan de uitkomsten van de enquête. Zodat inwoners van Groningen en Drenthe weer verder kunnen met hun leven en hun kinderen hier een toekomst hebben."

Provincie ontevreden met kabinetsreactie: 'Hier is geen ereschuld mee ingelost' #rtvnoordhttps://t.co/fVAh3Trui6

— RTV Noord (@rtvnoord) April 25, 2023

De Universiteit van Amsterdam (UvA) doet afstand van de uitspraken van Laurens Buijs over zijn collega's en andere wetenschappers en zet hem op non-actief. Op social media zette Buijs UvA-collega's en wetenschappers weg als 'monsters', 'extremisten', 'corrupt' en 'levensgevaarlijk'. Zo meldt AT5.

Buijs is onderzoeker en gaf les bij de studie Interdisciplinaire sociale wetenschappen. Volgens de UvA stuurde de onderzoeker berichten met dreigende, eisende en beschuldigde inhoud aan zijn collega's via mail, Teams of Whatsapp.

De UvA geeft aan dat er meerdere pogingen zijn geweest om met Buijs in gesprek te gaan en hem aan te spreken op zijn gedrag. "Helaas heeft dat geen resultaat gehad", aldus de Uva. De universiteit heeft in het kader van een veilige werkomgeving en de veiligheid van wetenschappers besloten om Buijs op non-actief te zetten.

Klokkenluider
Buijs heeft eind vorig jaar bij de universiteit een melding gedaan binnen de 'klokkenluidersregeling'. Hij heeft vaker over het bestuur van de UvA geschreven. Er is volgens hem sprake van 'ernstige institutionele misstanden'. Via Twitter reageert Buijs op het besluit van de universiteit.

Volgens de UvA is er geen verband tussen zijn melding en het besluit om hem op non-actief te zetten. Zijn melding wordt door een onafhankelijke commissie onderzocht. 

UvA neemt me kwalijk dat ik collega's extremist noem. Maar dat collega's mij al maanden zo noemen is geen probleem? Dit is het hele punt: we beschuldigen elkaar van extremisme. Commissie-Stolker moet beslissen wie gelijk heeft, bestuur UvA spreekt & handelt steeds voor zn beurt!

— Laurens Buijs (@laurensbuijs) April 25, 2023

https://t.co/C2yQAikA3i

— Laurens Buijs (@laurensbuijs) April 25, 2023

Minister-president Mark Rutte en staatssecretaris Hans Vijlbrief (Mijnbouw) presenteerden vandaag in Garmerwolde een uitgebreid pakket aan maatregelen om de schadeafhandeling en de versterkingsoperatie in Groningen milder, makkelijker en menselijker te maken. Daarnaast investeert het kabinet 30 jaar lang € 250 miljoen per jaar voor de verduurzaming, leefbaarheid en het economisch perspectief van Groningen en Noord-Drenthe.

Er komt daarnaast zo lang als nodig is voldoende geld om ervoor te zorgen dat alle schade wordt vergoed en dat iedereen een veilig huis heeft. Verder wil het kabinet Groningen en de komende generatie meer perspectief bieden.

Staatssecretaris Vijlbrief: “Kinderen en jongeren hebben niet de jeugd gekregen die zij verdienen. Omdat de overheid hun ouders niet heeft geholpen. Daarmee zijn meerdere generaties in het aardbevingsgebied ernstig tekort gedaan en hebben zij het vertrouwen in de overheid verloren. Wij kunnen hen geen tien jaar van hun leven teruggeven. Maar we kunnen wel deze laatste kans benutten om het beter te doen.”

50 maatregelen
Het kabinet neemt de aanbevelingen van de parlementaire enquêtecommissie over, en heeft deze uitgewerkt in 50 concrete maatregelen. Het kabinet legt wettelijk vast dat het jaarlijks verantwoording aflegt over de voortgang. Dit gebeurt in een Staat van Groningen. Ook komt er ieder half jaar een gesprek in Groningen over de voortgang en benodigde acties.

Betere schadeafhandeling
De maatregelen gaan over verschillende onderdelen, zoals de afhandeling van schade. Enkele van deze maatregelen om de schadeafhandeling milder, makkelijker en menselijker te maken zijn:

Het gebied waar bewoners niet hoeven aan te tonen dat aardbevingsschade door gaswinning komt, wordt vergroot. Ook wordt wettelijk vastgelegd dat dit gebied wel groter, en niet kleiner gemaakt kan worden.
Onderzoeken naar de schadeoorzaak bij schades lager dan € 40.000 stoppen.
Het IMG, de organisatie die schade afhandelt, krijgt geld om knelpunten op te lossen. Bijvoorbeeld aan de randen van het gebied waar het ene huis wel schade vergoed krijgt, en de buren niet.

Versterken van hele straten, buurten of dorpen
Voor de versterking van woningen worden ook maatregelen genomen. Enkele voorbeelden om ook het versterken milder, makkelijker en menselijker te maken:

• Straten, buurten of dorpen worden zoveel mogelijk in één keer aangepakt.
• We pakken de ontstane verschillen aan.
• De bewonersbegeleiders van de NCG krijgen per casus € 50.000 mandaat om bewoners te helpen en beslissingen te nemen.
• Vergoeding voor eigen tijd van bewoners in versterking

Verduurzamen
Het kabinet neemt maatregelen om Groningen met voorrang te verduurzamen om zo de energiearmoede in het aardbevingsgebied aan te pakken. Woningen die nog versterkt moeten worden, worden waar dat kan tegelijkertijd gereedgemaakt om op een later moment aardgasvrij te worden. Voor andere woningen in het gebied komt extra geld bovenop al bestaande landelijke regelingen.

Bouwen aan welzijn en sociaal herstel
De negatieve gevolgen van de gaswinning gaan verder dan schade aan gebouwen en individuele mensen. Ze raken een hele regio. De overheid heeft de mensen in het gaswinningsgebied als individu én als collectief tekort gedaan. Het kabinet wil zich langjarig committeren om te herstellen wat in zestig jaar is geschaad. Zo gaan we proberen om in een generatie (30 jaar) bijvoorbeeld de werkgelegenheid en de schooluitval naar het landelijk gemiddelde te brengen. Ook komt er meer aandacht voor psychosociaal herstel. Zo krijgen alle aardbevingsgemeenten aardbevingscoaches om mensen met problemen te ondersteunen.

Bouwen aan economisch perspectief
Daarnaast investeert het kabinet in economisch perspectief voor de langere termijn. Dat gaat dan om duurzame energie, gezondheid, ondersteuning van het mkb en het ontwikkelen van Groningen tot landbouwregio van de 21e eeuw. Een ander plan is om fors in te zetten op waterstof en ook wil het kabinet dat ten minste 33% van de nog aan te leggen capaciteit voor Wind op Zee zal aanlanden in de provincie Groningen. Wat betreft gezondheid ligt de focus onder meer op het aantrekken van medisch specialistische opleidingen, het ontwikkelen van nieuwe opleidingen en trainingen, het oprichten van gezondheidshuizen waarin preventieve en curatieve zorg samenkomen, en verbetering van e-health-toepassingen. Ook moet Groningen zich via hoogwaardige, voedingsrijke (eiwit)gewassen tot landbouwregio van de 21e eeuw ontwikkelen. Duurzame productie van gezonde voeding zal hierin een belangrijke rol spelen.

Investeren in hele generatie
De totale kosten van de bestaande en nieuwe maatregelen voor de Rijksoverheid zijn ruim € 22 miljard. De uitgaven zijn bedoeld voor een hele generatie en zijn daarom verdeeld over 30 jaar. Het kabinet gaat er vanuit dat de ruim € 22 miljard voldoende is om de plannen te realiseren.

Stoppen gaswinning
In oktober dit jaar, uiterlijk volgend jaar stopt de gaswinning in Groningen. Dat is niet alleen nodig voor de veiligheid, maar ook noodzakelijk voor het psychosociaal herstel van bewoners in het aardbevingsgebied.

Toespraak minister-president Rutte bij de presentatie van de kabinetsreactie op het rapport 'Groningers boven gas';

'Dames en heren, welkom.

Op 24 februari verscheen het rapport van de parlementaire enquêtecommissie Aardgaswinning Groningen, Groningers boven gas. Die presentatie kwam snoeihard binnen. En dat gevoel is niet minder geworden nu we als kabinet het rapport goed hebben kunnen lezen en tot ons laten doordringen. Integendeel.

Alleen al de persoonlijke getuigenissen waar het rapport vol mee staat, snijden je door de ziel. Zoals Susan Top, jarenlang betrokken bij het Groninger Gasberaad. Zij zei:

‘Ik heb heel veel […] mensen jaren geleden leren kennen als heel stabiele, nuchtere en redelijke mensen. In de loop van de jaren zag ik ze gewoon verbitterd raken, boos worden, verdrietig, geëmotioneerd. Het werden gewoon andere mensen.’

Dat zijn rauwe woorden, het zijn harde woorden, het zijn ook rake woorden. Het rapport staat er vol mee. Het zijn ook de woorden en verhalen die ik zelf hoor, elke keer als ik hier ben. Dus heeft de enquêtecommissie gelijk als zij zegt dat de inwoners van het aardbevingsgebied in Groningen en Noord-Drenthe decennialang in de steek zijn gelaten, dat zij te weinig zijn gehoord en dat hun belangen ondergeschikt zijn gemaakt aan een financieel belang van Nederland.

Dat is de strekking van het enquêterapport en die onderschrijven we vandaag zonder reserve in de kabinetsreactie. De machine van de gaswinning denderde maar door en daardoor zijn niet alleen huizen, maar ook levens van mensen beschadigd. Daarvoor bied ik vandaag namens het kabinet excuses aan – hier in Groningen. Waar anders?

Het enquêterapport is indringend en de aanbevelingen laten aan duidelijkheid niets te wensen over. Er is inderdaad sprake van een ereschuld. Daar kunnen en willen we niet omheen. En die schuld moet worden ingelost. Het moet anders en het moet beter. En met alleen de mededeling dat we de conclusies en aanbevelingen van het rapport omarmen – wat overigens wel zo is – is niemand hier geholpen. Wat nodig is, zijn concrete acties en verbeteringen in de huidige manier van werken.

Daarover hebben we de afgelopen weken intensief gesproken – met elkaar, maar vooral ook met de mensen die het betreft. Dus met de mensen hier – met de inwoners en de bestuurders in het gebied zelf. Hans Vijlbrief voorop, maar ook andere leden van het kabinet, waaronder ikzelf – we hebben dat gesprek gezocht en gevoerd en dat stopt niet vandaag. Ik hoop heel erg dat dat hier in het aardbevingsgebied ook zo wordt ervaren. Omdat we als kabinet heel goed beseffen dat dit de laatste kans is het goed te doen voor de inwoners van het gaswinningsgebied. Het komt er op nu aan.

We staan hier met de pet in hand. We kunnen al het leed uit het verleden niet weg nemen. We kunnen niet terugdraaien wat sinds het begin van de aardgaswinning mis is gegaan. Maar we zijn wel vastbesloten het anders te gaan doen. In nauw overleg met de mensen hier. En dat betekent een commitment van jaren, een aanpak voor een hele generatie. Wat in zestig jaar is misgegaan, is niet met een pennenstreek opgelost. En ook niet met een papieren kabinetsreactie.

En nu hoor ik de Groningers binnen en buiten deze zaal bijna hardop denken: ‘Daar gaan we weer.’ ‘Nog meer mooie woorden, nog meer goede bedoelingen.’ Ik snap die scepsis. Ik snap het wantrouwen. En ik realiseer me, wij als kabinet realiseren ons: we moeten het niet alleen zeggen, maar laten zien. En dat is precies waar het vandaag over moet gaan. Over het hoe, over het wat en over het geld.

Het gaat voor alles over schadeherstel en versterking – dat moet veel sneller, veel minder juridisch en veel minder bureaucratisch. Elke keer als hier ben, is dat ook het eerste dat ik hoor: ‘Regel dat!’ Het gaat over investeren in mentale gezondheid van mensen, in publieke voorzieningen en in de sociale kracht van stad en ommeland. En het gaat over een sterkere en duurzame economie en werkgelegenheid. Kort gezegd gaat het dus over toekomstperspectief voor de mensen die hier wonen. Het perspectief dat er zo lang voor zoveel inwoners niet of onvoldoende is geweest.

Dat is de ereschuld die we moeten inlossen. Groningers boven gas! En daarmee geef ik het woord aan Hans Vijlbrief die de hooflijnen van de kabinetsreactie zal schetsen.'

Rutte maakt excuses aan Groningen, 22 miljard voor de regio: ‘Dit is onze laatste kans om het goed te doen’ https://t.co/7p4C2S6ua6 Minder stroom gebruikt en gas en nu bij betalen! Bedankt maar ga wat anders doen a.u.b. en ga geen les geven

— Ronald Groeneveld (@RonaldGroeneve2) April 25, 2023

Ook in de maandelijkse Eenvandaag Ipsospeiling is BoerBurgerBeweging (BBB) nu virtueel de grootste partij van Nederland. Voor het eerst in 6 jaar moet de VVD haar koppositie in de Ipsospeilingen afstaan aan een andere partij.

BBB heeft op dit moment 1 zetel in de Tweede Kamer. Daar zouden als er nu gestemd wordt volgens deze peiling maar liefst 29 zetels bijkomen. 

Caroline van der Plas heeft stemmen van een breed scala aan partijen 'afgepikt', voornamelijk van rechts. Haar kiezers komen vooral van de VVD, de PVV en het CDA, maar ook een deel SP-kiezers zijn overgestapt naar BBB.

De BBB (30) en de VVD (26) steken met het aantal zetels ver boven de rest uit, na hen komt een groepje dat rond de 11 zetels staat. Naast de PVV (11) zijn dat GroenLinks (12), de Partij voor de Dieren (11), de PvdA (10) en D66 (10).

Partij voor de Dieren haalt gewoon 11 zetels in de laatste peiling en is even groot als de PVV. Wie had het ooit gedacht? #eenvandaag #1vandaag #peiling #zetelpeiling pic.twitter.com/kQXyEF08ur

— Ernesto Herrera (@ErnestoHGF) April 25, 2023

Ook in peiling EenVandaag is VVD voor het eerst in zes jaar toppositie kwijt pic.twitter.com/SusmCgHwB4

— Jaap Jansen (@JaapJansen) April 25, 2023

Nieuwste peiling van @EenVandaag en @IpsosNL:
VVD: 26 (-1)
D66: 10 (-2)
PVV: 11 (-1)
CDA: 6 (-1)
SP: 8 (+1)
PVDA: 10 (-2)
GL: 12 (+1)
FVD: 4
PVDD: 11 (+3)
CU: 5 (+1)
VOLT: 5 (+1)
JA21: 5 (-1)
SGP: 3
DENK: 3
50P: 0 (-1)
BBB: 30 (+2)
BIJ1: 1

T.o.v. maarthttps://t.co/4ajrUFmHgm

— EenVandaag Opiniepanel (@Opiniepanel) April 25, 2023

De peiling van Peil.nl van afgelopen zondag kent een aantal duidelijke verschillen, de volgorde is min of meer hetzelfde.

VVD met 17 zetels op laagste score sinds 2009. Minder dan de helft van de omvang van BBB.
Steun voor de regering ook op laagste stand sinds aantreden. Nog maar 30% hoopt dat kabinet de rit uit zit.https://t.co/hDd8giPEP2 pic.twitter.com/DNIGxtXz7B

— Maurice de Hond (@mauricedehond) April 23, 2023

In de playoffs in de Noord-Amerikaanse basketbalcompetitie NBA was het maandagavond relatief rustig. Er werden twee wedstrijden gespeeld, maar die waren allebei wel spannend en één van de wedstrijden leverde een bijzondere prestatie op.

Miami Heat - Milwaukee Bucks (2-1)
Giannis Antetokounmpo was terug na zijn blessure en samen met Brook Lopez ging hij de Bucks gelijk voor in de strijd, met prima resultaat. Miami hield de schade redelijk beperkt, maar in Q3 liepen de Bucks toch wat verder weg naar vijftien punten voorsprong. Uiteraard gaf de Heat niet op en met een indrukwekkende run in Q4 trokken ze de stand weer gelijk, waarna Jimmy Butler en Bam Adebayo Miami de winst (119-114) én matchpoint in de serie bezorgden. Butler speelde sowieso de wedstrijd van zijn leven: hij kwam tot 56 punten en noteerde ook nog eens negen assists.

Game 5: Woensdagavond 26 april, 03.30u (NL); Milwaukee Bucks - Miami Heat

Los Angeles Lakers - Memphis Grizzlies (2-1)
De Grizzlies begonnen goed, maar de Lakers kwamen in Q2 op dreef en namen in rap tempo een mooie voorsprong. Die werd echter opgevolgd door een bijna geheel droge run, waarna de Grizzlies weer op gelijke hoogte kwamen. Vanaf dat moment, eigenlijk de hele tweede helft, ging het nagenoeg continu gelijk op. Desmond Bane zette de Grizzlies met een paar tellen op de klok op voorsprong, maar in de laatste seconde werkte LeBron James 104-104 op de borden: overtime. Daarin hadden de Lakers net de overhand en James, Anthony Davis en Dennis Schröder leidden hun ploeg naar een 117-111 zege en 3-1 voorsprong in de serie.

Game 5: Woensdagavond 26 april, 01.30u (NL); Memphis Grizzlies - Los Angeles Lakers

Josef Cerny heeft de proloog van de Ronde van Romandië gewonnen. De Tsjechische wielrenner was in de proloog over 6,8 kilometer gewonnen. De renner van Soudal-QuickStep was net iets sneller dan wereldkampioen Tobias Foss en zijn ploeggenoot Remi Cavagna.

Op het biljartvlakke tijdritparcours van 6,8 kilometer reed Josef Cerny naar een tijd van zeven minuten en 25 seconden en was daarmee drie tienden van een seconden sneller dan wereldkampioen Tobias Foss. Ook Remi Cavagna,de ploeggenoot van Cerny, kwam nog dicht maar kwam uiteindelijk één seconde te kort voor de dagzege.

Voor Rui Costa verliep de tijdrit minder goed. Na één seconden kon de Portugees al zijn ambitie opbergen nadat zijn voorblad afbrak van zijn fiets. Hij zou de tijdrit wel uitrijden, maar kwam bijna op vijf minuten van Cerny binnen en zou laatste worden.

Results powered by FirstCycling.com

Reizigers worden donderdag koninklijk onthaald op Rotterdam Centraal. Vanwege het bezoek van koning Willem-Alexander en de koninklijke familie aan de stad op 27 april is het station helemaal versierd.

In de dagen ervoor maken we Rotterdam al warm voor Koningsdag. In de pop-up winkel bij perron 2 kunnen ‘Kings & Queens’ een staatsieportret van zichzelf laten maken tot en met 26 april. In de stationshal zijn tien portretten groot te zien.

In de stationshal staat ook een grote troon waar iedereen zichzelf als een King of Queen op de foto kan zetten. "Het feest begint al op het station", zegt stationsmanager Marion Hooglander. “Er staat een grote oranje troon in het station waar reizigers geheel in stijl op de foto kunnen.”

Ook op Station Blaak is de groen/oranje versiering aangebracht en wordt extra personeel ingezet. NS rijdt op Koningsdag een speciale Oranjedienstregeling met extra én langere treinen. Zo rijden er extra treinen van en naar Breda vanwege het 538 Koningsdagfeest.

Ook op Koningsnacht rijden er op een aantal trajecten meer en langere treinen. Er staan veel extra medewerkers klaar om reizigers op weg te helpen en treinen en stations schoon te houden. De speciale Oranjedienstregeling is verwerkt in de NS Reisplanner. Kijk voor meer praktische en regionale informatie op NS.nl/koningsdag.

Normaal gesproken is uw redacteur van dienst niet zo scheutig met foto's van zichzelf, maar deze uitgelezen kans kon uw Frontpage Koningin niet laten liggen natuurlijk  

Staatsieportret Frontpage Koningin

Cult of the Lamb heeft deze week een grote gratis update gekregen genaamd 'Relics of the Old Faith'. De update voegt veel content toe zoals nieuwe relieken, gebouwen, vijanden en spelmodi. Verder is er ook een nieuwe post-game verhaallijn, iets dat volgens fans broodnodig was.

Cult of the Lamb is een indie-hit die vorig jaar uitkwam. In deze geinige roguelike ben je de leider van je eigen sekte. Je dient deze sekte zo groot mogelijk te maken en rivaliserende sektes te vernietigen. De game is beschikbaar voor alle consoles en pc.

TODAY IS THE DAY! 🎊
This Free Major Content Update is HUGE.
Relics of the Old Faith is out NOW! 🔮
🙏🙏🙏🙏🙏
Join the Cult at our lowest price EVER 35% off! pic.twitter.com/HgZqWlAZrR

— Cult of the Lamb 🐑 👑 (@cultofthelamb) April 24, 2023

Honkai: Star Rail, de free-to-play turn-based JRPG van ontwikkelaar miHoYo (bekend van Genshin Impact) is nu beschikbaar voor pc en mobieltjes. De game komt morgen ook uit voor PS4 en PS5. Honkai: Star Rail is verder een sci-fi avontuur en een live-service game die de komende jaren van veel updates wordt voorzien.

Honkai: Star Rail bevat net als Genshin Impact een 'gacha'-spelsysteem. Om nieuwe personages en speciale wapens te krijgen moet je 'wensen' spenderen die je in-game verdient of door echt geld uit te geven. Bekijk de launchtrailer hieronder.

Afterimage is vanaf vandaag beschikbaar voor alle consoles en pc. De eerste game van Chinese ontwikkelaar Aurogon Shanghai is een 2D-actie game met een metroidvania structuur. De handgetekende achtergronden zijn in ieder geval mooi.

De game speelt zich een aantal jaar na 'The Razing' af, een catastrofaal evenement dat de mensheid bijna in zijn volledigheid heeft vernietigd. De laatste overgebleven menselijke nederzettingen worden nu alleen door mysterieuze monsters aangevallen. Je speelt als Renee, een vrouw met geheugenverlies (natuurlijk) die de monsters probeert tegen te houden en achter de oorzaak van de ramp probeert te komen.

De rechtbank Overijssel oordeelt dat de Staat onrechtmatig handelde tegen 2 gedupeerde ouders van de toeslagenaffaire. De Staat hield bij de vaststellingsbesluiten en de terugvorderingsbesluiten over de jaren 2008 tot en met 2015 geen rekening met het evenredigheidsbeginsel. De Staat is aansprakelijk voor de schade die daardoor voor de 2 gedupeerde ouders ontstond. De rechtbank wijst de vordering over 2005 en 2006 af.

Onvoldoende rekening gehouden met gevolgen
De twee ouders stelden de Staat aansprakelijk voor schade die zij zouden hebben geleden door vaststellings- en terugvorderingsbesluiten met betrekking tot de kinderopvangtoeslag in de periode 2008 tot en met 2015. De rechtbank is van oordeel dat de 2 ouders voldoende hebben onderbouwd dat in die besluitvorming tegen hen onvoldoende rekening is gehouden met de gevolgen die deze besluitvorming voor hen had. Van de Staat had 'ten minste' verwacht mogen worden dat hij inzichtelijk had gemaakt op welke wijze hij met de gevolgen van zijn besluitvorming voor de ouders rekening had gehouden. Dit heeft de Staat echter nagelaten. Dit is in strijd met het evenredigheidsbeginsel.

Verjaring en ontvankelijkheid
Als gevolg van de rechtspraak van de hoogste bestuursrechter, vond er tot 23 oktober 2019 geen evenredigheidstoets van die besluiten plaats. Er is geen sprake van verjaring nu de ouders pas op zijn vroegst vanaf 23 oktober 2019 hadden kunnen weten dat in deze besluitvorming ten onrechte geen rekening is gehouden met het evenredigheidsbeginsel. De rechtbank passeert verder de ontvankelijkheidsverweren van de Staat en het verweer dat de ouders geen belang hebben bij hun vordering. Daarbij overweegt de rechtbank onder meer dat de rechtsgang bij de bestuursrechter onvoldoende rechtsbescherming bood, zodat deze ouders bij de civiele rechter alsnog om rechtsbescherming kunnen vragen.

Vordering 2005 en 2006 afgewezen
De rechtbank wijst de vordering over de jaren 2005 en 2006 af. Volgens de ouders zou de Staat ten onrechte geen besluit hebben genomen op aanvragen voor kinderopvangtoeslag over deze jaren. De rechtbank oordeelt dat het enkele niet (tijdig) nemen van een besluit als zodanig nog geen onrechtmatig handelen oplevert. De ouders hebben daarnaast onvoldoende bijkomende omstandigheden gesteld die het niet tijdig beslissen onrechtmatig zouden kunnen maken.

Op dinsdagochtend 25 april is een 41-jarige man in Polen aangehouden op verdenking van betrokkenheid bij het projecteren van teksten op het Anne Frankhuis. De beelden van de projectie op 6 februari van dit jaar, zijn verspreid via telegramgroepen en werden snel wereldwijd gedeeld. In de beelden zouden discriminatoire teksten worden gezongen. De projectie zorgde voor geschokte reacties in de samenleving. Door zowel het Anne Frank Huis als Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) is aangifte gedaan.

Na de projectie is de Amsterdamse recherche een onderzoek gestart waarbij de verdachte al vrij snel in beeld is gekomen. Vervolgens is gebleken dat de verdachte meteen na de projectie naar Polen zou zijn vertrokken. Gedurende het onderzoek is er intensief contact geweest met de Poolse autoriteiten. Maandag 24 april is een delegatie van het Amsterdamse rechercheteam afgereisd naar Polen. Deze delegatie is aanwezig geweest bij de doorzoeking van de woning en aanhouding van de verdachte. De Amsterdamse Officier van Justitie heeft de overlevering van de verdachte aan de Poolse autoriteiten verzocht. Daarover zal later een beslissing worden genomen.

leestip: 'Burgeronderzoekers ontmaskeren verdachte achter antisemitische leus op Anne Frank Huis'https://t.co/3aJRF75AZv

— Daniël Verlaan (@danielverlaan) April 25, 2023

Uit DNA-onderzoek blijkt dat de drie alpaca's die eind vorige maand in het Noord-Brabantse Haps dood werden aangetroffen, zijn doodgebeten door een hond. Eerder gingen de eigenaar van de dieren en een dierenarts er vanuit dat het het werk was van een wolf. Ook blijken andere dieren in Nederland, waaronder schapen, een geit, een kalf en een veulen door een hond te zijn doodgebeten. Meer hierover bij  RTLNieuws.

Onder meer drie alpaca's, een veulen, een geit en meerdere schapen bleken na onderzoek te zijn gebeten door een hond. https://t.co/C2bTM7kbLF

— RTL Nieuws (@RTLnieuws) April 25, 2023

De Amerikaanse president Biden heeft zich zojuist formeel kandidaat gesteld voor een tweede termijn. Hij bevestigde zijn kandidatuur met een videoboodschap. Als hij de herverkiezing wint, zou de heer Biden, nu al de oudste Amerikaanse president ooit, 82 zijn bij zijn tweede inauguratie en 86 wanneer zijn ambtsperiode afloopt. 

Eerdere berichtgeving: De verwachting was groot dat de zittende president van de Verenigde Staten Joe Biden zich vandaag kandidaat zou stellen voor de komende presidentsverkiezingen in 2024. Hij is de oudste presidentskandidaat ooit in de geschiedenis van de Verenigde Staten. Meer hierover bij WNL.

Premier Mark Rutte en staatssecretaris Hans Vijlbrief (Mijnbouw) zullen vanmiddag om 14.00 uur de officiële kabinetsreactie geven op de parlementaire enquête over de gaswinning in Groningen.

Het kabinet zal in Groningen naast het aanbieden van excuses een pakket van vijftig maatregelen presenteren om de provincie er weer bovenop te helpen, volgens Vijlbrief. Eén van deze maatregelen is dat het voor Groningers gemakkelijker wordt om schade aan hun woning te verhalen.

Over het geldbedrag dat daarmee gemoeid is, de zogeheten ereschuld, zijn de partijen het oneens. Groningen vroeg om 30 miljard euro, maar het kabinet wilde volgens de NOS tot een bedrag van 20 miljard euro gaan voor de provincie. Vanmiddag zal duidelijk worden welk bedrag uiteindelijk naar Groningen gaat. Meer hierover bij WNL.

Voor de rallyliefhebbers keren we even terug naar het weekeinde, want op de Kroatische wegen werd de vierde wedstrijd van het wereldkampioenschap verreden. De Rally van Kroatië ging echter vooral over iets anders: de tragische dood van Craig Breen, de week voor het evenement. De nummer zes in het WK verongelukte tijdens een trainingsrit in Kroatië en tijdens het weekeinde stond men uiteraard uitgebreid stil bij zijn overlijden.

Op dag één verloren Toyota-coureurs Sebastien Ogier en Kalle Rovanperä de nodige tijd door een lekke band op precies dezelfde plek: Ogier had de band, samen met navigator Vincent Landais, in een ruime minuut vervangen, Rovanperä en navigator Jonne Halttunen hadden dik twee minuten nodig. De Belgische Hyundai-coureur Thierry Neuville ging met Martijn Wydaeghe aan de leiding na dag één, voor Welshman Elfyn Evans met Scott Martin in de Toyota (+5,7), Ford-duo Ott Tänak/Martin Järveoja (+30,0) en de Hyundai van Esapekka Lappi en Janne Ferm (+33,4).

Op de zaterdag reed Neuville prima de ochtend door, waarbij hij zijn voorsprong zonder problemen kon behouden...tot de elfde proef. De Belg maakte een foutje, gleed tegen een stuk beton en een boom en in één klap was zijn rally klaar. Evans nam zo de leiding over en wist die uit te breiden naar 25,4 seconden op Tänak. Lappi volgde op 55,4 seconden en Ogier stond met Rovanperä op de vierde en vijfde plek: +1:49 en +1:51 minuten achter Evans, respectievelijk.

Zondag kende Neuville even een lastig momentje, maar hij hield de boel netjes onder controle en wist voor het eerst in zo'n anderhalf jaar weer eens een overwinning te pakken. Op 27,0 seconden ging de tweede plek naar Tänak, terwijl de derde plek op 58,6 seconden naar Lappi in de met Ierse kleuren uitgedoste Hyundai ging.

Goede morgen!

Het lijkt er vandaag beter uit te gaan zien dan men eerder deed vermoeden. Lokaal kan er een buitje vallen deze ochtend en is de zon zo nu en dan te zien. De temperaturen liggen momenteel zo tussen de 4 en 6 graden, rond de Veluwe is het met 2-3 graden wat kouder. De temperatuur zal uiteraard wel stijgen maar niet naar normale waarden, het wordt ongeveer 10 graden. Ook vanmiddag kan er een buitje vallen maar is er ook zon. De matige wind komt uit het noordwesterwind.

Vanavond en vannacht klaart het op en wordt het nog even fris met temperaturen rond het vriespunt. Ook morgen is het met 9 graden nog fris, Koningsdag verloopt met 13 graden een stuk warmer, vanaf vrijdag zal de lente dan echt aanbreken met temperaturen tussen de 14 en 17 graden en weinig neerslag. Nog heel even doorbijten dus!

Tot morgen!

Een bloesem in volle bloei in Kempen, Duitsland (Foto: Pukeko)

Jouw foto of filmpje bij het weerbericht? Deze is te mailen via weer@fok.nl of up te loaden via ons fotoforum. Vermeld bij de foto waar deze ongeveer is gemaakt.

Meepraten over het weer? Dat kan op ons weerforum waar de atmosfeer op ontploffen staat:
WKN - De atmosfeer staat op ontploffen.
Of uiteraard in de reacties onder het weerbericht.

In het eerste kwartaal van 2023 hebben bijna 6,9 duizend mensen een eerste asielverzoek in Nederland ingediend. Dat is bijna 36 procent minder dan in het laatste kwartaal van 2022, maar 7 procent meer dan in hetzelfde kwartaal van 2022. Het aantal nareizigers dat naar Nederland kwam, steeg met 23 procent vergeleken met het laatste kwartaal van 2022. Dat meldt het CBS op basis van de nieuwste asielcijfers van Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).

In het eerste kwartaal van 2023 dienden 6 910 asielzoekers een eerste asielverzoek in. Dat is 3 835 minder dan het kwartaal ervoor, maar 460 meer dan in het eerste kwartaal van 2022. De meeste asielzoekers kwamen uit Syrië. Andere nationaliteiten die vaak een verzoek deden zijn Jemenieten en Somaliërs. Hoewel Syriërs de grootste groep asielzoekers vormen, daalde het aantal asielverzoeken vergeleken met het laatste kwartaal van 2022 (-63 procent). Ook daalde het aantal asielverzoeken van mensen met de Turkse nationaliteit (-32 procent).

Meer Syrische en Turkse nareizigers
In het eerste kwartaal van 2023 kwamen 1 895 nareizigers naar Nederland. Dit zijn er 320 meer dan het kwartaal daarvoor, maar 675 minder dan in het eerste kwartaal van 2022. De meeste nareizigers kwamen uit Syrië (1 085) en Turkije (265). Andere nareizigers komen onder andere uit Eritrea en Jemen. Vergeleken met het laatste kwartaal van 2022, kwamen vooral meer Syrische (+ 320) en Turkse (+50) nareizigers naar Nederland.

Internationale ontwikkelingen
In het eerste kwartaal deden 105 Oekraïners een eerste asielverzoek; dit is ongeveer een derde van het aantal in het vierde kwartaal van 2022. Ook deden 90 mensen met een Russische nationaliteit een eerste asielverzoek. Dat is minder dan in het vierde kwartaal van 2022, toen waren dat er nog 225.

De meeste Oekraïners die vanaf het begin 2022 vanwege de oorlog naar Nederland kwamen, kregen tijdelijk bescherming door de Richtlijn Tijdelijke Bescherming van de Europese Unie en mogen tot 4 maart 2024 in Nederland blijven. Door deze regeling hoeven Oekraïners geen asielprocedure te doorlopen. Een aantal Oekraïners bleek niet onder deze richtlijn te vallen, en moet toch een asielprocedure doorlopen. Hun asielverzoek wordt met terugwerkende in de maand van hun registratie in Nederland geteld. De voorlopige cijfers van het CBS kunnen hierdoor afwijken van de cijfers van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).

In 2022 zijn ruim 8,2 duizend mensen aan COVID-19 overleden. Dat waren er veel minder dan in de twee jaren daarvoor, toen 19,6 duizend (2021) en 20,2 duizend (2020) mensen deze ziekte als doodsoorzaak hadden. De sterfte aan andere groepen doodsoorzaken was juist hoger dan de twee voorgaande jaren, behalve aan nieuwvormingen (vooral kanker). Er overleden vooral meer mensen aan ziekten van de ademhalingsorganen. Dat meldt het CBS op basis van voorlopige maandcijfers van de doodsoorzaken.

Van de 170 duizend inwoners van Nederland die in 2022 zijn overleden, ging het bij iets meer dan de helft om nieuwvormingen (28 procent) of hart- en vaatziekten (23 procent) als doodsoorzaak. Daarna komen psychische stoornissen en ziekten van het zenuwstelsel, waartoe onder andere dementie en de ziekte van Alzheimer behoren (13 procent), en ziekten van de ademhalingsorganen (8 procent). Aan een niet-natuurlijke doodsoorzaak overleed 6 procent en 5 procent stierf aan COVID-19. De cijfers zijn voorlopig.

Om de doodsoorzaakcijfers per jaar beter te vergelijken zijn de cijfers ook gestandaardiseerd. Zo wordt rekening gehouden met de bevolkingsgroei en de vergrijzing. Deze cijfers geven voor bijna alle groepen doodsoorzaken een vergelijkbaar beeld. Bij nieuwvormingen is na standaardisatie de langjarige dalende trend te zien. (zie ook: 54 procent sterfgevallen in 2019 door kanker of hart- en vaatziekten).

Kwart meer overledenen aan ziekten van de ademhalingsorganen
Terwijl in 2022 minder mensen aan COVID-19 overleden, was de sterfte aan verschillende groepen van doodsoorzaken juist hoger dan het jaar ervoor. Er overleden in 2022 meer mensen aan ziekten van de ademhalingsorganen (+27 procent) en aan psychische stoornissen en ziekten van het zenuwstelsel (+10 procent). Ook de sterfte aan niet-natuurlijke doodsoorzaken nam toe (+13 procent), vooral door een toename in het overlijden aan een accidentele val. Ook was er een lichte stijging in het aantal sterfgevallen door hart- en vaatziekten (+4 procent). Verder was het aantal overlijdens aan overige natuurlijke doodsoorzaken iets hoger. Dit is een zeer diverse groep doodsoorzaken, waar ouderdom bijvoorbeeld onder valt.

In 2022 was er zowel van half maart tot half mei als vanaf half december een griepgolf, terwijl er in 2021 geen griepgolf was (RIVM).Dit kan mede van invloed zijn geweest op de hogere sterfte aan ziekten van de ademhalingsorganen, hart- en vaatziekten en psychische stoornissen en ziekten van het zenuwstelsel.

Afname COVID-19-sterfte vanaf tweede kwartaal
In het eerste kwartaal van 2022 overleden gemiddeld bijna 1 200 mensen per maand aan COVID-19. Daarna daalde de COVID-19-sterfte naar gemiddeld iets meer dan 500 sterfgevallen per maand.

De sterfte aan hart- en vaatziekten en aan ziekten van de ademhalingsorganen kent een seizoenpatroon; in de winterperiode (het eerste en vierde kwartaal) overlijden meer mensen aan deze ziekten. Dat geldt in iets mindere mate ook voor de sterfte aan psychische stoornissen en ziekten van het zenuwstelsel, waartoe onder andere dementie en de ziekte van Alzheimer behoren.

Tijdens griepgolven is de sterfte aan deze drie groepen doodsoorzaken ook vaak verhoogd. In het tweede kwartaal van 2022 overleden bijvoorbeeld meer mensen aan ziekten van de ademhalingsorganen dan in dezelfde periode van 2021, toen er geen griep was.

Sterfte aan COVID-19 lager dan de oversterfte
In 2022 overleden 14,5 duizend meer mensen dan verwacht (zie: 2022 derde jaar op rij met oversterfte). Deze oversterfte is hoger dan de sterfte aan COVID-19 van 8,2 duizend. In de twee voorgaande jaren was het andersom. Over de gehele pandemie gezien is de COVID-19 sterfte met 48,0 duizend overledenen iets hoger dan de oversterfte (45,8 duizend).

De perioden met oversterfte in 2020 en in 2021 vielen grotendeels samen met een relatief hoge sterfte aan COVID-19. In 2022 was er minder oversterfte dan in de twee voorgaande jaren, en viel deze ook niet steeds samen met relatief hogere COVID-sterfte. Wel waren er door het jaar heen veel meer weken met oversterfte. Mogelijk spelen ook hier de twee griepgolven een rol. Pas vanaf eind maart was er wekelijks oversterfte. Half maart begon een griepepidemie die dertien weken duurde. Vanaf half december 2022 kwam er opnieuw een griepepidemie.

Sars-COV-2 ( Beeld Pixabay)

Voorafgaand aan een bijeenkomst van de VN-Veiligheidsraad onder voorzitterschap van de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov hebben de EU-landen duidelijke kritiek geuit. Door dit debat te plannen, probeert Rusland zichzelf af te schilderen als een verdediger van het VN-Handvest en multilateralisme. "Niets is minder waar. Het is wrang", zei Olof Skoog, ambassadeur van de Europese Unie bij de Verenigde Naties, in New York. Iedereen weet dat Rusland de basisregels van de Verenigde Naties schendt door oorlog te voeren in Oekraïne.

De bijeenkomst van het machtigste VN-orgaan was door Rusland gepland met het oog op zijn voorzitterschap van de Raad. Met betrekking tot de Russische aanvalsoorlog in Oekraïne werd de sessie getiteld 'Effectief multilateralisme door de beginselen van het Handvest van de Verenigde Naties te verdedigen' door veel landen gezien als een provocatie. Moskou klaagde op zijn beurt dat de VS geen visa afgeven aan Russische journalisten om Lavrov te vergezellen naar New York.

De 'Oekraïne-kwestie' kan niet los worden gezien van geopolitieke ontwikkelingen, waarbij de NAVO jarenlang de veiligheid van Rusland in de regio bedreigt, stelde Lavrov tijdens de vergadering van de VN-Veiligheidsraad in New York. "Het gaat erom hoe internationale betrekkingen in de toekomst vorm zullen krijgen: of door een solide overeenstemming op te bouwen op basis van een belangenafweging, of door de suprematie van Washington agressief en grillig te pushen", zei Lavrov. 

Het graspollenseizoen komt geleidelijk op gang en de eerste grassoorten, zoals de grote vossenstaart, beginnen te bloeien. Het pollen van gras is zeer sterk allergeen en veroorzaakt bij ongeveer 2 miljoen Nederlanders hooikoortsklachten. Op dit moment bloeien ook nog de berken massaal en het sterk allergeen pollen veroorzaakt bij zo’n 1 miljoen Nederlanders klachten.

Het weer speelt een grote rol in de mate waarin overlast wordt ervaren. De komende dagen is het vrij koud voor de tijd van het jaar en dit remt de ontwikkeling en bloei van het gras wat af. Bovendien komt het tot buien en buien zorgen niet alleen voor een schonere lucht, maar ook voor een vochtige bodem. Daardoor kan het gras de komende tijd goed groeien en bloeien. Als dan de temperaturen stijgen, vanaf Koningsdag, dat zal de groei en bloei van gras goed op gang komen. De hooikoortsklachten nemen dan ook duidelijk toe.

Piek hooikoortsseizoen
Halverwege mei is het boompollenseizoen voorbij en kunnen mensen die last hebben van boompollen opgelucht ademhalen. Richting het midden van mei zullen steeds meer grassoorten beginnen te bloeien en in de tweede helft van mei en in juni vindt normaal gesproken de piek van het hooikoortsseizoen plaats.

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) maakt proces-verbaal op tegen 4 handelaren op een curiosamarkt in de provincie Brabant. Zij boden zondag 23 april onder andere opgezette beschermde dieren en beschermde dieren op sterk water te koop aan, maar konden niet aantonen dat zij die dieren legaal in hun bezit hadden gekregen. NVWA-inspecteurs namen in totaal 12 dieren en voorwerpen in beslag.

Op de markt boden handelaren allerlei 'curiosa' aan. Tussen de koopwaar troffen inspecteurs diverse opgezette beschermde dieren aan, zoals een bosuil, een sperwer, een cobra en een Ambonese doosschildpad. De verkopers konden de legale herkomst ervan niet aantonen. Hetzelfde gold voor een aantal beschermde dieren op sterk water: een python, een baby madagaskardaggekko, en 4 doornstaartagamen. Daarnaast stuitten inspecteurs op een dode Europese kanarie en een schedel van een Griekse landschildpad. Ook deze dieren zijn beschermd.

Documenten nodig
De handel in (voorwerpen afkomstig van) beschermde planten en dieren is aan strenge regels gebonden. Er zijn vaak documenten nodig om aan te tonen dat de dieren of voorwerpen legaal zijn verkregen. Bij 4 stands konden verkopers dat niet aantonen. Daarom hebben NVWA-inspecteurs koopwaar in beslag genomen. Ook maken zij proces-verbaal op tegen de handelaren.

We maken proces-verbaal op tegen 4 handelaren op een Brabantse curiosamarkt. Zij boden zondag o.a. opgezette beschermde dieren & beschermde dieren op sterk water te koop aan, maar konden niet aantonen dat zij die dieren legaal in hun bezit hadden gekregen: https://t.co/h7Jhothsp4 pic.twitter.com/meA5bAGXep

— Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (@_NVWA) April 24, 2023

Het kabinet twijfelt nog of het nultarief voor groenten en fruit moet worden doorgezet. De maatregel zou lastig te realiseren zijn en we zouden er nauwelijks meer groenten en fruit door gaan eten, bleek uit onderzoek van onderzoeksbureau SEO in opdracht van de ministeries van Financiën en VWS. Maar een suikertaks in combinatie met een negatief btw-tarief, oftewel een korting, op groente en fruit is op korte termijn in te voeren én kan wel degelijk een schokeffect teweegbrengen in het consumptiegedrag van Nederlanders.

Onderzoek laat zien dat het assortiment van Nederlandse supermarkten zeer ongezond is: slechts 20 procent van de verkochte producten valt binnen de Schijf van Vijf. Ook heeft inmiddels meer dan de helft van de Nederlanders boven de 20 jaar overgewicht (en 14 procent ernstig overgewicht) en dreigt de gezondheidszorg onbetaalbaar te worden.

Om deze trends te doorbreken, hebben we meer dan half werk nodig. Door een suikertaks in te voeren én het btw-tarief op groente en fruit te verlagen tot ónder de 0 procent, dus een “negatieve btw,” oftewel een uit de suikertaks betaalde subsidie die zich voor de consument vertaalt in korting, kan het kabinet een schokeffect teweeg brengen in ons consumptiepatroon. We creëren zo een permanent voordeel op gezond eten en moedigen een kostenneutrale shift naar een gezonder voedselpatroon aan.

Sturen op financiële prikkels is bewezen effectief. In het Verenigd Koninkrijk besloten fabrikanten alleen al door de aankondiging van belastingverhoging op suiker in 2016 om het suikergehalte in hun producten te verlagen. En belastingverlaging op gezond voedsel leidt tot een aanzienlijke toename van consumptie: ook SEO verwacht dat een afname van 10 procent in prijs leidt tot een toename van 5 procent in consumptie. Tot slot kunnen veranderingen aan het btw-tarief snel uitgevoerd worden: de verhoging van het lage btw-tarief van 6 procent naar 9 procent in 2019 bleek de belastingdienst eenvoudig te kunnen regelen.