Brexitdeal tussen EU en Londen
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben "voldoende voortgang" geboekt over de scheidingsvoorwaarden van de brexit. Dat maakt de weg vrij voor onderhandelingen over de toekomstige handelsrelatie, zei de voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker vrijdagmorgen in Brussel. In de vroege uurtjes bereikten Brussel en Londen na maanden gesteggel een akkoord over de hoofdpunten van het Britse vertrek uit de EU in 2019.
"Voldoende voortgang" over de rekening voor Londen, de rechten van EU-burgers die in Groot-Brittannië wonen en de grens tussen Ierland en Noord-Ierland zijn de voorwaarden voor de EU voor de start van onderhandelingen over hoe het moet na de brexit. De EU-leiders kunnen daar wat betreft de commissie volgende week op hun top in Brussel het groene licht voor geven.
"Ik ben voldaan over de eerlijke deal die we hebben bereikt. Als de 27 lidstaten het eens zijn met onze inschatting, dan kan EU-onderhandelaar Michel Barnier onmiddellijk met de tweede fase van de onderhandelingen aan de slag", aldus Juncker.
Gevoelige kwestie
"Het was geven en nemen voor beide partijen", zei de Britse premier Theresa May, die vrijdagmorgen vroeg na een nacht van koortsachtige telefonische onderhandelingen naar Brussel was gevlogen. "Maar ik denk dat dit akkoord voor iedereen goed is."
Een gevoelige kwestie is de grens tussen Ierland en (het Britse) Noord-Ierland. De Ieren en veel Noord-Ieren willen niet dat die na de brexit weer dichtgaat. May zei dat dit niet het geval is. Eerder werd al overeenstemming bereikt over de berekeningsmethode van de eindnota. Die komt uit op naar schatting 50 miljard euro. De Britse regering zegt ook te garanderen dat de rechten van EU-burgers die in Groot-Brittannië wonen na de brexit worden gerespecteerd.
DUP
Londen heeft flink gesleuteld aan het voorstel, zei de leider van de Noord-Ierse DUP-partij, die cruciale gedoogsteun geeft aan de regering van Theresa May.
"We zijn blij met deze wijzigingen, omdat het in mijn ogen betekent dat er geen rode lijn door de Ierse Zee zal lopen", zei DUP-leider Arlene Foster tegen Sky News. "We hebben duidelijke bevestiging gekregen dat het volledige Verenigd Koninkrijk (VK) de EU, de Europese interne markt en het Europese douanegebied verlaat."
Een eerdere poging tot een akkoord ketste af toen de DUP maandag op de rem ging staan. Foster benadrukte toen dat Noord-Ierland de EU moet verlaten op dezelfde voorwaarden als de rest van het VK. Ze wilde geen aparte status voor Noord-Ierland.
Schotland
Schotland heeft terughoudend gereageerd op het akkoord. Premier Nicola Sturgeon benadrukte dat eventuele "speciale regelingen'' voor Noord-Ierland ook moeten worden aangeboden aan andere landen in het Verenigd Koninkrijk.
"Als de brexit doorgaat (en ik wilde dat het niet zo was) is in de interne markt en de douane-unie blijven de enige verstandige keuze'', twitterde Sturgeon. De Schotten stemden bij het referendum over de brexit in meerderheid om in de EU te blijven.
Nederlandse bedrijven
Nederlandse handels- en logistieke bedrijven zijn blij met de vorderingen die zijn gemaakt. Belangenbehartiger evofenedex spreekt in een reactie van een belangrijke doorbraak, en vindt het zaak om zo snel mogelijk duidelijkheid te creëren.
"Voor heel veel Nederlandse bedrijven is het cruciaal dat de handel na de brexit eenvoudig blijft verlopen", benadrukt evofenedex. De organisatie pleit onder meer voor zo min mogelijk oponthoud bij de grens, behoud van een gelijk speelveld en eenvoudige douaneformaliteiten. De brancheorganisatie trekt samen op met Europese en Britse branchegenoten om het belang van de sector bij de onderhandelaars duidelijk te maken.
Nederlandse bedrijven exporteren volgens de belangenclub jaarlijks voor 38 miljard euro naar het Verenigd Koninkrijk en importeren voor 21 miljard euro. Daarmee zijn 300.000 banen gemoeid.
'Witte rook over brexitdeal' (Foto: ANP)